Καθώς η πανδημία της COVID-19 συνεχίζεται, οι γιατροί παρατηρούν ότι ο SARS-CoV-2 μπορεί να επηρεάσει και άλλα όργανα εκτός των πνευμόνων. Για παράδειγμα, γνωρίζουμε σήμερα ότι μπορεί να προκληθούν συμπτώματα κορονοϊού στους νεφρούς, το έντερο, αλλά και τα αγγεία.
Τελευταία δεδομένα δείχνουν ότι η COVID-19 συνδέεται και με αρκετά νευρολογικά ή ψυχιατρικά συμπτώματα.
Δύο χαρακτηριστικά συμπτώματα της νόσου που παρατηρήθηκαν από τις πρώτες ημέρες της πανδημίας είναι η ανοσμία και η γευσία. Τα παραπάνω συμπτώματα πρακτικά επιβεβαιώνουν ότι ο ιός μπορεί να επηρεάσει το περιφερικό νευρικό σύστημα. Σήμερα, γνωρίζουμε, ωστόσο, ότι ο SARS-CoV-2 μπορεί να μολύνει και το κεντρικό νευρικό σύστημα προκαλώντας συμπτώματα όπως κεφαλαλγία, ίλιγγο, σύγχυση και σπασμούς.
Τελευταία δεδομένα που προέρχονται από μία μελέτη του Πανεπιστημίου Thomas Jefferson της Φιλαδέλφεια των ΗΠΑ, δείχνουν ότι περίπου το 1% των ασθενών που νοσηλεύονται με COVID-19 μπορεί να παρουσιάσουν δυνητικά απειλητικές για τη ζωή επιπλοκές από τον εγκέφαλο, όπως για παράδειγμα εγκεφαλικό επεισόδιο, εγκεφαλική αιμορραγία ή εγκεφαλίτιδα.
«Σήμερα οι περισσότερες έρευνες έχουν επικεντρωθεί στις πνευμονικές επιπλοκές της COVID-19, ωστόσο η νόσος μπορεί να επηρεάσει και άλλα οργανικά συστήματα», αναφέρει ο Dr Scott Faro, επικεφαλής της έρευνας.
«Η έρευνά μας έδειξε ότι οι επιπλοκές από το κεντρικό νευρικό σύστημα ενοχοποιούνται για αρκετούς θανάτους από την COVID-19», εξήγησε.
Τα αποτελέσματα της έρευνας παρουσιάστηκαν στο ετήσιο συνέδριο του Radiological Society of North America και δεν έχουν δημοσιευτεί ακόμα σε κάποιο επιστημονικό περιοδικό.
Τα Χρόνια Νοσήματα Αποτελούν Παράγοντα Κινδύνου
Στη μελέτη εξετάστηκαν συνολικά περίπου 40.000 ασθενείς, οι οποίοι νοσηλεύτηκαν με COVID-19 σε 7 νοσοκομεία των ΗΠΑ και 4 νοσοκομεία της Ευρώπης.
Η μέση ηλικία των ασθενών ήταν τα 66 χρόνια και η αναλογία ανδρών/γυναικών ήταν 2:1. Αρκετοί ασθενείς είχαν προϋπάρχουσες παθήσεις, όπως καρδιαγγειακή νόσο, διαβήτη ή υπέρταση.
442 από τους ασθενείς που έκαναν αξονική ή μαγνητική τομογραφία εγκεφάλου, είχαν εγκεφαλικές βλάβες που αποδόθηκαν στην COVID-19.
Το γεγονός αυτό πρακτικά δείχνει ότι περίπου το 1.2% των ασθενών που εξετάστηκαν στην έρευνα παρουσίασαν επιπλοκές από την COVID-19 στον εγκέφαλο.
Οι συχνότερες επιπλοκές ήταν:
- Ισχαιμικό εγκεφαλικό επεισόδιο (6.2%)
- Εγκεφαλική αιμορραγία (3.72%)
- Εγκεφαλίτιδα (0.47%)
Σε ορισμένους ασθενείς εμφανίστηκε επίσης οξεία διάσπαρτη εγκεφαλομυελίτιδα.
«Είναι σημαντικό να γνωρίζουμε ποια είναι η πραγματική συχνότητα των παραπάνω επιπλοκών. Πιθανώς θα πρέπει να κάνουμε απεικονιστικές εξετάσεις του εγκεφάλου σε όλους τους ασθενείς που νοσούν σοβαρά από COVID-19», πρόσθεσε ο Faro.
Μία ενδιαφέρουσα παρατήρηση της έρευνας ήταν ότι οι εγκεφαλικές επιπλοκές εμφανίστηκαν με τριπλάσια συχνότητα στους ασθενείς από την Ευρώπη συγκριτικά με τις ΗΠΑ.
Οι Εγκεφαλικές Επιπλοκές Αποδίδονται Άμεσα στη Λοίμωξη;
Αυτή τη στιγμή δεν γνωρίζουμε ακόμα μέσω ποιου μηχανισμού μπορεί να προκαλούνται οι επιπλοκές από τον εγκέφαλο που παρατηρήθηκαν στην έρευνα.
Η υπερβολική ενεργοποίηση του ανοσοποιητικού συστήματος, η φλεγμονή, η αφυδάτωση, καθώς και τα χαμηλά επίπεδα οξυγόνου (υποξία) αποτελούν παράγοντες που στο σύνολό τους μπορεί να ενοχοποιούνται για τις επιπλοκές.
«Οι επιπλοκές της COVID-19 στο κεντρικό νευρικό σύστημα φαίνεται ότι έχουν πολυπαραγοντική αιτιολογία και αποδίδονται τόσο στην άμεση δράση του ιού, όσο και σε παράγοντες του ανοσοποιητικού συστήματος», εξήγησε ο Faro.
Αρκετές από τις οξείες βλάβες που προκαλεί η COVID-19 στο ΚΝΣ μπορεί να οδηγήσουν σε χρόνια συμπτώματα και επιπλοκές.
Μία μελέτη που δημοσιεύτηκε τον Οκτώβριο έδειξε ότι οι ασθενείς που αναρρώνουν από COVID-19 μπορεί να παρουσιάσουν διαταραχές της συγκέντρωσης και της μνήμης οι οποίες παραμένουν για αρκετούς μήνες.
Μία άλλη έρευνα που δημοσιεύτηκε το Μάιο έδειξε ότι εντός 6 μηνών από τη διάγνωση της COVID-19, το 13% των ασθενών διαγνώστηκε για πρώτη φορά με κάποιο νέο νευρολογικό ή ψυχιατρικό νόσημα.
Μεταξύ των συχνότερων διαγνώσεων ήταν οι αγχώδεις διαταραχές, οι διαταραχές της διάθεσης, η αϋπνία και ο αλκοολισμός.
Προς το παρόν δεν έχει επιβεβαιωθεί ακόμα ότι η εμφάνιση των παραπάνω νόσων αποδίδεται άμεσα στην COVID-19.
Ο κύριος συγγραφέας της τελευταίας έρευνας, Paul Harrison, καθηγητής ψυχιατρικής από το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, υποστήριξε ότι η ομάδα του συνεχίζει να παρακολουθεί τους ασθενείς για να διαπιστώσει αν οι παραπάνω παθήσεις μπορεί να παραμείνουν στους ασθενείς για περισσότερο από 6 μήνες.