Τι είναι η Άνοια; Αίτια, Συμπτώματα, Διάγνωση και Θεραπεία

Η άνοια είναι μία διαταραχή του εγκεφάλου κατά την οποία ο ασθενής παρουσιάζει προοδευτική έκπτωση των γνωστικών λειτουργιών.

Ο εγκέφαλος είναι ένα σύνθετο όργανο με σημαντικό ρόλο στη σκέψη και τη συμπεριφορά. Οι παθήσεις που επηρεάζουν τον εγκέφαλο προκαλούν συχνά αδυναμία επεξεργασίας ή αποθήκευσης νέων πληροφοριών. Ένα παράδειγμα τέτοιας νόσου είναι και η άνοια.

Η άνοια είναι μία κατάσταση κατά την οποία παρατηρείται επιδείνωση στις γνωστικές λειτουργίες ενός ασθενούς σε σχέση με την κατάστασή τους πριν από μερικούς μήνες ή χρόνια. Οι ασθενείς που πάσχουν από άνοια παρουσιάζουν μειωμένη ικανότητα σε αρκετές γνωστικές λειτουργίες, με τη μνήμη να είναι αυτή που επηρεάζεται συχνότερα. Άλλες γνωστικές λειτουργίες που επηρεάζονται είναι η ομιλία, η προσοχή, ο προσανατολισμός και η κρίση.

Αίτια

Η άνοια είναι συνήθως αποτέλεσμα μίας εγκεφαλικής νόσου ή ενός εγκεφαλικού τραύματος. Μπορεί να αποτελεί επίσης σύμπτωμα παθήσεων που ξεκινούν σε άλλα σημεία του οργανισμού. Για παράδειγμα, μία αρρυθμία μπορεί να προκαλέσει σχηματισμό θρόμβου στην καρδιά, ο οποίος ταξιδεύει στον εγκέφαλο και αποκλείει τη ροή του αίματος σε μία περιοχή, επηρεάζοντας τη σκέψη. Ορισμένες παθήσεις που προκαλούν άνοια ξεκινούν στον ίδιο τον εγκέφαλο. Ένα από τα συχνότερα αίτια είναι η νόσος Alzheimer, η οποία επηρεάζει το 1-2% του πληθυσμού. Ο κίνδυνος της νόσου Alzheimer αυξάνεται με την ηλικία. Η άνοια εμφανίζεται συνήθως όταν ο εγκέφαλος επηρεάζεται από 2 ή περισσότερες παθήσεις που σχετίζονται με την ηλικία, όπως για παράδειγμα η νόσος Alzheimer και το εγκεφαλικό επεισόδιο.

Συμπτώματα

Αν και οι περισσότεροι άνθρωποι δεν θα παρουσιάσουν ποτέ άνοια, ο κίνδυνος εμφάνισης της νόσου αυξάνεται σημαντικά με την ηλικία. Η άνοια ξεκικά συνήθως στην 7η ή 8η δεκαετία της ζωής και παρουσιάζει σταδιακή επιδείνωση. Το συχνότερο πρόβλημα που παρατηρείται από τον ασθενή, την οικογένειά του ή το περιβάλλον του, είναι η βραχυπρόθεσμη απώλεια μνήμης. Για παράδειγμα, μπορεί να ξεχνά που τοποθέτησε διάφορα αντικείμενα στο σπίτι του ή με ποια άτομα συνομίλησε προσφάτως. Στην άνοια, τα παραπάνω προβλήματα εμφανίζονται συχνά (αρκετές φορές κάθε μέρα και για μήνες ή χρόνια) και επηρεάζουν σημαντικά την καθημερινότητα του ασθενούς. Άλλα προβλήματα που προκαλεί η νόσος περιλαμβάνουν απομόνωση από χόμπι και κοινωνικές δραστηριότητες, άγχος και κατάθλιψη, δυσκολία στις καθημερινές δραστηριότητες και έκπτωση της ικανότητας οδήγησης.

Διαγνωστική Εκτίμηση

Η διαγνωστική εκτίμηση της άνοιας περιλαμβάνει λήψη ιστορικού με σκοπό να διαπιστωθεί αν οι γνωστικές λειτουργίες έχουν επιδεινωθεί και αν έχει επηρεαστεί η ικανότητα του ασθενούς να επιτελεί τις καθημερινές του δραστηριότητες. Ένα μέλος της οικογενείας ή ένας φίλος του ασθενούς πρέπει να επιβεβαιώσει την έκπτωση των γνωστικών λειτουργιών και τις διαταραχές της λειτουργικότητας. Ο γιατρός κάνει συνήθως μία σύντομη εξέταση της μνήμης, ενώ εξετάζει επίσης τη δύναμη, τα αντανακλαστικά και άλλα νευρολογικά σημεία του ασθενούς. Τυπικά, γίνονται επίσης εξετάσεις αίματος και απεικονιστικές εξετάσεις του εγκεφάλου. Σπάνια χρειάζονται και άλλες εξετάσεις.

Θεραπεία

Η θεραπεία της άνοιας διαφέρει για τον κάθε ασθενή. Ο γιατρός εξετάζει το ιατρικό ιστορικό καθώς και την κατάσταση της υγείας του ασθενούς πριν προτείνει κάποια θεραπεία. Υπάρχουν φάρμακα που μπορούν να βοηθήσουν με τις διαταραχές της σκέψης και της συμπεριφοράς, ωστόσο τα οφέλη που προσφέρουν είναι περιορισμένα. Δύο τάξεις φαρμάκων χρησιμοποιούνται για την αντιμετώπιση των διαταραχών της μνήμης, ωστόσο μπορούν μόνο να επιβραδύνουν και όχι να ανακόψουν την πορεία της νόσου. Είναι σημαντικό να αντιμετωπίζονται άμεσα οι παράγοντες που αυξάνουν τον κίνδυνο εγκεφαλικού επεισοδίου, όπως για παράδειγμα η υπέρταση και ο διαβήτης. Πρέπει να λαμβάνονται επίσης μέτρα έτσι ώστε να περιοριστεί ο κίνδυνος πτώσεων καθώς και ο κίνδυνος να χαθεί ο ασθενής. Οι συγγενείς του ασθενούς πρέπει να αναλάβουν ενεργό ρόλο στη θεραπεία του ασθενούς, καθώς ο ασθενής με άνοια έχει μειωμένη ικανότητα λήψης αποφάσεων σχετικά με την υγεία και τα οικονομικά του. Άλλες συμβουλές για τη διατήρηση της υγείας του εγκεφάλου περιλαμβάνουν την τακτική σωματική και νοητική άσκηση, την κοινωνικότητα, την υγιεινή διατροφή, την αποφυγή του αλκοόλ και τον επαρκή ύπνο.

Βιβλιογραφία: JAMA

Ακολουθήστε μας στο Google News για την έγκυρη επιστημονική ενημέρωσή σας, έγκαιρα!

Μην χάσετε:
Σχετικά Αρθρα