Μπορεί το Στρες να Ασπρίσει τα Μαλλιά;

Γνωρίζουμε σήμερα ότι το στρες μπορεί να έχει αρκετές αρνητικές επιδράσεις στην υγεία μας. Σύμφωνα με μία κοινή αντίληψη, το οξύ στρες μπορεί να ασπρίσει τα τριχωτό της κεφαλής. Η θεωρία αυτή, αν και είναι αρκετά διαδεδομένη, δεν είχε αποδειχθεί μέχρι σήμερα.

Το χρώμα των μαλλιών καθορίζεται από κύτταρα που λέγονται μελανοκύτταρα, τα οποία παράγουν μελανίνη. Νέα μελανοκύτταρα παράγονται συνεχώς από τα αρχέγονα μελανοκύτταρα που βρίσκονται στους τριχικούς θυλάκους στη βάση των τριχών. Με την ηλικία, τα παραπάνω αρχέγονα κύτταρα μειώνονται σε αριθμό. Κατά συνέπεια, οι τρίχες που αναπτύσσονται στους τριχικούς θυλάκους που δεν έχουν μελανοκύτταρα παίρνουν το χαρακτηριστικό γκρίζο χρώμα.

Μία ομάδα ερευνητών αποφάσισε να εξετάσει αν το στρες μπορεί να προκαλέσει επίσης αλλαγές στο χρώμα των τριχών και, αν ναι, μέσω ποιου μηχανισμού. Οι παρατηρήσεις τους δημοσιεύτηκαν στο επιστημονικό περιοδικό Nature.

Η επιστημονική ομάδα, επικεφαλής της οποίας ήταν ο Dr Ya-Chieh Hsu από το Πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ, χρησιμοποίησε ποντίκια για να εξετάσει τη σύνδεση ανάμεσα στο στρες και τα γκρίζα μαλλιά. Τα ποντίκια εκτέθηκαν σε 3 διαφορετικά είδη στρες τα οποία περιελάμβαναν, ήπιο, βραχείας διάρκειας άλγος, ψυχολογικό στρες και περιορισμό της κίνησης. Οι παραπάνω μορφές στρες στο σύνολό τους προκάλεσαν σημαντική απώλεια των αρχεγόνων μελανοκυττάρων και άσπρισμα των τριχών.

Μετά τη διαπίστωση ότι το στρες μπορεί να επηρεάσει πράγματι το χρώμα των τριχών, οι επιστήμονες αποφάσισαν να αναζητήσουν τα αίτια του παραπάνω φαινομένου. Αρχικά εξέτασαν αν η εξάντληση των αρχεγόνων μελανοκυττάρων αποδίδεται σε μία παθολογική απόκριση του ανοσοποιητικού συστήματος. Ωστόσο, η πρόκληση στρες σε ποντίκια με κατεσταλμένο ανοσοποιητικό σύστημα οδήγησε και πάλι σε άσπρισμα των τριχών, επομένως αυτή η θεωρία δεν επιβεβαιώθηκε. Οι επιστήμονες εξέτασαν, ακολούθως, το ρόλο της κορτικοστερόνης, μίας ορμόνης που σχετίζεται με το στρες στα ποντίκια, ωστόσο και οι μεταβολές στα επίπεδα της παραπάνω ορμόνης δεν φάνηκε να επηρεάζουν το φαινόμενο αυτό.

Η επόμενη ουσία που εξετάστηκε από τους επιστήμονες ήταν ο νευροδιαβιβαστής νοραδρεναλίνη, ο οποίος ήταν επίσης αυξημένος στα ποντίκια που είχε εκτεθεί σε στρεσογόνους παράγοντες. Όπως διαπίστωσαν, η νοραδρεναλίνη, γνωστή και ως νορεπινεφρίνη, είχε σημαντικό ρόλο στη μεταβολή του χρώματος των τριχών μετά την έκθεση στο στρες. Η χορήγηση νοραδρεναλίνης υποδορίως σε ποντίκια που δεν είχαν εκτεθεί σε στρες, προκάλεσε καταστροφή των αρχεγόνων μελανοκυττάρων και άσπρισμα των τριχών.

Η νοραδρεναλίνη παράγεται κυρίως από τα επινεφρίδια. Ωστόσο, όταν οι επιστήμονες εξέτασαν ποντίκια χωρίς τα παραπάνω όργανα διαπίστωσαν ότι και πάλι η έκθεση στο στρες προκαλούσε άσπρισμα των τριχών. Η νοραδρεναλίνη αποτελεί επίσης τον κύριο νευροδιαβιβαστή του συμπαθητικού νευρικού συστήματος, το οποίο ευθύνεται για την αντίδραση fight-or-flight.

Ακολουθώντας την παραπάνω θεωρία, οι επιστήμονες διαπίστωσαν ότι η σηματοδότηση από το συμπαθητικό νευρικό σύστημα είναι ιδιάζουσας σημασίας για τις μεταβολές στο χρώμα των τριχών που παρατηρούνται κατά την έκθεση στο στρες. Όπως παρατήρησαν, τα συμπαθητικά νεύρα φτάνουν σε κάθε τριχικό θύλακο και μπορούν να απελευθερώσουν νοραδρεναλίνη ως απόκριση στο στρες. Φυσιολογικά, τα αρχέγονα μελανοκύτταρα στους τριχικούς θύλακους είναι αδρανή μέχρι να ξεκινήσει η ανάπτυξη μίας νέας τρίχας. Η νοραδρεναλίνη προκαλεί ταχεία ενεργοποίηση των κυττάρων αυτών.

Χρησιμοποιώντας τεχνικές φθορισμού, οι επιστήμονες παρατήρησαν ότι τα αρχέγονα κύτταρα ωριμάζουν σε μελανοκύτταρα και στη συνέχεια απομακρύνονται από τη θέση τους στους τριχικούς θυλάκους. Καθώς τα κύτταρα αυτά δεν βρίσκονται πλέον στη φυσιολογική τους θέση, δεν υπάρχουν στην περιοχή αυτή κύτταρα που παράγουν μελανίνη και επομένως οι τρίχες γίνονται γκρίζες και στη συνέχεια άσπρες.

«Ξεκινώντας την παρούσα μελέτη γνωρίζαμε ότι το στρες είναι επιβλαβές για τον οργανισμό, ωστόσο δεν περιμέναμε να υπάρχουν τόσο σημαντικές επιδράσεις», είπε ο Hsu. «Μετά από λίγες μόλις ημέρες, όλα τα αρχέγονα μελανοκύτταρα είχαν εξαντληθεί. Αυτό σημαίνει ότι σταματά η παραγωγή μελανίνης και η βλάβη αυτή είναι μόνιμη».

Οι επιστήμονες κατέληξαν υποστηρίζοντας ότι πρέπει να γίνουν περισσότερες έρευνες που θα εξετάσουν την αλληλεπίδραση ανάμεσα στο νευρικό σύστημα και τα αρχέγονα κύτταρα στους διάφορους ιστούς και όργανα. Η έρευνά τους προσφέρει σημαντικές πληροφορίες σχετικά με τις επιδράσεις του στρες στον οργανισμό, ανοίγοντας παράλληλα το δρόμο για νέες θεραπευτικές παρεμβάσεις.

Βιβλιογραφία: NIH

Ακολουθήστε μας στο Google News για την έγκυρη επιστημονική ενημέρωσή σας, έγκαιρα!

Μην χάσετε:
Σχετικά Αρθρα