8 Σημαντικές Πληροφορίες που Μάθαμε για τον COVID-19 Μέχρι Σήμερα

Του τελευταίους μήνες, αντιμετωπίζουμε μία τρομακτική πανδημία και κάθε μέρα διαβάζουμε νέες πληροφορίες οι οποίες συχνά δεν συμφωνούν μεταξύ τους. Στην αρχή της πανδημίας, οι περισσότερες οδηγίες είχαν βασιστεί σε αυτά που γνωρίζαμε από προηγούμενες επιδημίες παθογόνων. Ωστόσο, όπως αποδείχθηκε, ο ιός SARS-CoV-2 διαφέρει σε μεγάλο βαθμό από τα άλλα παθογόνα μικρόβια με αποτέλεσμα να μην γνωρίζουμε ακόμα ποιος είναι ο ακριβής τρόπος που συμπεριφέρεται. Επιπλέον, οι περισσότεροι άνθρωποι θυμούνται συνήθως την πρώτη πληροφορία που μαθαίνουν για ένα αντικείμενο ή γεγονός (anchoring bias) και είναι πολύ δύσκολο να αντικαταστήσουν τα παλαιότερα δεδομένα με νέα. Στο παρόν άρθρο θα εξετάσουμε τις 8 σημαντικότερες πληροφορίες που έχουμε μάθει για τον SARS-CoV-2 τους τελευταίους μήνες.

Οι Επιμέρους Επιδημίες του COVID-19 Μπορεί να Εμφανιστούν Οπουδήποτε

Στην αρχή της πανδημίας αρκετοί άνθρωποι ήταν πολύ αισιόδοξοι και απέδιδαν την εξάπλωση του ιού σε διάφορες προκαταλήψεις, πιστεύοντας ότι αυτοί ποτέ δεν θα προσβληθούν από τον ιό. Για παράδειγμα αρκετοί πίστευαν ότι στην Κίνα ο ιός εξαπλώθηκε γιατί οι αγορές είναι ακάθαρτες, στην Ιταλία επειδή οι άνθρωποι φιλιούνται σταυρωτά όταν συναντούν φίλους, στα κρουαζιερόπλοια επειδή τρώνε όλοι μαζί σε μπουφέ, στα γηροκομεία επειδή οι άνθρωποι είναι ευπαθείς και στη Νέα Υόρκη εξ’ αιτίας του υπερπληθυσμού. Ωστόσο, σήμερα γνωρίζουμε πλέον ότι ο ιός μπορεί να εξαπλωθεί τόσο σε πόλεις, όσο και σε χωριά αλλά και σε οποιοδήποτε πολιτισμό.

Ο COVID-19 είναι Επικίνδυνος για Όλους

Τα πρώτα θύματα της επιδημίας ήταν κατά πλειοψηφία ηλικιωμένοι ή ασθενείς με χρόνια νοσήματα. Η ηλικία και η αδυναμία (frailty) σίγουρα αποτελούν παράγοντες κινδύνου για σοβαρή νόσηση ή θάνατο, ωστόσο σήμερα γνωρίζουμε ότι η νόσος μπορεί να προσβάλλει νεαρά και υγιή άτομα. Αυτή τη στιγμή υπάρχουν αρκετοί καταγεγραμμένοι θάνατοι νεαρών ενηλίκων, εφήβων, ακόμα και παιδιών.

Οι Επιφάνειες Δεν Αποτελούν την Κύρια Πηγή Μετάδοσης

Στην αρχή της πανδημίας, οι ειδικοί είχαν υποστηρίξει ότι πρέπει να πλένουμε τακτικά τα χέρια μας, να απολυμαίνουμε τις επιφάνειες και να μην αγγίζουμε το πρόσωπό μας. Η οδηγία αυτή είχε βασιστεί σε έρευνες σχετικά με τη μετάδοση άλλων παθογόνων, όπως οι νοροϊοί και οι ιοί του κοινού κρυολογήματος. Αν και σίγουρα πρέπει να συνεχίσουμε να πλένουμε τα χέρια μας και να αποφεύγουμε τις χειραψίες, γνωρίζουμε σήμερα ότι οι επιφάνειες δεν αποτελούν τη συχνότερη πηγή μόλυνσης του SARS-CoV-2.

