Ο ιός Zika, ο ιός του Δυτικού Νείλου και ο Δάγγειος πυρετός είναι τρία παθογόνα που μεταδίδονται με το τσίμπημα των κουνουπιών. Σήμερα είναι γνωστό ότι τα έντομα αυτά μπορεί να μεταφέρουν μολυσμένο αίμα, το οποίο αν μεταφέρουν στα άτομα τα οποία τσιμπούν, μπορεί να προκαλέσουν διάφορες λοιμώξεις. Δημιουργείται επομένως το εύλογο ερώτημα, αν ο SARS-CoV-2 μπορεί να μεταφερθεί επίσης με αυτό το μηχανισμό. Είναι δυνατό να μολυνθούμε με τον ιό που ευθύνεται για την παρούσα πανδημία από το τσίμπημα ενός κουνουπιού;
Μπορούν τα Κουνούπια να Μεταδώσουν τον SARS-CoV-2;
Σήμερα, δεν υπάρχουν δεδομένα που να δείχνουν ότι τα κουνούπια μπορεί να έρθουν σε επαφή με τον ιό, αλλά ούτε να τον μεταδώσουν μέσω του τσιμπήματος, επομένως η απάντηση στο ερώτημα αυτό είναι «όχι».
Προκειμένου να κατανοήσουμε γιατί τα κουνούπια δεν μεταδίδουν τον ιό SARS-CoV-2 είναι απαραίτητο να γνωρίζουμε μέσω ποιου μηχανισμού μεταδίδουν άλλα παθογόνα.
Αρχικά, όταν το κουνούπι τσιμπά ένα φορέα κάποιου παθογόνου, ο τελευταίος θα πρέπει να έχει αρκετά υψηλές ποσότητες του ιού στο αίμα του έτσι ώστε κάποια ποσότητα του ιού να βρεθεί στο αίμα που ρούφηξε το κουνούπι.
Δεύτερον, ο ιός αυτός θα πρέπει να μπορεί να επιβιώσει στο έντερο του κουνουπιού, το οποίο έχει ανοσιακά κύτταρα, όπως περίπου συμβαίνει και στο γαστρεντερικό σύστημα του ανθρώπου. Μάλιστα, δεν αρκεί να επιβιώσει σε αυτό το περιβάλλον, ο ιός θα πρέπει να πολλαπλασιαστεί εκεί επαρκώς έτσι ώστε να υπάρχει επαρκής ποσότητα για να διαπεράσει το εντερικό τοίχωμα και να μολύνει το κουνούπι. Ο τελικός στόχος του ιού είναι να φτάσει στους σιελογόνους αδένες του κουνουπιού και να εγκατασταθεί εκεί.
Αν τελικά αυτό επιτευχθεί, τότε το κουνούπι θα μπορεί να μεταδώσει τον ιό στα επόμενα άτομα που θα τσιμπήσει.
Όπως καταλαβαίνουμε, το ταξίδι που πρέπει να διανύσει ένας ιός μέχρι να μπορεί να μεταδοθεί από ένα φορέα σε ένα άλλο άτομο μέσω των κουνουπιών είναι πολύ μεγάλο και αυτός είναι ο λόγος που τα περισσότερα παθογόνα δεν είναι δυνατό να μεταδοθούν μέσω αυτής της οδού.
Τον Ιούλιο που μας πέρασε, μία έρευνα που δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό Nature έδειξε ότι ακόμα και κάτω από ιδανικές συνθήκες, ο ιός SARS-CoV-2 δεν είναι δυνατό να πολλαπλασιαστεί στα κουνούπια. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι τα κουνούπια δεν είναι δυνατό να μεταδώσουν το συγκεκριμένο ιό.
Μπορεί τα Κουνούπια να Μεταφέρουν Μελλοντικά Στελέχη του Ιού SARS-CoV-2;
Μέχρι σήμερα δεν έχει ανιχνευθεί κανένα παθογόνο που αρχικά δεν μεταφερόταν με τα κουνούπια και αργότερα κατάφερε να μεταλλαχθεί έτσι ώστε να μολύνει και αυτά τα έντομα. Κατά συνέπεια, η απάντηση στο παραπάνω ερώτημα είναι μάλλον αρνητική.
Πριν από μερικά χρόνια, μία μετάλλαξη σε ένα αμινοξύ του ιού chikungunya τού επέτρεψε να μολύνει ευκολότερα τα κουνούπια, ωστόσο ο ιός αυτός μεταδιδόταν ήδη μέσω αυτής της οδού.
Αν και θεωρητικά, ο ιός SARS-CoV-2 μπορεί να μεταλλαχθεί σε τέτοιο βαθμό έτσι ώστε να μπορεί να μολύνει και τα κουνούπια, αυτό απαιτεί ένα εξαιρετικά μεγάλο αριθμό μεταλλάξεων, κάτι που είναι στατιστικά απίθανο να συμβεί.
Μπορεί η COVID-19 να Αυξήσει τον Κίνδυνο Μόλυνσης με Ιούς που Μεταδίδονται μέσω των Κουνουπιών;
Τον Ιούνιο του 2022, μία επιστημονική ομάδα από το Πανεπιστήμιο του Connecticut διαπίστωσε ότι ορισμένοι ιοί, όπως ο Zika και ο Δάγγειος πυρετός, μπορεί να επηρεάσουν την οσμή του δέρματος των ασθενών. Το γεγονός αυτός μπορεί να επηρεάσει την προτίμηση των κουνουπιών για έναν ασθενή, αυξάνοντας την πιθανότητα ενός τσιμπήματος.
Μπορεί να συμβαίνει το ίδιο και με τον SARS-CoV-2; Υπάρχει πιθανότητα ο ιός να επηρεάζει το δέρμα έτσι ώστε τα κουνούπια που μεταφέρουν παθογόνα να προτιμούν ασθενείς με COVID-19;
Ο ιός SARS-CoV-2 γνωρίζουμε ότι παράγει διάφορα μόρια, ορισμένα από τα οποία μπορεί να προσελκύουν τα κουνούπια, ενώ άλλα μπορεί να έχουν εντομοαπωθητική δράση. Αυτή τη στιγμή δεν γνωρίζουμε αν ο ιός επηρεάζει την προτίμηση των κουνουπιών αναφορικά με τα τσιμπήματα, ωστόσο το ενδεχόμενο αυτό συγκεντρώνει μάλλον μικρές πιθανότητες.
Ο λόγος είναι ότι οι περισσότεροι ιοί που μεταδίδονται μέσω των κουνουπιών έχουν προσαρμοστεί μέσω της εξέλιξης έτσι ώστε να επηρεάζουν την οσμή του δέρματος. Ο SARS-CoV-2 δεν μεταδίδεται με αυτό το μηχανισμό, επομένως δεν υπάρχει λόγος να επηρεάζει την οσμή του δέρματος εξελικτικά.
Φωτογραφία: Anuj