Στο παρόν άρθρο εξετάζουμε όλα τα επιστημονικά δεδομένα σχετικά με τη χορήγηση των εμβολίων της COVID-19 στις εγκύους και τις θηλάζουσες, απαντώντας στις 10 συχνότερες ερωτήσεις γι’ αυτό τον πληθυσμό.
Περιεχόμενα:
Μπορεί τα Εμβόλια της COVID-19 να Προκαλέσουν Υπογονιμότητα στις Γυναίκες;
Όχι. Πλέον μπορούμε να απαντήσουμε με βεβαιότητα στο παραπάνω ερώτημα καθώς ήδη αρκετές έρευνες έχουν επιβεβαιώσει ότι τα εμβόλια δεν επηρεάζουν τη γονιμότητα.
Αν και οι πρώτες κλινικές μελέτες των εμβολίων της COVID-19 δεν είχαν εξετάσει εγκύους και οι επιστήμονες είχαν ζητήσει από τους εθελοντές να αποφύγουν την εγκυμοσύνη κατά τη διάρκεια της μελέτης, αρκετές γυναίκες έμειναν έγκυες. Το ποσοστό των γυναικών που έμειναν έγκυες ήταν συγκρίσιμο ανάμεσα στην ομάδα που έκανε το εμβόλιο και στην ομάδα που είχε λάβει placebo, γεγονός που δείχνει ότι πρακτικά τα εμβόλια δεν επηρεάζουν τη γονιμότητα. Οι επιστήμονες παρακολούθησαν προσεκτικά την πορεία των γυναικών αυτών και σε καμία από αυτές δεν παρατηρήθηκαν επιπλοκές κατά την εγκυμοσύνη. Υπάρχουν επίσης διαθέσιμα δεδομένα για τις παραπάνω εγκυμοσύνες από την AstraZeneca, τη Moderna, την Pfizer και τη Janssen. Συνοπτικά, τα δεδομένα παρουσιάζονται στον παρακάτω πίνακα.
| Εμβόλιο | Ομάδα Ελέγχου | Ομάδα Εμβολίου | ||||
| Εθελοντές | Εγκυμοσύνες | Αποβολές(%) | Εθελοντές | Εγκυμοσύνες | Αποβολές(%) | |
| Pfizer | 18.846 | 12 | 1(8%) | 18.860 | 11 | 0(0%) |
| Moderna | 15.170 | 7 | 1(14%) | 15.181 | 6 | 0(0%) |
| AstraZeneca | 5.829 | 9 | 3(33%) | 5.807 | 12 | 2(17%) |
| Janssen(J&J) | 21.895 | 4 | 1(25%) | 21.888 | 4 | 1(25%) |
Μετά την κυκλοφορία των εμβολίων στο γενικό πληθυσμό, συλλέξαμε αρκετά ακόμα δεδομένα για τις επιδράσεις των εμβολίων στη γονιμότητα. Στους ασθενείς που κάνουν εξωσωματική γονιμοποίηση, διαπιστώθηκε ότι ο εμβολιασμός για την COVID-19 δεν επηρεάζει τη λειτουργία των ωοθηκών, την ποιότητα των ωαρίων ή την πιθανότητα γονιμοποίηση. Τα παραπάνω επιβεβαιώθηκαν από 4 διαφορετικές μελέτες (1, 2, 3, 4).
Τα εμβόλια περιέχουν οδηγίες για την παραγωγή αντισωμάτων που στοχεύουν την πρωτεΐνη ακίδα του ιού. Το γεγονός αυτό δεν επιτρέπει στον ιό να μολύνει τα κύτταρά μας. Η θεωρία ότι τα εμβόλια μπορεί να επηρεάσουν τη γονιμότητα βασίζεται στο γεγονός ότι ορισμένες πρωτεΐνες του πλακούντα ομοιάζουν με την πρωτεΐνη ακίδα, επομένως τα αντισώματα που στοχεύουν την πρωτεΐνη του ιού, μπορεί να προσκολληθούν και στα κύτταρα του πλακούντα. Ωστόσο, στην πραγματικότητα οι πρωτεΐνες αυτές δεν μοιάζουν αρκετά, επομένως μπορούμε πλέον να πούμε με βεβαιότητα ότι αυτό δεν συμβαίνει. Επιπλέον, αν τα αντισώματα για την πρωτεΐνη ακίδα ήταν δυνατό να προσκολληθούν στον πλακούντα, τότε θα υπήρχαν ποσοστά αποβολών και στις εγκύους που νοσούσαν από COVID-19, κάτι που δεν συμβαίνει (1, 2).
