Το εσωτερικό της ρινός καλύπτεται από ένα υγρό και ευαίσθητο ιστό, το βλεννογόνο, ο οποίος φέρει αρκετά αιμοφόρα αγγεία κοντά στην επιφάνειά του. Όταν ο ιστός αυτός τραυματιστεί, ακόμα και από μία μικρή αμυχή, τα αιμοφόρα αυτά αγγεία αιμορραγούν και σε ορισμένες περιπτώσεις έντονα. Οι ρινορραγίες στο πρόσθιο τμήμα της ρινός λέγονται πρόσθιες ρινορραγίες και είναι ιδιαίτερα κοινές, καθώς το τμήμα αυτό της ρινός είναι περισσότερο προσβάσιμο και επομένως ευάλωτο σε τραυματισμούς. Η πλέον κοινή εντόπιση είναι το ρινικό διάφραγμα, το τοίχωμα δηλαδή που βρίσκεται ανάμεσα στις δύο πλευρές της ρινός. Στις περισσότερες περιπτώσεις, το είδος αυτό της ρινορραγίας δεν είναι σοβαρό. Συνήθως μπορεί να σταματήσει με τοπική πίεση και λίγη υπομονή.
Η ρινορραγία πολύ σπάνια είναι απειλητική για τη ζωή ή θανατηφόρος. Στις περιπτώσεις αυτές, η αιμορραγία προκαλείται συνήθως από μία αρτηρία στο οπίσθιο τμήμα της ρινός, δηλαδή πιο ψηλά και βαθύτερα. Οι οπίσθιες ρινορραγίες συνήθως ρέουν προς το ρινοφάρυγγα, ωστόσο μπορεί να παρατηρηθεί αιμορραγία και από τα δύο ρουθούνια. Επίσης, στα σοβαρότερα περιστατικά αιμορραγίας, ο ασθενής έχει κάποιο άλλο πρόβλημα υγείας, όπως υψηλή αρτηριακή πίεση ή κάποια διαταραχή του αίματος, ή λαμβάνει αντιπηκτικά φάρμακα που επιβραδύνουν την πήξη του αίματος.
Ορισμένοι ασθενείς διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο να παρουσιάσουν ρινορραγία λόγω του περιβάλλοντος, του εργασιακού ιστορικού, άλλων προβλημάτων υγείας ή χρήσης φαρμάκων που αυξάνουν την πιθανότητα αιμορραγίας. Κοινοί παράγοντες κινδύνου για τη ρινορραγία περιλαμβάνουν:
- Το θερμό, ξηρό κλίμα σε εσωτερικούς χώρους: Το κλίμα αυτό αποτελεί προκλητικό παράγοντα για τις ρινορραγίες στις περιοχές όπου χρησιμοποιείται θερμός αέρας κατά τον χειμώνα. Ο θερμός, ξηρός αέρας ενός εσωτερικού χώρου προκαλεί διάρρηξη του ευθραύστου δέρματος της ρινός με αποτέλεσμα να την εμφάνιση αιμορραγίας. Οι ρινορραγίες είναι συχνότερες κατά την αλλαγή των εποχών πριν οι ιστοί προλάβουν να «συνηθίσουν» στην αλλαγή της υγρασίας.
- Η σκολίωση ρινικού διαφράγματος: Αν το τοίχωμα μεταξύ των δύο ρουθουνιών αποκλίνει από τη φυσική του θέση, υπάρχει άνιση ροή αέρα μεταξύ των δύο ρουθουνιών. Η διαταραγμένη ροή του αέρα προκαλεί ξηρότητα και διάρρηξη του δέρματος στη στενότερη πλευρά με αποτέλεσμα να αυξάνεται ο κίνδυνος αιμορραγίας.
- Τα κρυολογήματα και τις αλλεργίες: Οι λοιμώξεις του ανωτέρου αναπνευστικού καθώς και οι αλλεργίες μπορούν να προκαλέσουν φλεγμονή της ρινός, η οποία αυξάνει τον κίνδυνο αιμορραγίας. Η αυξημένη συμφόρηση μποερί να προκαλέσει διαστολή των αιμοφόρων αγγείων, γεγονός που τα καθιστά πιο ευάλωτα σε ένα τραυματισμό. Το επίμονο φύσημα με σκοπό να καθαριστεί η μύτη μπορεί επίσης να προκαλέσει αιμορραγία ή να επανεκκινήσει μία ρινορραγία που έχει περιοριστεί.
- Η έκθεση σε χημικά: Ο κύριος ένοχος είναι ο καπνός του τσιγάρου, ακόμα και αν μιλάμε για παθητικό κάπνισμα. Στο χώρο εργασίας μπορεί να παρουσιαστεί ρινορραγία από την έκθεση σε θειϊκό οξύ, αμμωνία, πετρέλαιο ή άλλες χημικές ερεθιστικές ουσίες.
