Το κύμα κρουσμάτων της πανδημίας που αντιμετωπίζουμε σήμερα χαρακτηρίζεται από υψηλά ποσοστά επαναμολύνσεων με το στέλεχος Όμικρον του ιού SARS-CoV-2. Γιατί όμως συμβαίνει αυτό; Όσοι νόσησαν από προηγούμενα στελέχη δεν θα πρέπει θεωρητικά να έχουν ανοσία για την παραλλαγή του στελέχους Όμικρον που κυκλοφορεί σήμερα;
Θέλοντας να απαντήσουν στο παραπάνω ερώτημα, επιστήμονες από το Πανεπιστήμιο της Γενεύης εξέτασαν την εξουδετερωτική ικανότητα των αντισωμάτων σε 120 εθελοντές που είχαν νοσήσει από τα στελέχη Άλφα, Βήτα, Γάμμα, Δέλτα, Ζήτα ή την παραλλαγή ΒΑ.1 του στελέχους Όμικρον. Αντίθετα με τα υπόλοιπα στελέχη της πανδημίας, το στέλεχος Όμικρον φαίνεται ότι έχει την ικανότητα να αποφεύγει την εξουδετέρωση από τα αντισώματα που αναπτύχθηκαν μετά την έκθεση σε ένα προηγούμενο στέλεχος, όπως διαπίστωσε η επιστημονική ομάδα.
Ο εμβολιασμός, αν και προσφέρει ισχυρότερη ανοσία σε σχέση με το ιστορικό λοίμωξης, έχει και αυτός μειωμένη ικανότητα να εξουδετερώνει τις νεότερες παραλλαγές της Όμικρον. Το γεγονός αυτό μπορεί να εξηγήσει το μεγάλο αριθμό επαναμολύνσεων που παρατηρείται σήμερα, χωρίς ωστόσο να υπάρχει ανάλογη αύξηση στις νοσηλείες. Τα αποτελέσματα της έρευνας δημοσιεύτηκαν στο επιστημονικό περιοδικό Nature Communications.
Από την αρχή της πανδημίας, η επιστημονική ομάδα της μελέτης έχει εξετάσει ένα μεγάλο αριθμό δειγμάτων από ασθενείς με COVID-19, εξετάζοντας παράλληλα και το στέλεχος από το οποίο μολύνθηκαν οι ασθενείς. Τα τελευταία 2 χρόνια, η ομάδα έχει ανιχνεύσει αρκετά διαφορετικά στελέχη, ακόμα και πιο σπάνια, όπως το Γάμμα ή το Ζήτα. Το γεγονός αυτό τους έχει επιτρέψει να εξετάσουν την πορεία αρκετών διαφορετικών στελεχών.
Στην παρούσα μελέτη οι συγγραφείς εξέτασαν δείγματα από 120 εθελοντές που είχαν μολυνθεί στο παρελθόν από διαφορετικά στελέχη. Στο δείγμα αυτό υπήρχαν τόσο εμβολιασμένοι όσο και ανεμβολίαστοι. Όλοι οι εθελοντές ήταν γενικά υγιείς, χωρίς χρόνια νοσήματα και παρουσίασαν ήπια ή σοβαρά συμπτώματα από την COVID-19.
10 Φορές Υψηλότερα τα Αντισώματα στους Εμβολιασμένους
Ο στόχος της έρευνας ήταν να εξετάσει αν τα αντισώματα που είχαν αναπτυχθεί από προηγούμενες λοιμώξεις με τον ιό, έχουν την ικανότητα να εξουδετερώνουν και τη νεότερη παραλλαγή του στελέχους Όμικρον. «Όπως διαπιστώσαμε οι νεότερες παραλλαγές μπορούν να αποφεύγουν την εξουδετέρωση από τα αντισώματα του ιστορικού λοίμωξης και, σε μικρότερο βαθμό, τα αντισώματα από τον εμβολιασμό», εξηγεί ο επικεφαλής της μελέτης.
Συγκεκριμένα, όπως διαπίστωσε η ομάδα, τα επίπεδα των αντισωμάτων στους εμβολιασμένους ήταν 10 φορές υψηλότερα σε σχέση με αυτά στους ασθενείς που είχαν νοσήσει από COVID-19. Τα υψηλότερα επίπεδα αντισωμάτων είχαν οι ασθενείς με υβριδική ανοσία, δηλαδή αυτοί που είχαν τόσο ιστορικό λοίμωξης, όσο και ιστορικό εμβολιασμού.
«Οι νεότερες παραλλαγές της Όμικρον μπορεί να αποφύγουν την εξουδετέρωση και να προκαλέσουν λοίμωξη, ωστόσο ο κίνδυνος νοσηλείας και θανάτου από την COVID-19 παραμένει εξαιρετικά χαμηλός σε όσους έχουν εμβολιαστεί. Προφανώς, δεν θα πρέπει να χαλαρώσουμε την επαγρύπνησή μας σε αυτή τη φάση, καθώς τα περιστατικά έχουν αυξηθεί κατακόρυφα, ιδιαίτερα μετά την εμφάνισης της παραλλαγής ΒΑ.5», αναφέρουν οι συγγραφείς.
Οι επιστήμονες εξέτασαν επίσης τις αντιγονικές μεταβολές στις νεότερες παραλλαγές με τους ίδιους μηχανισμούς που χρησιμοποιούνται για την παρακολούθηση των στελεχών της γρίπης. «Όπως φαίνεται, το στέλεχος Όμικρον έχει σημαντικές διαφορές με τα προηγούμενα στελέχη. Αντίστοιχες μεταλλάξεις είχε και το στέλεχος Ζήτα, το οποίο ωστόσο δεν εξαπλώθηκε στον ίδιο βαθμό», αναφέρει η ομάδα.
Καταλήγοντας, οι συγγραφείς αναφέρθηκαν στα ενδορρινικά εμβόλια της COVID-19 που αναπτύσσονται αυτή τη στιγμή παγκοσμίως. Όπως υποστήριξαν, τα εμβόλια αυτά θα αποτελέσουν ένα ακόμα σημαντικό εργαλείο στη μάχη κατά τον κορονοϊών γενικότερα.
Φωτογραφία: cottonbro