Το άλγος αναφέρεται στην αντίληψη του νευρικού συστήματος ότι εμφανίζονται βλάβες στους ιστούς. Αποτελεί ένα σύνθετο σύμπτωμα το οποίο διαφοροποιείται στον κάθε ασθενή. Οι γιατροί ταξινομούν συνήθως το άλγος σε διάφορες κατηγορίες με δύο από τις κοινότερες να περιλαμβάνουν το σωματικό και το σπλαγχνικό άλγος.
Περιεχόμενα:
Συμπτώματα και Ταυτοποίηση
Σωματικό Άλγος
Το σωματικό άλγος εμφανίζεται ότι οι ενεργοποιούνται οι υποδοχείς του πόνου στους διάφορους ιστούς (μεταξύ των οποίων το δέρμα, οι μύες, τα οστά, οι αρθρώσεις και ο συνδετικός ιστός). Τυπικά, ερεθίσματα όπως η πίεση, η θερμοκρασία, η δόνηση ή το οίδημα μπορούν να ενεργοποιήσουν τους παραπάνω υποδοχείς. Το άλγος αυτό περιγράφεται συχνά ως οξύ, κνησμώδες ή αμβλύ.
Το σωματικό άλγος περιορίζεται συνήθως σε μία συγκεκριμένη περιοχή. Είναι συνεχές και επιδεινώνεται με την κίνηση. Το άλγος στην πύελο, οι κεφαλαλγίες, καθώς και οι εκδορές του δέρματος αναφέρονται στο σύνολό τους σε σωματικό άλγος.
Το σωματικό άλγος χωρίζεται συχνά σε δύο μορφές. Η πρώτη μορφή αφορά το επιφανειακό άλγος και εμφανίζεται όταν ενεργοποιούνται υποδοχείς του δέρματος ή των βλεννογόνων. Οι συνήθεις καθημερινοί τραυματισμοί προκαλούν συνήθως επιφανειακό σωματικό άλγος.
Η δεύτερη μορφή σωματικού άλγους είναι το εν τω βάθει σωματικό άλγος. Το εν τω βάθει σωματικό άλγος εμφανίζεται όταν ενεργοποιούνται υποδοχείς του άλγους που βρίσκονται βαθύτερα στον οργανισμό, όπως για παράδειγμα στους τένοντες, της αρθρώσεις, τους μύες ή τα οστά. Το εν τω βάθει σωματικό άλγος είναι συνήθως περισσότερο επώδυνο από το επιφανειακό σωματικό άλγος.
Το σωματικό άλγος μπορεί να είναι εντοπισμένο σε μία συγκεκριμένη περιοχή ή να επηρεάζει μεγαλύτερες περιοχές ανάλογα με την έκταση του τραυματισμού.
Σπλαγχνικό Άλγος
Το σπλαγχνικό άλγος είναι αποτέλεσμα ενεργοποίησης των υποδοχέων του άλγους στην πύελο, την κοιλιακή χώρα, το θώρακα ή το έντερο. Εμφανίζεται συνήθως όταν τα εσωτερικά όργανα και οι ιστοί υφίστανται βλάβες ή τραυματίζονται. Το σπλαγχνικό άλγος είναι συνήθως αόριστο και δεν εντοπίζεται σε μία συγκεκριμένη περιοχή. Συχνά, γίνεται αντιληπτό ως ένα επώδυνο αίσθημα πίεσης.
