Ορθοστατική Υπόταση: Όλα Όσα Πρέπει να Γνωρίζετε

Η ορθοστατική υπόταση αναφέρεται στην απότομη πτώση της αρτηριακής πίεσης κατά τη μετάβαση από την καθιστή στην όρθια θέση. Όταν ένας άνθρωπος σηκώνεται όρθιος, το αίμα φυσιολογικά λιμνάζει στα κάτω άκρα λόγω της βαρύτητας. Ο οργανισμός προσπαθεί επομένως να ωθήσει το αίμα υψηλότερα για να διατηρηθεί η αιμάτωση του εγκεφάλου. Όταν δεν μπορεί να επιτελέσει την παραπάνω λειτουργία με επαρκή αποτελεσματικότητα, η αρτηριακή πίεση παρουσιάζει πτώση, γεγονός που οδηγεί σε εμφάνιση συμπτωμάτων τα οποία περιλαμβάνουν ίλιγγο, θόλωση της όρασης ή λιποθυμία.

Τι είναι η Ορθοστατική Υπόταση;

Η υπόταση, δηλαδή η χαμηλή αρτηριακή πίεση, εμφανίζεται όταν η αρτηριακή πίεση στις αρτηρίες μειώνεται κάτω από τα φυσιολογικά όρια.

Η καρδιά αντλεί το αίμα στα διάφορα όργανα του σώματος μέσω των αγγείων. Οι σωληνοειδείς αυτές δομές περιλαμβάνουν τις αρτηρίες, τις φλέβες και τα τριχοειδή. Η αρτηριακή πίεση αποτελεί ουσιαστικά ένα μέτρο της πίεσης που ασκείται στα τοιχώματα των αρτηριών καθώς το αίμα διέρχεται μέσω αυτών.

Η αρτηριακή πίεση υπολογίζεται σε χιλιοστά υδραργύρου (mmHg) και περιλαμβάνει:

  • Τη Συστολική Πίεση: Η πίεση που ασκείται όταν οι κοιλίες της καρδιάς συσπώνται και ωθούν το αίμα στις αρτηρίες.
  • Τη Διαστολική Πίεση: Η πίεση ανάμεσα στους χτύπους της καρδιάς όταν οι κοιλίες χαλαρώνουν. Κατά τη διάρκεια αυτή η καρδιά λαμβάνει το οξυγωνομένο αίμα.

Η συστολική πίεση 120 mmHg και η διαστολική πίεση 80 mmHg θεωρούνται φυσιολογικές. Ένας ασθενής με αρτηριακή πίεση 90/60 mmHg ή χαμηλότερη θεωρούμε ότι έχει υπόταση ή χαμηλή αρτηριακή πίεση.

Οι ασθενείς με ορθοστατική υπόταση παρουσιάζουν συχνά μείωση της αρτηριακή πίεσης κατά 20/10 mmHg κατά τα 3 πρώτα λεπτά μετά τη μετάβαση σε όρθια θέση.

Η χαμηλή αρτηριακή πίεση συνήθως δεν χρειάζεται θεραπεία. Αν ωστόσο κάποιος παρουσιάζει συχνά συμπτώματα ορθοστατικής υπότασης πρέπει να επισκεφθεί τον γιατρό του.

Η ορθοστατική υπόταση εμφανίζεται συχνότερα σε άτομα ηλικίας άνω των 65 ετών, καθώς η ικανότητα του οργανισμού να αντιδρά στη μείωση της αρτηριακής πίεσης εκπίπτει με την ηλικία.

Σύμφωνα με δεδομένα από τις ΗΠΑ, η συχνότητα της ορθοστατικής υπότασης προσεγγίζει το 18% στους άνδρες και γυναίκες ηλικίας άνω των 65 ετών. Η ορθοστατική υπόταση ευθύνεται επίσης για το 35% των νοσηλειών στα άτομα της τρίτης ηλικίας.

Αίτια της Ορθοστατικής Υπότασης

Η απώλεια υγρών στο εσωτερικό των αγγείων αποτελεί το συχνότερο αίτιο των συμπτωμάτων της ορθοστατικής υπότασης. Αυτό μπορεί να αποδίδεται στην αφυδάτωση που εμφανίζεται εξ’αιτίας διάρροιας, εμέτου και χρήσης φαρμάκων, όπως τα διουρητικά. Τα φάρμακα αυτά βοηθούν τον οργανισμό να απομακρύνει την περίσσεια υγρών και άλατος μέσω των ούρων.

Η απώλεια αίματος, η αναιμία, καθώς και άλλες παθήσεις που επηρεάζουν τα επίπεδα των ερυθρών αιμοσφαιρίων μπορούν επίσης να προκαλέσουν ορθοστατική υπόταση. Όταν δεν υπάρχουν αρκετά ερυθρά αιμοσφαίρια για να μεταφέρουν οξυγόνο, εμφανίζεται ίλιγγος και ζαλάδα.

Ορισμένα φάρμακα, όπως οι β αποκλειστές και τα αντικαταθλιπτικά, μπορούν επίσης να προκαλέσουν συμπτώματα ορθοστατικής υπότασης. Η άσκηση ή η εργασία σε θερμό καιρό ή η παραμονή στο κρεβάτι για αρκετό καιρό αποτελεί έναν ακόμα αιτιολογικό παράγοντα για την ορθοστατική υπόταση.

Η νόσος του Parkinson, η εγκυμοσύνη και οι καρδιακές παθήσεις, όπως οι αρρυθμίες και οι βαλβιδοπάθειες, έχουν επίσης ενοχοποιηθεί.