- Διάφορες παθήσεις: Παραδείγματα νόσων που αυξάνουν την πιθανότητα να εμφανιστεί ριννοραγία είναι η νεφρική ανεπάρκεια, η θρομβοκυτταροπενία, η υπέρταση και οι κληρονομικές αιμορραγικές διαταραχές, όπως η αιμορροφιλία.
- Η αυξημένη κατανάλωση αλκοόλ: Το αλκοόλ παρεμβαίνει στη φυσιολογική δραστηριότητα των αιμοπεταλίων στο αίμα, γεγονός που αυξάνει τον χρόνο που χρειάζεται για το σχηματισμό τους. Προκαλεί επίσης διαστολή των επιφανειακών αγγείων, γεγονός που αυξάνει την πιθανότητα τραυματισμού και αιμορραγίας.
- Τα φάρμακα που παρεμβαίνουν με την πήξη του αίματος: Τα φάρμακα αυτά περιλαμβάνουν συνταγογραφούμενα αντιπηκτικά και ΜΣΑΦ, όπως η ασπιρίνη και η ιβουπροφαίνη.
- Τα ομοιοπαθητικά φάρμακα και τα συμπληρώματα διατροφής: Ορισμένα συμπληρώματα διατροφής περιέχουν χημικές ουσίες που παρατείνουν την αιμορραγία αντίστοιχα με τα αντιπηκτικά φάρμακα. Παραδείγματα των παραπάνω αποτελούν το σκόρδο, η πιπερόριζα, το ginseng και η βιταμίνη Ε.
Η ρινορραγία είναι επίσης συχνά αποτέλεσμα ενός τραυματισμού, ισχυρού φυσήματος για τον καθαρισμό της ρινός ή σοβαρού τραυματισμού του προσώπου από ένα αυτοκινητιστικό ατύχημα ή ένα άθλημα.
Περιεχόμενα:
Συμπτώματα
Η ρινορραγία συνήθως εντοπίζεται σε ένα ρουθούνι, ωστόσο σπανιότερα μπορεί να επηρεάζονται και τα δύο. Αν ένα ρουθούνι φραγεί μερικώς με έναν αιματικό θρόμβο, το αίμα μπορεί να διαφύγει από το άλλο ρουθούνι ή προς το ρινοφάρυγγα. Σε μία οπίσθια ρινορραγία (υψηλότερα στη ρίνα), μεγάλες ποσότητες αίματος διαφεύγουν προς το ρινοφάρυγγα. Το μέγεθος της αιμορραγίας σε μία ρινορραγία μπορεί να διαφέρει με τις οπίσθιες ρινορραγίες συνήθως να χαρακτηρίζονται από εντονότερη αιμορραγία.
Διάγνωση
Στα υγιή άτομα, οι περισσότερες ήπιες πρόσθιες ρινορραγίες μπορούν να αυτοδιαγνωστούν και να αντιμετωπιστούν στο σπίτι. Αν η ρινορραγία είναι σοβαρή και δεν ανταποκρίνεται στις πρώτες ενέργειες, πρέπει να επισκεφθείτε άμεσα ένα γιατρό.
Ο γιατρός θα εξετάσει το ιατρικό σας ιατορικό και τα φάρμακα που παίρνετε. Θα σας ζητήσει επίσης να εκτιμήσετε την ποσότητα του αίματος που χάσατε, η οποία συνήθως υπολογίζεται από τον αριθμό των χαρτομάντηλων που χρησιμοποιήσατε και τη διάρκεια της ρινορραγίας. Στη συνέχεια, ο γιατρός θα εξετάσει τη μύτη σας για να διαπιστώσει πού εντοπίζεται η αιμορραγία. Αν χρειαστεί, μπορεί να εισάγει ένα εργαλείο που λέγεται ενδοσκόπιο στη μύτη σας για να διαπιστώσει την περιοχή της αιμορραγίας. Μπορεί να γίνουν επίσης εξετάσεις αίματος έτσι ώστε ο γιατρός να ελέγξει αν έχετε κάποια διαταραχή του αίματος.
Αναμενόμενη Διάρκεια
Αν γίνουν σωστά, οι απλές τεχνικές αντιμετώπισης μίας ρινορραγίας θα καταφέρουν να περιορίσουν την πρόσθια ρινορραγία μέσα σε λίγα λεπτά.
Πρόληψη
Μπορείτε να αποτρέψετε μία ρινορραγία με τα παρακάτω μέτρα:
- Μην σκαλίζετε τη μύτη σας
- Φυσάτε τη μύτη σας με προσοχή
- Μην καπνίζετε
- Χρησιμοποιήστε έναν υγραντήρα αν το σπίτι σας έχει ξηρό κλίμα κατά τους χειμερινούς μήνες
- Χρησιμοποιήστε ρινικό σπρέι για να ενυδατώσετε το εσωτερικό της ρινός σας
- Βάλτε ρινικό τζελ ή βαζελίνη στο εσωτερικό των ρουθουνιών σας πριν κοιμηθείτε
- Αποφύγετε τους τραυματισμούς στο πρόσωπο. Φοράτε πάντα ζώνη στο αυτοκίνητο και προστατευτικό στο κεφάλι αν κάνετε μαχητικά αθλήματα.
