Σήμερα είναι γνωστό ότι τα ποσοστά της ημικρανίας είναι πολύ υψηλότερα στις γυναίκες, ιδιαίτερα στην αναπαραγωγική ηλικία. Ωστόσο, μέχρι σήμερα δεν ήταν γνωστό αν το ιστορικό ημικρανίας μπορεί να επηρεάσει την πρόγνωση μίας κύησης.
Μία νέα έρευνα από τις ΗΠΑ ανέλυσε δεδομένα από χιλιάδες γυναίκες που συμμετείχαν στη μελέτη Nurses’ Health Study II για να εξετάσει τη σύνδεση ανάμεσα στην ημικρανία και τον κίνδυνο επιπλοκών της κύησης.
Στα αποτελέσματα της έρευνας που δημοσιεύτηκαν στο περιοδικό Neurology, οι επιστήμονες ανέφεραν ότι το ιστορικό ημικρανίας πριν την εγκυμοσύνη πράγματι συνδέεται με μία σειρά επιπλοκές, όπως για παράδειγμα πρόωρο τοκετό ή προεκλαμψία, γεγονός που δείχνει ότι η ημικρανία θα πρέπει ίσως να ενταχθεί στους παράγοντες κινδύνου για επιπλοκές της κύησης.
«Ο πρόωρος τοκετός και η υπέρταση κατά την κύηση είναι δύο από τα συχνότερα αίτια θνητότητας και νοσηρότητας τόσο για τη μητέρα όσο και για το έμβρυο. Οι παρατηρήσεις μας δείχνουν ότι το ιστορικό ημικρανίας θα πρέπει να θεωρείται μείζων παράγοντας κινδύνου για τις παραπάνω επιπλοκές. Οι γυναίκες με ιστορικό ημικρανίας θα πρέπει να εξετάζονται και να παρακολουθούνται περισσότερο από το γιατρό τους κατά τη διάρκεια της κύησης», αναφέρει η επιστημονική ομάδα της μελέτης.
Όπως προαναφέρθηκε, οι γυναίκες έχουν 2-3 φορές αυξημένο κίνδυνο να παρουσιάσουν ημικρανία σε σχέση με τους άνδρες. Μάλιστα, τα υψηλότερα ποσοστά της νόσου παρατηρούνται στις ηλικίες 18-44 ετών. Σε ορισμένους ασθενείς η εμφάνιση της ημικρανίας συνοδεύεται από αύρα, δηλαδή οπτικές διαταραχές που προηγούνται της κεφαλαλγίας.
Τόσο οι επιπλοκές της κύησης όσο και η ημικρανία (και ιδιαίτερα η ημικρανία με αύρα) έχουν συνδεθεί ξεχωριστά με αυξημένο κίνδυνο στεφανιαίας νόσου και ισχαιμικού εγκεφαλικού επεισοδίου από προηγούμενες μελέτες. Πιθανώς υπάρχει κάποιος κοινός μηχανισμός που συνδέει τους παραπάνω παράγοντες κινδύνου. Ωστόσο, μέχρι σήμερα καμία μελέτη δεν είχε εξετάσει την ημικρανία ως παράγοντα κινδύνου για τις επιπλοκές της κύησης, ενώ δεν είχε γίνει και διαχωρισμός ανάλογα με το φαινότυπο της αύρας (ημικρανία με ή χωρίς αύρα).
Η επιστημονική ομάδα της παρούσας μελέτης ανέλυσε δεδομένα από τη βάση Nurses’ Health Study II. Οι επιστήμονες εξέτασαν συνολικά 30.555 εγκυμοσύνες από 19.694 νοσοκόμες των ΗΠΑ που συμμετέχουν στην παραπάνω βάση. Αρχικά, αναζήτησαν το ιστορικό της κάθε γυναίκας εξετάζοντας ειδικά αν υπάρχει διάγνωση ημικρανίας (με ή χωρίς αύρα) και στη συνέχεια εξέτασαν τις εγκυμοσύνες της ίδιας γυναίκας.
Χάρη στο μεγάλο μέγεθος του δείγματος του εξετάστηκε και της πληθώρας δεδομένων, οι επιστήμονες κατάφεραν να κάνουν προσαρμογή για διάφορους παράγοντες, όπως για παράδειγμα το δείκτη μάζας σώματος, το ιστορικό υπέρτασης και το ιστορικό καπνίσματος.
Από την ανάλυση των δεδομένων τελικά διαπιστώθηκε ότι το ιστορικό ημικρανίας συνδέεται με 17% αυξημένο κίνδυνο πρόωρου τοκετού, 28% αυξημένο κίνδυνο υπέρτασης της κύησης και 40% αυξημένο κίνδυνο ημικρανίας. Η ημικρανία με αύρα συνδέθηκε μάλιστα με ακόμα πιο υψηλό κίνδυνο προεκλαμψίας σε σχέση με την ημικρανία χωρίς αύρα. Δεν παρατηρήθηκε σύνδεση ανάμεσα στην ημικρανία και τον κίνδυνο χαμηλού βάρους γέννησης ή το διαβήτη της κύησης.
Οι γυναίκες με ημικρανία που έπαιρναν τακτικά ασπιρίνη (πάνω από 2 φορές την εβδομάδα) πριν την εγκυμοσύνη τους είχαν 45% μειωμένο κίνδυνο πρόωρου τοκετού. Σύμφωνα με τις επίσημες οδηγίες, οι γυναίκες που διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο προεκλαμψίας θα πρέπει να λαμβάνουν χαμηλή δόση ασπιρίνης κατά την εγκυμοσύνη τους. Κλινικές δοκιμές έχουν δείξει επίσης ότι η χαμηλή δόση ασπιρίνης κατά την εγκυμοσύνη μπορεί να περιορίσει και τον κίνδυνο πρόωρου τοκετού. Η ομάδα τόνισε, ωστόσο, ότι αυτή τη στιγμή η ημικρανία δεν αποτελεί ένδειξη για τη χορήγηση ασπιρίνης στην εγκυμοσύνη.
«Από τα αποτελέσματα της μελέτης μας φαίνεται ότι πιθανώς και οι γυναίκες με ιστορικό ημικρανίας θα πρέπει να παίρνουν ασπιρίνη κατά τη διάρκεια της κύησης. Ωστόσο, προκειμένου να απαντήσουμε με βεβαιότητα σε αυτό το ερώτημα θα πρέπει να γίνουν κατάλληλες κλινικές μελέτες», καταλήγει η ομάδα.
Ένας περιορισμός της έρευνας ήταν ότι εξέτασε σχεδόν αποκλειστικά καυκάσιες γυναίκες υψηλού μορφωτικού επιπέδου επομένως τα αποτελέσματά της πιθανώς δεν αφορούν ασθενείς άλλων φυλών.
Φωτογραφία: Karolina Grabowska