Δεν είμαι Έγκυος, αλλά Θέλω να Κάνω Παιδιά Αργότερα. Πρέπει να Κάνω το Εμβόλιο;
Δεν υπάρχουν δεδομένα που να δείχνουν ότι το εμβόλιο μπορεί να περιορίσει την πιθανότητα μίας εγκυμοσύνης στο μέλλον. Κατά συνέπεια, δεν υπάρχει λόγος να μην κάνετε το εμβόλιο, αν έχετε πρόσβαση σε αυτό.
Μπορούν τα Εμβόλια της COVID-19 να Προκαλέσουν Υπογονιμότητα στους Άνδρες;
Όχι. Σήμερα, έχουν γίνει ήδη τρεις έρευνες (1, 2, 3) που εξέτασαν την ποιότητα του σπέρματος πριν και μετά τον εμβολιασμό. Όπως διαπίστωσαν, τα εμβόλια δεν επηρεάζουν ούτε την ποσότητα, ούτε την ποιότητα του σπέρματος.
Αν είστε άνδρας και ανησυχείτε για τη γονιμότητα, θα πρέπει να γνωρίζετε ότι η COVID-19 μπορεί να επηρεάσει αρνητικά τόσο την ποιότητα όσο και την ποσότητα του σπέρματος.
Είμαι Έγκυος. Θα Πρέπει να Κάνω το Εμβόλιο; Υπάρχουν Κίνδυνοι από την COVID-19 στις Εγκύους;
Προφανώς, η λοίμωξη COVID-19 πάντοτε ενέχει κινδύνους, ιδιαίτερα στις γυναίκες που βρίσκονται στο 2ο μισό της εγκυμοσύνης. Γνωρίζουμε σήμερα ότι οι έγκυες που μολύνονται με τον ιό SARS-CoV-2 έχουν αυξημένο κίνδυνο να νοσηλευτούν στη ΜΕΘ σε σχέση με τις γυναίκες που δεν είναι έγκυες. Η COVID-19 έχει συνδεθεί σήμερα με αυξημένο κίνδυνο πρόωρου τοκετού και θνησιγένειας. Τα συγκεντρωτικά δεδομένα σχετικά με τις επιδράσεις της COVID-19 στις εγκύους βρίσκονται στη σελίδα του BMJ.
Μπορεί το Εμβόλιο να Προστατεύσει τις Εγκύους από την COVID-19;
Τα άτομα που έχουν εμβολιαστεί διατρέχουν μειωμένο κίνδυνο να μολυνθούν με τον SARS-CoV-2 συγκριτικά με αυτούς που δεν εμβολιάστηκαν, κάτι που ισχύει και για τις εγκύους.
Τα εμβόλια μπορούν επίσης να μειώσουν τον κίνδυνο μέτριας ή σοβαρής νόσησης. Από το Φεβρουάριο μέχρι τον Ιούλιο του 2021 στη Μεγάλη Βρετανία, νοσηλεύτηκαν συνολικά 738 έγκυες που δεν είχαν κάνει καμία δόση των εμβολίων, 4 έγκυες που είχαν κάνει 1 δόση και καμία έγκυος που είχε κάνει και τις 2 δόσεις.
Μπορεί το Εμβόλιο της COVID-19 να Διαπεράσει τον Πλακούντα;
Τα βρέφη που έχουν γεννηθεί από εγκύους που είχαν κάνει το εμβόλιο δεν είχαν IgM αντισώματα για την πρωτεΐνη ακίδα, γεγονός που δείχνει ότι τα εμβόλια δεν μπορούν να διαπεράσουν τον πλακούντα (1, 2). Καμία έρευνα δεν έχει συνδέσει επίσης τα εμβόλια με παθολογικές επιδράσεις στον πλακούντα.
Είναι Ασφαλές να Κάνω το Εμβόλιο της COVID-19 κατά τη Διάρκεια της Εγκυμοσύνης;
Στις ΗΠΑ, η ασφάλεια των εμβολίων της COVID-19 παρακολουθείται από μία σειρά μηχανισμούς. Ένας από αυτούς είναι το πρόγραμμα V-safe. Το πρόγραμμα αυτό εξετάζεται ορισμένα άτομα που εμβολιάζονται και παρακολουθεί την πορεία τους.
Από τις 14 Δεκεμβρίου του 2020 μέχρι τις 28 Φεβρουαρίου του 2021, η βάση δεδομένων του V-safe εξέτασε συνολικά 3.958 εγκύους. Μέχρι τις 30 Μαρτίου, 827 από τις παραπάνω γυναίκες είχαν γεννήσει, με τις 712 να ολοκληρώνουν την κύηση χωρίς επιπλοκές. Τα ποσοστά επιπλοκών της κύησης στο δείγμα των εγκύων που εξετάστηκε, ήταν παρόμοια με αυτά που παρατηρούνται στο γενικό πληθυσμό. Μία άλλη μελέτη στον ίδιο πληθυσμό η οποία εξέτασε 2.456 εγκύους που εμβολιάστηκαν πριν την 20η εβδομάδα της κύησης, δεν διαπίστωσε αυξημένο κίνδυνο αποβολής μετά τον εμβολιασμό.
