Τα τρισεκατομμύρια βακτήρια που βρίσκονται στο έντερό μας επηρεάζουν αρκετές σημαντικές λειτουργίες του οργανισμού. Η ρύθμιση του μεταβολισμού και η απορρόφηση των θρεπτικών ουσιών από τα τρόφιμα που καταναλώνουμε είναι δύο παραδείγματα του τρόπου που μπορεί να επηρεάσουν τη γενικότερη υγεία μας.
Σύμφωνα με τις παρατηρήσεις μίας νέας μελέτης, το εντερικό μικροβίωμα μπορεί να επηρεάσει και την ικανότητά μας να χάνουμε βάρος γρήγορα. Συγκεκριμένα, επιστήμονες από το Πανεπιστήμιο της Ουάσινγκτον στις ΗΠΑ, διαπίστωσαν ότι η παρουσία ορισμένων «ωφελίμων» μικροβίων στο έντερο των ασθενών που προσπαθούν να χάσουν βάρος τούς βοηθά να χάσουν περισσότερα κιλά.
Θέλοντας να εκτιμήσουν τις επιδράσεις του εντερικού μικροβιώματος στην απώλεια βάρους, οι επιστήμονες εξέτασαν 105 υπέρβαρους ασθενείς, εκ των οποίων όλοι είχαν λάβει μέρος σε ένα ετήσιο πρόγραμμα απώλειας βάρους. Ο δείκτης που χρησιμοποίησαν για να παρακολουθήσουν την πορεία της απώλειας βάρους ήταν ο δείκτης μάζας σώματος (ΔΜΣ).
Οι επιστήμονες εξέτασαν επίσης τα επίπεδα ορισμένων άλλων δεικτών του μεταβολισμού στο αίμα (όπως τα επίπεδα της χοληστερόλης) προκειμένου να κατανοήσουν πόσο εύκολα έχανε βάρος ο κάθε εθελοντής. Έλαβαν επίσης δείγματα κοπράνων από τους εθελοντές στην αρχή και στο τέλος της έρευνας προκειμένου να διαπιστώσουν τη σύνθεση του μικροβιώματος σε κάθε ασθενή.
Ακολούθως, οι επιστήμονες συνέκριναν τους εθελοντές που έχαναν τουλάχιστον 1% του σωματικού τους βάρους κάθε μήνα με αυτούς που είχαν διατηρήσει αμετάβλητο το βάρος τους σε όλη της διάρκεια της έρευνας. Όπως διαπίστωσαν, οι διάφοροι δείκτες του μεταβολισμού ήταν παρόμοιοι στις δύο παραπάνω ομάδες.
Αντιθέτως, οι επιστήμονες παρατήρησαν σημαντικές διαφορές στη σύνθεση του εντερικού μικροβιώματος ανάμεσα σε αυτούς που έχασαν βάρος και αυτούς που δεν έχασαν. Συγκεκριμένα, αυτοί που έχασαν τα περισσότερα κιλά είχαν υψηλότερα επίπεδα ωφελίμων βακτηριακών ενζύμων στο έντερο. Τα ένζυμα αυτά βοηθούν στη διάσπαση των υδατανθράκων (όπως αυτοί που βρίσκονται στα τρόφιμα ολικής αλέσεως) σε απλά σάκχαρα, γεγονός που καθιστά ευκολότερη την πέψη τους, περιορίζοντας έτσι τον κίνδυνο να μετατραπούν σε λίπος.
Οι εθελοντές που έχασαν βάρος είχαν επίσης υψηλότερα επίπεδα βακτηρίων (όπως αυτά του είδους Prevotella) τα οποία παράγουν άλλες ωφέλιμες ουσίες όπως τα λιπαρά οξέα βραχείας αλύσου. Οι ουσίες αυτές μπορούν να περιορίσουν τη φλεγμονή, γεγονός που διευκολύνει την απώλεια βάρους.
Απώλεια Βάρους
Αρκετές μελέτες έχουν δείξει ότι τα γονίδια ενός ατόμου μπορεί να επηρεάσουν τον κίνδυνο να παρουσιάσει παχυσαρκία. Ωστόσο, μέχρι σήμερα δεν υπήρχαν δεδομένα που να δείχνουν ότι η ικανότητα απώλειας βάρους επηρεάζεται επίσης από τα γονίδια. Η παρούσα μελέτη είναι μία από τις πρώτες που δείχνουν ότι η σύνθεση του εντερικού μικροβιώματος συνδέεται ισχυρότερα με την ικανότητα απώλειας βάρους συγκριτικά με άλλους δείκτες όπως τα επίπεδα της χοληστερόλης.
Αν και οι επιστήμονες έδειξαν σαφή δεδομένα που επιβεβαιώνουν την παραπάνω σύνδεση, υποστήριξαν ότι θα πρέπει να γίνουν μεγαλύτερες μελέτες, καθώς αυτή τη στιγμή υπάρχουν ακόμα αρκετά που δεν γνωρίζουμε. Πρέπει να τονιστεί στο σημείο αυτό ότι οι εθελοντές συμμετείχαν στο σύνολό τους σε ένα πρόγραμμα απώλειας βάρους.
Αυτό σημαίνει ότι πιθανώς δεν αποτελούν αντιπροσωπευτικό δείγμα του πληθυσμού, επομένως είναι απαραίτητο να γίνουν νέες μελέτες με καλύτερο δείγμα εθελοντών.
Αν, ωστόσο τα αποτελέσματα της παρούσας μελέτης τελικά επιβεβαιωθούν, αυτό θα διευκολύνει σημαντικά τις προσπάθειες για απώλεια βάρους, καθώς η σύνθεση του εντερικού μικροβιώματος είναι κάτι που μπορούμε να τροποποιήσουμε, αντίθετα με τα γονίδιά μας. Το προφανές επόμενο βήμα θα είναι να διαπιστώσουμε πως μπορεί να αυξηθεί ο πληθυσμός των ωφελίμων βακτηρίων μέσω αλλαγών στη διατροφή, προβιοτικών θεραπειών ή άλλες προσεγγίσεων, όπως οι μεταμοσχεύσεις μικροβιώματος.
Οι προηγούμενες κλινικές μελέτες είχαν ήδη αποδείξει ότι ορισμένα είδη βακτηρίων στα προβιοτικά βοηθούν στην απώλεια βάρους. Ωστόσο, οι έρευνες αυτές είχαν εξετάσει μόνο συγκεκριμένα είδη βακτηρίων που βρίσκονται στα προβιοτικά.
Οι επιστήμονες της παρούσας μελέτης εξέτασαν όλα τα βακτήρια που βρίσκονται στο έντερο, γεγονός που ενισχύει τη θεωρία ότι τα μικρόβια του εντέρου παίζουν σημαντικό ρόλο στην απώλεια βάρους.