Συμπτώματα της Ορθοστατικής Υπότασης

Τα συμπτώματα της ορθοστατικής υπότασης περιλαμβάνουν:

  • Ίλιγγο
  • Ζαλάδα
  • Θόλωση της όρασης
  • Λιποθυμία
  • Πτώσεις
  • Ναυτία
  • Αίσθημα Κόπωσης

Τα συμπτώματα αυτά συνήθως υποχωρούν καθώς ο οργανισμός προσαρμόζεται στην όρθια θέση ή αν ο ασθενής καθίσει για λίγα λεπτά. Αν παρουσιάζετε τα παραπάνω συμπτώματα τακτικά, επικοινωνήστε με τον γιατρό σας.

Επιπλοκές

Μία συχνή επιπλοκή της ορθοστατικής υπότασης είναι οι πτώσεις ως αποτέλεσμα των λιποθυμιών, οι οποίες μπορεί να οδηγήσουν σε σοβαρούς τραυματισμούς.

Τα συμπτώματα μπορεί να αποτελούν επίσης ένδειξη μίας σοβαρότερης νόσου, όπως η καρδιακή ανεπάρκεια και οι διαταραχές του καρδιακού ρυθμού.

Η αιφνίδια πτώση της αρτηριακής πίεσης που προκαλείται από την ορθοστατική υπόταση αποτελεί επίσης παράγοντα κινδύνου για το εγκεφαλικό επεισόδιο λόγω της μειωμένης παροχής αίματος στον εγκέφαλο.

Διάγνωση της Ορθοστατικής Υπότασης

Σε ασθενείς που παρουσιάζουν οποιαδήποτε από τα παραπάνω συμπτώματα, ο γιατρός θα κάνει κλινική εξέταση και θα λάβει το ιστορικό. Αν χρειαστεί, θα κάνει επίσης άλλες εξετάσεις για να διαπιστώσει αν τα συμπτώματα αποδίδονται σε κάποιο άλλο αίτιο.

Για παράδειγμα, αν ένα φάρμακο ευθύνεται για τη μείωση της αρτηριακής πίεσης, ο γιατρός μπορεί να προσαρμόσει τη δόση ή να συστήσει αλλαγή σε κάποιο άλλο φάρμακο.

Ο γιατρός θα εξετάσει επίσης τη μεταβολή της αρτηριακής πίεσης κατά τη μετάβαση στην όρθια θέση.

Οι εξετάσεις αίματος μπορούν να δείξουν αν ο ασθενής έχει χαμηλή γλυκόζη αίματος ή χαμηλό αριθμό ερυθρών αιμοσφαιρίων. Τα παραπάνω αποτελούν ενδείξεις χαμηλής αρτηριακής πίεσης.

Το ηλεκτροκαρδιογράφημα, εξέταση που παρακολουθεί τα ηλεκτρικά σήματα της καρδιάς, μπορεί να αποκαλύψει διαταραχές στον καρδιακό ρυθμό ή την παροχή αίματος και οξυγόνου στην καρδιά.

Ο υπέρηχος της καρδιάς, ή ηχοκαρδιογράφημα, χρησιμοποιείται για την εκτίμηση της λειτουργίας των καρδιακών βαλβίδων με τη χρήση κυμάτων ήχου και μπορεί να αποκαλύψει την παρουσία υποκειμένων νόσων.

Συχνά γίνεται επίσης τεστ κοπώσεως, μία εξέταση κατά την οποία παρακολουθείται η λειτουργία την καρδιάς όταν ο ασθενής ασκείται.

Θεραπεία και Πρόληψη

Υπάρχουν αρκετοί τρόποι να αντιμετωπιστεί ή να προληφθεί η ορθοστατική υπόταση, οι περισσότεροι από τους οποίους δεν περιλαμβάνουν φάρμακα.

  • Πίνετε αρκετά υγρά. Τα υγρά που χάνονται από τη διάρροια ή τον έμετο πρέπει να αντικαθίστανται άμεσα. Αποφύγετε ή περιορίστε την κατανάλωση αλκοόλ, καθώς το τελευταίο μπορεί να επιδεινώσει την ορθοστατική υπόταση.
  • Χρησιμοποιήστε περισσότερο αλάτι στα γεύματα. Ωστόσο, συμβουλευτείτε τον γιατρό σχετικά με την ποσότητα του αλατιού, καθώς το τελευταίο μπορεί να αυξήσει την αρτηριακή πίεση.
  • Αποφύγετε την έντονη άσκηση όταν έχει ζέστη.
  • Όταν σηκώνεστε από το κρεβάτι, καθίστε στην άκρη του κρεβατιού για ένα λεπτό πριν σηκωθείτε όρθιοι.
  • Κοιμηθείτε με μαξιλάρια έτσι ώστε το κεφάλι να είναι ανασηκωμένο.
  • Οι κάλτσες συμπίεσης μπορούν να διευκολύνουν την κυκλοφορία του αίματος, μην επιτρέποντας στο αίμα να λιμνάσει στα κάτω άκρα.

Τα σοβαρά περιστατικά ορθοστατικής υπότασης μπορούν να αντιμετωπιστούν με φάρμακα που αυξάνουν την αρτηριακή πίεση.

Ακολουθήστε μας στο Google News για την έγκυρη επιστημονική ενημέρωσή σας, έγκαιρα!

Μην χάσετε:
Σχετικά Αρθρα