Μία έρευνα που εξέτασε 30.892 εγκύους που εμβολιάστηκαν στο Οντάριο του Καναδά διαπίστωσε επίσης ότι από τις 3.236 γυναίκες που γέννησαν δεν παρατηρήθηκε αυξημένος κίνδυνο επιπλοκών της κύησης. Μία μικρότερη μελέτη από το Ισραήλ, η οποία εξέτασε συνολικά 390 εγκύους, διαπίστωσε ότι στις 57 γυναίκες που γέννησαν δεν υπήρχαν επίσης επιπλοκές της κύησης.
Στις ΗΠΑ υπάρχει ένα ακόμα πρόγραμμα που παρακολουθεί τις ανεπιθύμητες ενέργειες των εμβολίων το οποίο λέγεται VAERS. Στο πρόγραμμα αυτό συμμετέχουν τόσο γιατροί όσο και ασθενείς. Μέχρι τις 28 Μαΐου του 2021, πάνω από 121.000 έγκυες είχαν κάνει ένα από τα εμβόλια της Pfizer, της Moderna ή της J&J στις ΗΠΑ. Συνολικά, στον πληθυσμό αυτό καταγράφηκαν περίπου 1.299 ανεπιθύμητες ενέργειες, οι περισσότερες από τις οποίες ήταν ήπιες.
Στις εγκύους, παρουσιάστηκαν 330 αποβολές, 46 πρόωροι τοκετοί και 28 περιστατικά προεκλαμψίας. Η συχνότητα των παραπάνω επιπλοκών ήταν συγκρίσιμη με αυτή που παρατηρείται στο γενικό πληθυσμό.
Τα δεδομένα της Μεγάλης Βρετανίας σχετικά με την ασφάλεια των εμβολίων της COVID-19 για τις εγκύους είναι παρόμοια με αυτά από τις ΗΠΑ.
Μπορεί ο Εμβολιασμός για την COVID-19 κατά την Εγκυμοσύνη να Δημιουργήσει Ανοσία και στο Έμβρυο;
Υπάρχουν πλέον αρκετά δεδομένα που δείχνουν ότι τα προστατευτικά αντισώματα που δημιουργούνται μετά τον εμβολιασμό (IgG) μπορούν να διαπεράσουν τον πλακούντα (1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8). Προηγούμενα δεδομένα έχουν δείξει ότι εμβολιασμός για τον κοκκύτη και τη γρίπη δημιουργεί κάποιου βαθμού ανοσία και στο έμβρυο, επομένως δεν αποκλείεται να συμβαίνει το ίδιο και με την COVID-19.
Το Εμβόλιο της COVID-19 θα Πρέπει να Γίνεται κατά την Εγκυμοσύνη;
Στη Μεγάλη Βρετανία, το Royal College of Obstetricians and Gynaecologists συνιστά ότι το εμβόλιο της COVID-19 θα πρέπει να γίνεται κανονικά στις εγκύους, ωστόσο δεν έχει δοθεί προτεραιότητα σε αυτό τον πληθυσμό.
Σε άλλες χώρες, όπως οι ΗΠΑ, οι έγκυες θεωρούνται ευπαθής ομάδα για την COVID-19 και επομένως έχουν προτεραιότητα.
Μπορώ να Κάνω το Εμβόλιο της COVID-19 αν Θηλάζω;
Σήμερα, δεν έχει διαπιστωθεί κάποιος κίνδυνος από τον εμβολιασμό των γυναικών που θηλάζουν για την COVID-19 και επομένως το εμβόλιο θα πρέπει να γίνεται κανονικά και σε αυτό τον πληθυσμό.
Δύο έρευνες δεν κατάφεραν να ανιχνεύσουν mRNA από τα εμβόλια στο μητρικό γάλα (1, 2).
Αρκετές διαφορετικές έρευνες έχουν παρατηρήσει ότι τα προστατευτικά αντισώματα που παράγονται από τον εμβολιασμό μπορούν να μεταφερθούν στο βρέφος μέσω του μητρικού γάλακτος. Υπάρχουν επίσης δεδομένα που δείχνουν ότι το μητρικό γάλα μπορεί να περιέχει Τ λεμφοκύτταρα που αντιμετωπίζουν την COVID-19. Τα αντισώματα και τα Τ λεμφοκύτταρα μπορούν πιθανώς να προστατεύσουν το βρέφος από την COVID-19, ωστόσο αυτό θα πρέπει να επιβεβαιωθεί από μελλοντικές μελέτες.