Συχνότερα Αίτια
Σωματικό Άλγος
Το σωματικό άλγος μπορεί να αποδίδεται σε αρκετά διαφορετικά αίτια. Ορισμένα από αυτά είναι:
- Ένας μικρός ή μεγάλος τραυματισμός στα οστά ή τις αρθρώσεις
- Οποιοσδήποτε τραυματισμός ή εκδορά του δέρματος
- Μία πτώση ή σύγκρουση που προκαλεί βλάβες στο συνδετικό ιστό
- Η παρατεταμένη χρήση ενός μυός
- Ένα κάταγμα
- Μία νόσος που επηρεάζει το συνδετικό ιστό, όπως για παράδειγμα η οστεοπόρωση
- Ο καρκίνος που επηρεάζει τα οστά ή το δέρμα
- Η αρθρίτιδα που προκαλεί οίδημα των αρθρώσεων
Σπλαγχνικό Άλγος
Το σπλαγχνικό άλγος εμφανίζεται όταν υπάρχουν βλάβες ή διαταραχές στα εσωτερικά όργανα και ιστούς. Τα αίτια του παραπάνω φαινομένου μπορεί να περιλαμβάνουν:
- Τραυματισμό των εσωτερικών οργάνων, όπως η χοληδόχος κύστη, το έντερο, η ουροδόχος κύστη και οι νεφροί
- Βλάβες στους μύες του κοιλιακού τοιχώματος
- Σπασμούς των μυών του θώρακα
- Εισρόφηση γαστρικού οξεός
- Άλλα προβλήματα του γαστρεντερικού, όπως η δυσκοιλιότητα
- Λοιμώξεις του γαστρεντερικού και του νεφρικού συστήματος
- Διαταραχές συγκεκριμένων οργάνων, όπως το πάγκρεας ή το ήπαρ
- Καρκίνο που επηρεάζει τα εσωτερικά όργανα, όπως ο καρκίνος του στομάχου
- Ενδομητρίωση
- Το άλγος της εμμήνου ρύσεως
- Βλάβες στον προστάτη
Παράγοντες Κινδύνου
Γενικά, οι γυναίκες κινδυνεύουν περισσότερο να παρουσιάσουν και τα δύο παραπάνω είδη άλγους. Αυτό συμβαίνει για δύο λόγους. Πρώτον, οι γυναίκες έχουν γενικά μεγαλύτερη ευαισθησία στο άλγος σε σχέση με τους άνδρες. Δεύτερον, οι γυναίκες έχουν μεγαλύτερη πιθανότητα να παρουσιάσουν παθήσεις όπως κατάγματα, οστεοπόρωση καθώς και διαταραχές των αναπαραγωγικών οργάνων που προκαλούν τα παραπάνω είδη άλγους.
Η κληρονομικότητα παίζει επίσης ρόλο στην αντίληψη των παραπάνω ειδών άλγους. Γενικότερα, αν έχετε περισσότερους υποδοχείς άλγους, θα αντιλαμβάνεστε εντονότερα το άλγος. Οι ψυχικές νόσοι όπως η κατάθλιψη και οι διαταραχές του άγχους αυξάνουν επίσης την αντίληψη του άλγους.
Διάφοροι παράγοντες που σχετίζονται με επώδυνες παθήσεις μπορεί επίσης να αυξήσουν την αντίληψη του άλγους. Για παράδειγμα η χαμηλή πρόσληψη ασβεστίου αυξάνει το σωματικό άλγος της οστεοπόρωσης, ενώ το ίδιο συμβαίνει με το κάπνισμα και το σπλαγχνικό άλγος από τον καρκίνο του στομάχου.
Πότε Πρέπει να Επισκεφθείτε τον Γιατρό;
Τυπικά, τόσο το σωματικό όσο και το σπλαγχνικό άλγος υποχωρούν μέσα σε λίγες ημέρες. Ωστόσο, αν παρουσιάσετε σοβαρό άλγος ή η διάρκειά του ξεπεράσει την 1 εβδομάδα, θα πρέπει να επισκεφθείτε τον γιατρό σας. Αυτός θα σας ρωτήσει σχετικά με τα συνοδά συμπτώματα, την εντόπιση του άλγους, την έντασή του, τη συχνότητα καθώς και τους παράγοντες που επηρεάζουν την εμφάνισή του. Κατά την επίσκεψη στον γιατρό είναι σημαντικό να του δώσετε τις παρακάτω πληροφορίες:
- Για πόσο καιρό υποφέρετε από το άλγος;
- Πότε εμφανίστηκε για πρώτη φορά;
- Πόσο έντονο είναι το άλγος;
- Πού εντοπίζεται το άλγος;
- Το ατομικό και οικογενειακό σας ιστορικό
Ο γιατρός θα εξετάσει τις παραπάνω πληροφορίες συνολικά, θα κάνει κλινική εξέταση και θα σας ζητήσει να κάνετε εξετάσεις.
