Τα προβιοτικά, δηλαδή τα ωφέλιμα βακτήρια που βρίσκονται στο έντερο του ανθρώπου, έχουν χρησιμότητα στην αντιμετώπιση της κατάθλιψης, σύμφωνα με τις παρατηρήσεις μίας νέας μελέτης που εξέτασε 47 εθελοντές.
Η επιστημονική ομάδα της έρευνας χώρισε τους ασθενείς με κατάθλιψη σε δύο ομάδες, εκ των οποίων η μία έλαβε προβιοτικά, ενώ η άλλη placebo σε συνδυασμό με την τυπική αντικαταθλιπτική αγωγή. Όπως διαπιστώθηκε, η ομάδα που έπαιρνε προβιοτικά παρουσίασε μεγαλύτερη μείωση των συμπτωμάτων κατάθλιψης σε σχέση με την ομάδα ελέγχου σε ένα διάστημα περίπου 31 ημερών.
Η επιστημονική ομάδα διαπίστωσε επίσης μία σειρά αλλαγές στο εντερικό μικροβίωμα των εθελοντών που έπαιρναν προβιοτικά. Συγκεκριμένα, στην ομάδα αυτή παρατηρήθηκε αύξηση στον αριθμό των βακτηρίων που παράγουν γαλακτικό οξύ. Ωστόσο, 1 μήνα μετά τη διακοπή της λήψης των προβιοτικών, τα επίπεδα των παραπάνω βακτηρίων άρχισαν να μειώνονται.
«Αυτό δείχνει ότι πιθανώς η διάρκεια χορήγησης προβιοτικών θα πρέπει να είναι μεγαλύτερη από 4 εβδομάδες, καθώς το διάστημα αυτό δεν αρκεί για να σταθεροποιηθεί η υγιής ισορροπία του εντερικού μικροβιώματος», αναφέρουν οι συγγραφείς.
Η παρούσα μελέτη πρακτικά επιβεβαίωσε κάτι που ήδη γνωρίζαμε, δηλαδή ότι η υγεία του εντέρου και η ψυχική υγεία συνδέονται άμεσα μεταξύ τους. Η επιστημονική ομάδα εξέτασε επίσης τη σύνδεση ανάμεσα στην κατάθλιψη και τον τρόπο που αντιλαμβανόμαστε τα συναισθήματα άλλων ανθρώπων.
Στους ασθενείς με κατάθλιψη, ορισμένες περιοχές του εγκεφάλου που επεξεργάζονται την παραπάνω πληροφορία επηρεάζονται και αυτό μπορεί να γίνει αντιληπτό από την έκφραση του προσώπου. Η παρούσα μελέτη χρησιμοποίησε εξετάσεις fMRI με σκοπό να διαπιστώσει πως αντιδρούν οι ασθενείς σε ουδέτερες ή τρομακτικές εκφράσεις.
Όπως παρατήρησαν, τα προβιοτικά επηρέασαν και αυτό το μηχανισμό. Συγκεκριμένα, σε αυτούς που έπαιρναν προβιοτικά παρατηρήθηκαν φυσιολογικές αντιδράσεις. Προς το παρόν δεν γνωρίζουμε ακριβώς που αποδίδεται το παραπάνω φαινόμενο, ωστόσο τα δεδομένα αυτά είναι ιδιαίτερα θετικά καθώς δείχνουν ότι τα προβιοτικά επηρεάζουν αρκετά χαρακτηριστικά της κατάθλιψης.
«Αν και ο άξονας μικροβιώματος-εντέρου-εγκεφάλου έχει απασχολήσει την επιστημονική κοινότητα εδώ και αρκετά χρόνια, οι μηχανισμοί της σύνδεσης αυτής δεν έχουν ακόμα αποσαφηνιστεί», αναφέρουν οι συγγραφείς.
Τα οφέλη που προσφέρουν τα προβιοτικά στην υγεία δεν είναι σαφή, ενώ υπάρχουν και ορισμένες μελέτες που εξετάζουν αν είναι περισσότερο επιβλαβή παρά ωφέλιμα για ορισμένους ασθενείς. Με βάση το δείγμα που εξέτασε η παρούσα μελέτη, ωστόσο, φαίνεται ότι έχουν χρησιμότητα στους ασθενείς με κατάθλιψη.
Σε κάθε περίπτωση, οι επιστήμονες τόνισαν ότι οι ασθενείς θα πρέπει να λαμβάνουν παράλληλα και την τυπική αντικαταθλιπτική αγωγή τους και δεν θα πρέπει να βασίζονται αποκλειστικά στα προβιοτικά. Επιπλέον, μελλοντικές μελέτες θα πρέπει να εξετάσουν αν υπάρχουν συγκεκριμένα είδη προβιοτικών βακτηρίων τα οποία μπορεί να βοηθήσουν περισσότερο τους ασθενείς.
Σήμερα, τα 2/3 περίπου των ασθενών που λαμβάνουν αντικαταθλιπτικά δεν παρουσιάζουν καλή απόκριση στα φάρμακα αυτά μακροπρόθεσμα. Κατά συνέπεια, υπάρχει μεγάλη ανάγκη για νέες, πιο εξατομικευμένες προσεγγίσεις που θα μπορούν να βοηθήσουν περισσότερους ασθενείς.
Η έρευνα δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό Translational Psychiatry.
Φωτογραφία: Charlotte May