- Χρησιμοποιήστε προστατευτικό εξοπλισμό για να αποφύγετε την έκθεση σε ερεθιστικά χημικά στο χώρο εργασίας
Θεραπεία
Αν αιμορραγείτε από το πρόσθιο μέρος της ρινός, ξεκινήστε εφαρμόζοντας τις παρακάτω ενέργειες:
- Σηκωθείτε (έτσι ώστε το κεφάλι σας να είναι πάνω από το επίπεδο της καρδιάς), σκύψτε ελαφρώς προς τα μπροστά και αναπνέετε από το στόμα σας.
- Με τον αντίχειρα και το δείκτη πιέστε το πρόσθιο μέρος της ρινός (πάνω από το ρουθούνια και κάτω από το ρινικό οστό) και διατηρήστε την πίεση για 5 λεπτά.
- Παράλληλα, με το άλλο χέρι τοποθετήστε μία παγοκύστη ή μία σακούλα με παγάκια στη βάση της ρινός για να επιβραδύνετε την αιματική ροή.
- Μόλις περάσουν 5 λεπτά αφήστε τη μύτη για να διαπιστώσετε αν υπάρχει ακόμα αιμορραγία. Διατηρήστε την παγοκύστη για ακόμα 10-15 λεπτά.
- Εφόσον η μύτη σας ακόμα αιμορραγεί συνεχίστε την πίεση για άλλα 10 λεπτά.
- Μόλις περάσουν τα 10 λεπτά, απελευθερώστε εκ νέου τη μύτη σας. Αν συνεχίζετε να αιμορραγείτε, αναζητήστε άμεσα ιατρική βοήθεια.
Αν τα παραπάνω βήματα δεν καταφέρουν να περιορίσουν την αιμορραγία, ο γιατρός σας θα προσπαθήσει να αντιμετωπίσει τη ρινορραγία με τα παρακάτω βήματα:
- Θα χρησιμοποιήσει φάρμακα απευθείας στο εσωτερικό της ρινός για να σταματήσει την αιμορραγία.
- Θα καυτηριάσει το τραυματισμένο αιμοφόρο αγγείο με ένα χημικό, όπως για παράδειγμα νιτρικό άργυρο, ή με ένα ηλεκτρόδιο.
- Θα αποκλείσει τη μύτη σας με μία γάζα ή ένα σπόγγο.
- Θα χρησιμοποιήσει άλλες μεθόδους, όπως:
- Θεραπεία με λέιζερ: Μία ακτίνα λέιζερ αποφράσσει το αιμορραγούν αιμοφόρο αγγείο.
- Εμβολισμός: Ένας ειδικός φραγμός εισέρχεται στη τραυματισμένο αγγείο και αποκλείει την αιματική ροή.
- Χειρουργείο: Προσδένονται μερικά επιλεγμένα αιμοφόρα αγγεία.
Πότε πρέπει να επικοινωνήσετε με τον γιατρό σας
Αν με τα πρώτα μέτρα δεν καταφέρετε να περιορίσετε μία ρινορραγία, καλέστε άμεσα τον γιατρό σας ή μεταβείτε στο νοσοκομείο.
Επίσης, επικοινωνήστε με τον γιατρό σας αν συνεχίσει να ρέει αίμα από τη μύτη σας, ιδιαίτερα αν έχετε επίσης ρινική συμφόρηση που επιμένει ή δύσοσμη έκκριση από τη μύτη. Για τα άτομα μεγαλύτερης ηλικίας και ιδιαίτερα καπνιστές, τα παραπάνω μπορεί να αποτελούν συμπτώματα ενός όγκου στο εσωτερικό της ρινός ή των ιγμορείων. Στα παιδιά μικρής ηλικίας, μπορεί να αποτελούν ενδείξεις ότι ένα ξένο σώμα έχει παγιδευτεί στο ένα ρουθούνι.
Πρόγνωση
Με λίγη υπομονή και πίεση, σχεδόν όλες οι ανεπίπλεκτες πρόσθιες ρινορραγίες θα ανταποκριθούν στα πρώτα μέτρα. Ακόμα και οι σπάνιες ρινορραγίες που απαιτούν φροντίδα γιατρού, συνήθως μπορούν να αντιμετωπιστούν επιτυχώς με καυτηριασμό, αποκλεισμό ή άλλες επιλογές. Ακόμα και οι σοβαρές οπίσθιες ρινορραγίες μπορούν να περιοριστούν με την εφαρμογή των παραπάνω ενεργειών στο σπίτι.
Ορισμένοι ασθενείς που παρουσιάζουν σημαντική αιμορραγία, πολλαπλά ιατρικά προβλήματα ή που λαμβάνουν αντιπηκτική αγωγή μπορεί να χρειαστεί να νοσηλευτούν για την αντιμετώπιση μίας ρινορραγίας.
Βιβλιογραφία: Harvard Health
Φωτογραφία: BruceBlaus