Το εμβόλιο αδενοϊού της Johnson & Johnson είχε 85% αποτελεσματικότητα στην πρόληψη της σοβαρής νόσησης και 72% στην πρόληψη της μέτριας νόσησης στους εθελοντές από τις ΗΠΑ, σύμφωνα με τα αποτελέσματα των κλινικών δοκιμών φάσης 3 που ανακοίνωσε η εταιρία την Παρασκευή.
Η αποτελεσματικότητα του εμβολίου ήταν σταθερή ανεξαρτήτως ηλικίας, φυλής, παρουσίας ή απουσίας συννοσηροτήτων και τόπου κατοικίας. Στις κλινικές δοκιμές της μελέτης ENSEMBLE, η οποία εξέτασε το εμβόλιο, έλαβαν μέρος 44.000 εθελοντές από τις ΗΠΑ, τη Νότια Αμερική και τη Νότια Αφρική.
Η αποτελεσματικότητα 70% είναι αρκετά υψηλή για ένα εμβόλιο που χορηγείται σε μία δόση, σύμφωνα με τους περισσότερους ειδικούς. Ένα άλλο πλεονέκτημα του εμβολίου της Johnson & Johnson είναι ότι μπορεί να αποθηκευτεί σε ένα συμβατικό ψυγείο, σε αντίθεση με τα εμβόλια mRNA που κυκλοφορούν σήμερα.
Σύμφωνα με τα δεδομένα που ανακοινώθηκαν από την εταιρία και το National Institutes of Health των ΗΠΑ, το εμβόλιο, 28 ημέρες μετά τον εμβολιασμό είχε 66% αποτελεσματικότητα συνολικά, 72% στις ΗΠΑ, 66% στη Λατινική Αμερική και 57% στη Νότια Αφρική.
Όπως τόνισαν οι επιστήμονες της Johnson & Johnson, οι διαφορές στην αποτελεσματικότητα του εμβολίου αποδίδονται πιθανώς στο διαφορετικό στέλεχος που κυκλοφορεί σε κάθε χώρα.
Σήμερα, γνωρίζουμε ότι ο ιός μεταλλάσσεται συνεχώς και έχουν εμφανιστεί ήδη περισσότερα από 1000 διαφορετικά στελέχη. Αυτό σημαίνει ότι ενδεχομένως θα πρέπει να κάνουμε συνεχώς προσαρμογές στα εμβόλια ανάλογα με τα στελέχη που κυκλοφορούν κάθε στιγμή.
Αναφορικά με το στέλεχος της Νότιας Αφρικής, το οποίο φαίνεται ότι είναι το πλέον επικίνδυνο, 28 ημέρες μετά τη χορήγηση του εμβολίου της Johnson & Johnson, κανένας εθελοντής από τη Νότια Αφρική δεν χρειάστηκε να νοσηλευτεί, ενώ επίσης κανένας δεν κατέληξε. Σύμφωνα με την ανακοίνωση της εταιρίας το εμβόλιο έχει 85% αποτελεσματικότητα στην πρόληψη της σοβαρής νόσησης στους ασθενείς της Νότιας Αφρικής.
Σήμερα, οι επιστήμονες καταβάλλουν προσπάθειες για να μείνουν ένα βήμα μπροστά από την εξελικτική πορεία του ιού. Όλες οι παρασκευάστριες εταιρίες των εμβολίων αναπτύσσουν ενισχυτικές δόσεις με σκοπό να βελτιώσουν την αποτελεσματικότητα των εμβολίων τους απέναντι στα νέα στελέχη.
Το πλεονέκτημα του εμβολίου της Johnson & Johnson σε σχέση με τα εμβόλια που κυκλοφορούν σήμερα είναι ότι χρειάζεται μόνο 1 δόση. Επιπλέον, μπορεί να διατηρηθεί μέχρι και για 3 μήνες στους 2-8°C.
Η σημαντική διαφορά της αποτελεσματικότητα του εμβολίου σε σχέση με τα εμβόλια mRNA της Pfizer και της Moderna, προκάλεσε αρκετά ερωτήματα κατά την παρουσίαση των αποτελεσμάτων.
Ωστόσο, όπως υποστήριξε ο Anthony Fauci, διευθυντής του National Institute of Allergy and Infectious Diseases των ΗΠΑ, δεν θα πρέπει να επικεντρωνόμαστε αποκλειστικά στη συνολική αποτελεσματικότητα. Το σημαντικότερο χαρακτηριστικό ενός εμβολίου είναι να προλαμβάνει τη σοβαρή νόσηση. Σύμφωνα με τον ίδιο, αν και είναι προτιμότερο να προλαμβάνεται συνολικά η νόσηση, ο στόχος σήμερα είναι να περιοριστεί ο αριθμός των ασθενών σε ευπαθείς ομάδες που νοσούν σοβαρά.
Όπως υποστήριξε ο Fauci, ουσιαστικά αυτό που θα πρέπει να εστιάσουμε περισσότερο είναι ότι όλα τα εμβόλια μπορούν να περιορίσουν σε μεγάλο βαθμό τον κίνδυνο σοβαρής νόσησης.
Αν και το εμβόλιο της Johnson & Johnson παράγει λιγότερη ποσότητα αντισωμάτων με μία δόση συγκριτικά με τις δύο δόσεις των εμβολίων της Pfizer και της Moderna, έχει το πλεονέκτημα ότι χρειάζεται μόνο 1 δόση και δεν χρειάζεται πολύ χαμηλές θερμοκρασίες κατά τη μεταφορά του, κάτι που θα διευκολύνει πολύ τη διανομή του στο κοινό.
Τα Επιχειρήματα της Johnson & Johnson
Οι επιστήμονες της εταιρίες υποστήριξαν ότι η σύγκριση της αποτελεσματικότητας από τις κλινικές δοκιμές δεν είναι δίκαιη.
Τα εμβόλια της Moderna και της Pfizer δοκιμάστηκαν σε μία περίοδο όπου κυκλοφορούσε μόνο 1 στέλεχος του SARS-CoV-2, επομένως έχουν υψηλότερη αποτελεσματικότητα γιατί δεν εξετάστηκαν στο σύνολο των στελεχών.
Όπως τόνισαν οι επιστήμονες, αν οι εταιρίες έκαναν ξανά τις κλινικές δοκιμές τους σήμερα, πιθανώς τα εμβόλια θα είχαν συγκρίσιμη αποτελεσματικότητα με αυτή του εμβολίου της Johnson & Johnson.
Όταν ρωτήθηκαν αν η χαμηλότερη αποτελεσματικότητα σε σχέση με τα εμβόλια της Pfizer και της Moderna μπορεί να επηρεάσει τα ποσοστά εμβολιασμών, οι επιστήμονες απάντησαν ότι ο συχνότερος λόγος άρνησης του εμβολιασμού είναι οι ανησυχίες σχετικά με την ασφάλειά του. Το εμβόλιο της Johnson & Johnson είναι εξίσου ασφαλές με τα υπόλοιπα 2 εμβόλια που έχουν εγκριθεί σήμερα.
Η εταιρία θα δημοσιεύσει τα επίσημα αποτελέσματα της κλινικής δοκιμής την επόμενη εβδομάδα και ακολούθως θα ζητήσει επείγουσα έγκριση για το εμβόλιό της.