Θεραπεία
Το άλγος είναι ένα υποκειμενικό και αρκετά σύνθετο σύμπτωμα. Επομένως, η αντιμετώπισή του ενέχει κινδύνους. Η θεραπεία τόσο του σωματικού όσο και του σπλαγχνικού άλγους εξαρτάται από τα αίτιά τους. Για παράδειγμα, το άλγος της οστεοαρθρίτιδας αντιμετωπίζεται με ένα ή περισσότερα φάρμακα.
Σωματικό Άλγος
Το σωματικό άλγος αντιμετωπίζεται συνήθως με φάρμακα. Ορισμένα φάρμακα που δεν χρειάζονται συνταγή περιλαμβάνουν:
- Τα ΜΣΑΦ, όπως η ασπιρίνη, η ναπροξένη και η ιβουπροφαίνη
- Την ακεταμινοφαίνη
Σοβαρότερες μορφές άλγους αντιμετωπίζονται με φάρμακα που χρειάζονται συνταγή. Ο γιατρός θα χορηγήσει συνήθως φάρμακα όπως:
- Βακλοφαίνη
- Κυκλοβενζαπρίνη
- Μεταξαλόνη
- Οπιοειδή, όπως η υδροκωδόνη και η οξυκωδόνη
Η χορήγηση των παραπάνω φαρμάκων χρειάζεται προσοχή καθώς μπορεί να προκαλέσουν εθισμό. Οι ορθοπεδικοί και οι ρευματολόγοι μπορεί να χρησιμοποιήσουν ενέσιμα φάρμακα για την αντιμετώπιση του άλγους στις αρθρώσεις ή τα οστά.
Σπλαγχνικό Άλγος
Τα αναλγητικά φάρμακα μπορεί να χρησιμοποιηθούν και στην αντιμετώπιση του σπλαγχνικού άλγους. Ωστόσο, καθώς το σπλαγχνικό άλγος είναι λιγότερο σαφές και συνήθως δεν είναι εντοπισμένο, είναι δύσκολο να γίνει η επιλογή του καταλλήλου φαρμάκου. Επιπλέον, ορισμένα φάρμακα όπως τα ΜΣΑΦ μπορεί να προκαλέσουν στομαχικές διαταραχές. Καθώς οι ερευνητές μαθαίνουν περισσότερα για το σπλαγχνικό άλγος, αναπτύσσονται νέες μέθοδοι για την αντιμετώπισή του.
Αλλαγές στον Τρόπο Ζωής
Τα φάρμακα δεν αποτελούν το μοναδικό τρόπο για την αντιμετώπιση του άλγους. Συχνά, άλλες τεχνικές μπορεί να είναι εξίσου αποτελεσματικές στην αντιμετώπιση των συμπτωμάτων τόσο του σωματικού όσο και του σπλαγχνικού άλγους. Αυτές περιλαμβάνουν:
- Τεχνικές χαλάρωσης
- Καλή διατροφή (ιδιαίτερα για το σπλαγχνικό άλγος)
- Διαλογισμό
- Φυσιοθεραπεία
- Ήπια άσκηση, όπως κολύμπι ή περπάτημα
- Συμπεριφορική θεραπεία
- Επαρκής ύπνος
- Διακοπή του καπνίσματος και του αλκοόλ
Πάντοτε ρωτάτε τον γιατρό σας πριν ξεκινήσετε κάποια από τις παραπάνω μεθόδους. Για παράδειγμα οι ασθενείς με τραυματισμούς στα γόνατα πρέπει να αποφεύγουν συγκεκριμένες ασκήσεις.
Βιβλιογραφία: Healthline
Φωτογραφία: tipstimes.com/menstrual