Η ιδιοπαθής θρομβοπενική πορφύρα αποτελεί σπάνια επιπλοκή του εμβολίου της AstraZeneca, σύμφωνα με τις παρατηρήσεις μίας νέας μελέτης που δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό Nature Medicine. Ο κίνδυνος εμφάνισης της παραπάνω νόσου, η οποία χαρακτηρίζεται από χαμηλά επίπεδα αιμοπεταλίων είναι περίπου 11 ανά 1.000.000 δόσεις, δηλαδή παρόμοιος με αυτόν που παρατηρείται σε άλλα εμβόλια, όπως για παράδειγμα το εμβόλιο της γρίπης και το MMR.
Τα χαμηλά επίπεδα αιμοπεταλίων, μίας κατηγορίας κυττάρων που προλαμβάνουν την εκτεταμένη αιμορραγία στους τραυματισμούς, συνδέονται με αυξημένο κίνδυνο αιμορραγίας και εμφάνισης αρτηριακών θρόμβων.
Ο κίνδυνος εμφάνισης ιδιοπαθούς θρομβοπενικής πορφύρας από τα εμβόλια είναι χαμηλότερος από τον κίνδυνο εμφάνισης της παραπάνω επιπλοκής στους ασθενείς που νοσούν από COVID-19, επομένως δεν θα πρέπει να σταθεί εμπόδιο στο πρόγραμμα εμβολιασμού, όπως τόνισαν οι επιστήμονες της έρευνας.
Η ίδια έρευνα εξέτασε και το εμβόλιο της Pfizer/BioNTech, ωστόσο δεν παρατήρησε περιστατικά της παραπάνω επιπλοκής στους ασθενείς που έκαναν αυτό το εμβόλιο.
Το Medical and Healthcare products Regulatory Agency (MHRA) της Μεγάλης Βρετανίας είχε αναφέρει στο παρελθόν περιστατικά ασθενών που έκαναν το εμβόλιο της AstraZeneca και ακολούθως παρουσίασαν χαμηλά επίπεδα αιμοπεταλίων σε συνδυασμό με θρομβώσεις, εκτιμώντας τη συχνότητα της παραπάνω επιπλοκής σε 13 ανά 1.000.000 δόσεις.
Η έρευνα εξέτασε 5.4 εκατομμύρια ασθενείς από τη Σκωτία, εκ των οποίων τα 2.5 εκατομμύρια είχαν ήδη κάνει την 1η δόση του εμβολίου. Αποτελεί την πρώτη ανάλυση που εξετάζει τον κίνδυνο ιδιοπαθούς θρομβοπενικής πορφύρας, διαταραχών της πηκτικότητας και αιμορραγίας από τον εμβολιασμό.
Οι επιστήμονες δεν κατάφεραν να στοιχειοθετήσουν σύνδεση με άλλες μορφές διαταραχών της πηκτικότητας, όπως η CVST, λόγω του πολύ χαμηλού αριθμού περιστατικών στη μελέτη.
Οι ασθενείς που παρουσίασαν ιδιοπαθή θρομβοπενική πορφύρα ήταν συνήθως ηλικιωμένοι (άνω των 69) και είχαν τουλάχιστον ένα υποκείμενο νόσημα, όπως στεφανιαία νόσο, διαβήτη ή χρόνια νεφρική νόσο.
Οι επιστήμονες εξέτασαν δεδομένα από την αρχή του προγράμματος εμβολιασμού μέχρι τις 14 Απριλίου 2021. Στο διάστημα αυτό χορηγήθηκαν συνολικά 1.7 εκατομμύρια δόσεις του εμβολίου της AstraZeneca και 800.000 δόσεις του εμβολίου της Pfizer/BioNTech.
Στην έρευνα εξετάστηκε επίσης το ιστορικό του κάθε ασθενούς με σκοπό να διαπιστωθεί αν είχε παρουσιάσει διαταραχές της πηκτικότητας στο παρελθόν.
Τα δεδομένα που εξετάστηκαν, τα οποία περιελάμβαναν πληροφορίες για τους εμβολιασμούς, τις νοσηλείες, τους θανάτους και τις εργαστηριακές εξετάσεις των ασθενών συγκρίθηκαν με αντίστοιχα δεδομένα ατόμων που δεν είχαν εμβολιαστεί με σκοπό να διαπιστωθεί αν το εμβόλιο αυξάνει τον κίνδυνο της παραπάνω επιπλοκής.
Σύμφωνα με τα αποτελέσματα που δημοσίευσαν οι επιστήμονες, ο κίνδυνος εμφάνισης ιδιοπαθούς θρομβοπενικής πορφύρας είναι ελαφρώς αυξημένος τη 2η εβδομάδα μετά τη χορήγηση του εμβολίου της AstraZeneca. Στο ίδιο διάστημα διαπιστώθηκε και αυξημένος κίνδυνος αιμορραγίας ή αρτηριακής θρόμβωσης.
Η συχνότητα εμφάνισης του παραπάνω συνδρόμου, όπως προαναφέρθηκε, είναι συγκρίσιμη με αυτή που παρατηρείται και με άλλα εμβόλια, όπως για παράδειγμα αυτά της ηπατίτιδας Β, της γρίπης και το MMR, στα οποία παρατηρούνται συνήθως 10-30 περιστατικά ανά 1.000.000 δόσεις.
Σύμφωνα με τους ειδικούς, αν και η μελέτη προσφέρει αρκετά δεδομένα, προς το παρόν δεν έχει αποδείξει ακόμα σχέση αιτίας-αποτελέσματος ανάμεσα στο εμβόλιο και την ιδιοπαθή θρομβοπενική πορφύρα.
Ένας περιορισμός της έρευνας ήταν ότι εξέτασε ελάχιστα άτομα ηλικίας κάτω των 40 ετών, καθώς σύμφωνα με τις οδηγίες που ακολουθούν οι περισσότερες χώρες, τα πρώτα εμβόλια χορηγήθηκαν στους ασθενείς μεγαλύτερης ηλικίας.
Φωτογραφία: Tim Reckmann