Ο Ιός Μεταδίδεται με τον Αέρα

Αρχικά, πιστεύαμε ότι ο ιός μεταδίδεται κυρίως μέσω σταγονιδίων βλέννης και σιέλου που απελευθερώνονται με το βήχα ή το φτέρνισμα. Αρκετοί ειδικοί θεωρούσαν ότι τα σταγονίδια αυτά είναι πολύ βαριά και πέφτουν στο έδαφος πολύ γρήγορα. Επιπλέον, από την εξάπλωση του ιού στα νοσοκομεία είχε δημιουργηθεί η αντίληψη ότι ο ιός ναι μεν μπορεί να μεταδοθεί με μικρά σωματίδια του αέρα, ωστόσο αυτό συμβαίνει μόνο με συγκεκριμένες επεμβάσεις, όπως για παράδειγμα η διασωλήνωση ενός ασθενούς. Σήμερα γνωρίζουμε πλέον ότι ο ιός κυκλοφορεί σε σταγονίδια διαφορετικών μεγεθών, με ορισμένα από αυτά να είναι αρκετά μικρά έτσι ώστε να μπορούν να παραμείνουν στο αέρα για μεγάλη διάρκεια.

Αρκετοί Φορείς Μεταδίδουν τον Ιό Χωρίς να Παρουσιάζουν Συμπτώματα

Οι συχνότερες λοιμώξεις του αναπνευστικού συστήματος προκαλούν βήχα ή φτέρνισμα. Ο ιός SARS-CoV προκαλούσε σημαντικά συμπτώματα πολύ γρήγορα με αποτέλεσμα οι ασθενείς να πηγαίνουν στο νοσοκομείο. Η θερμομέτρηση και η καραντίνα των ασθενών στο σπίτι ήταν ένα καλό μέτρο για τον περιορισμό των επιδημιών στο παρελθόν και, τουλάχιστον για τους πρώτους μήνες της πανδημίας, αρκετές χώρες ξεκίνησαν να κάνουν ελέγχους στα σύνορά τους με σκοπό να ανιχνεύσουν εγκαίρως τα περιστατικά του ιού. Ωστόσο, η μεγαλύτερη πρόκληση στην πρόληψη μετάδοσης του SARS-CoV-2 ήταν ότι αρκετοί φαινομενικά υγιείς άνθρωποι μεταδίδουν τη νόσο χωρίς να παρουσιάζουν συμπτώματα, απλά με την ομιλία ή την αναπνοή.

Η Άνοδος της Θερμοκρασίας Δεν Σταμάτησε την Εξάπλωση του Ιού

Η γρίπη είναι μία εποχική λοίμωξη που κυκλοφορεί συνήθως το χειμώνα. Αρκετοί επιστήμονες πίστευαν ότι θα συμβεί το ίδιο και με τον COVID-19, με αποτέλεσμα τα περιστατικά του ιού να περιοριστούν στο Βόρειο Ημισφαίριο το καλοκαίρι. Πλέον γνωρίζουμε ότι ο ιός μπορεί να εξαπλωθεί ανεξαρτήτως εποχής και η συμπεριφορά του πληθυσμού είναι ο κύριος παράγοντας που επηρεάζει την μετάδοση.

Οι Μάσκες είναι Αποτελεσματικές

Στην αρχή της πανδημίας, υπήρχε έντονη ανησυχία ότι η μαζική αγορά μασκών θα οδηγήσει σε ελλείψεις για το ιατρονοσηλευτικό προσωπικό ή άλλους επαγγελματίες που τις χρειάζονται περισσότερο. Οι ειδικοί πίστευαν επίσης ότι η χρήση μάσκας θα μειώσει τη συμμόρφωση με τα υπόλοιπα μέτρα πρόληψης, ενώ δεν γνώριζαν αν οι χειρουργικές ή πάνινες μάσκες μπορούν να προστατεύσουν από τα μικρότερα σταγονίδια. Σήμερα, έχει αποδειχθεί πλέον ότι οι μάσκες μπορούν να περιορίσουν σε μεγάλο βαθμό τον αριθμό των σωματιδίων που απελευθερώνονται στον αέρα με την ομιλία και μπορούν να προστατεύσουν (σε κάποιο βαθμό) και αυτόν που τις φοράει.

Η Παραπληροφόρηση Αποτελεί έναν από τους Μεγαλύτερους Κινδύνους

Ορισμένοι πολιτικοί, αλλά και ένα μεγάλο μέρος του κινήματος των αντιεμβολιαστών, έχουν χρησιμοποιήσει την πανδημία ως μέσο για να εξαπλώσουν ψευδείς πληροφορίες ή θεωρίες συνωμοσίας. Αρκετοί έχουν αρνηθεί να φορέσουν μάσκες, ενώ δεν τηρούν τα μέτρα κοινωνικής αποστασιοποίησης. Το σημαντικότερο ίσως μέτρο για τον περιορισμό εξάπλωσης της πανδημίας είναι ο περιορισμός της παραπληροφόρησης και η προβολή ειδικών που θα ενημερώσουν το κοινό με σαφείς, αξιόπιστες, ακριβείς πληροφορίες που βασίζονται στα τελευταία επιστημονικά δεδομένα.

Βιβλιογραφία: Scientific American

Ακολουθήστε μας στο Google News για την έγκυρη επιστημονική ενημέρωσή σας, έγκαιρα!

Μην χάσετε:
Σχετικά Αρθρα