Η ανάλυση συγκεκριμένων δεικτών του εντερικού μικροβιώματος μπορεί να διαγνώσει τον καρκίνο του παγκρέατος με «υψηλή ειδικότητα και ακρίβεια», σύμφωνα με τις παρατηρήσεις μίας νέας μελέτης.
Όπως ανέφεραν οι επιστήμονες της μελέτης, η οποία προέρχεται από τη Γερμανία, εξετάζοντας τα επίπεδα 27 διαφορετικών μικροβιακών ειδών, είναι δυνατό να διαπιστωθεί αν ένας ασθενείς έχει πορογενές παγκρεατικό αδενοκαρκίνωμα (PDAC), με την εξέταση αυτή να έχει υψηλότερη αποτελεσματικότητα σε σχέση με τις εξετάσεις σιέλου που χρησιμοποιούνται σήμερα.
Όταν μάλιστα η παραπάνω ανάλυση συνδυάστηκε με τα επίπεδα της CA 19-9 στον ορό (τον μόνο εγκεκριμένο βιοδείκτη για τη διάγνωση του PDAC) η ακρίβεια της εξέτασης «βελτιώθηκε» σημαντικά πλησιάζοντας το 94%, αναφέρει η επιστημονική ομάδα στο περιοδικό Gut.
«Η διάγνωση του PDAC μέσω δεικτών του εντερικού μικροβιώματος αποτελεί μία καλή μη επεμβατική και φτηνή προσέγγιση για την έγκαιρη διάγνωση της συγκεκριμένης μορφής καρκίνου», αναφέρει ο Peter Bork, PhD, επικεφαλής της έρευνας.
Μάλιστα, όπως πρόσθεσε ο ίδιος, η αποτελεσματικότητα της εξέτασης στη διάγνωση της νόσου ήταν ικανοποιητική σε όλα τα στάδια της συγκεκριμένης μορφής καρκίνου, γεγονός που δείχνει ότι οι αλλαγές στο μικροβίωμα συμβαίνουν από τα πρώιμα στάδια και μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως διαγνωστικός δείκτης για την έγκαιρη διάγνωση.
«Σήμερα υπάρχει μεγάλη ανάγκη για νέες μη επεμβατικές μεθόδους διάγνωσης του PDAC», υποστήριξαν οι Rachel Newsome, PhD, και Christian Jobin, PhD, σε ένα άρθρο που συνόδευσε τα αποτελέσματα της παρούσας μελέτης. Σύμφωνα με τους δύο επιστήμονες, η έρευνα αναδεικνύει για ακόμα μία φορά τη σημαντικότητα του εντερικού μικροβιώματος στη διάγνωση της συγκεκριμένης αλλά και άλλων μορφών καρκίνου.
Τόνισαν, ωστόσο, ότι τα αποτελέσματα της έρευνας θα πρέπει να επιβεβαιωθούν από μελλοντικές αναλύσεις που θα εξετάσουν ειδικά δείγματα ασθενών.
«Οι δείκτες του μικροβιώματος που παρουσιάσαμε στη μελέτη μας έχουν υψηλή ειδικότητα για τη διάγνωση του PDAC και μπορούν να χρησιμοποιηθούν συνδυαστικά με τους υπόλοιπους δείκτες που έχουν εγκριθεί σήμερα. Μάλιστα, πιστεύω ότι, με βάση και τα αποτελέσματα προηγουμένων ερευνών σε ποντίκια και ανθρώπους εθελοντές, το εντερικό μικροβίωμα θα μπορούσε να αποτελέσει στόχο θεραπειών για την πρόληψη ή την αντιμετώπιση διαφόρων μορφών καρκίνου», ανέφερε ο Bork.
Στο άρθρο τους, οι Newsome και Jobin, υποστήριξαν, ωστόσο, ότι τα παραπάνω μοντέλα ενδέχεται να μην μπορούν να ξεχωρίσουν εξίσου εύκολα τις διάφορες μορφές καρκίνου.
«Αν και οι επιστήμονες της παρούσας μελέτης κατάφεραν να κάνουν διαχωρισμό ανάμεσα στο PDAC και τον καρκίνο του μαστού ή του παχέος εντέρου με βάση μόνο το μικροβίωμα, στο μέλλον θα πρέπει να εξετάσουμε αν οι συγκεκριμένοι μικροβιακοί δείκτες απαντώνται και σε άλλες μορφές καρκίνου. Σε κάθε περίπτωση, η παρούσα μελέτη αποτελεί ένα μεγάλο βήμα για τη διάγνωση του καρκίνου μέσω δεικτών του μικροβιώματος και γενικότερα μέσω μη επεμβατικών μεθόδων», αναφέρουν στο άρθρο τους οι δύο επιστήμονες.
Για την ανάλυσή τους, ο Bork και οι συνεργάτες του χρησιμοποίησαν δείγματα σιέλου και κοπράνων, καθώς και παγκρεατικούς ιστούς (υγιείς ή νεοπλασματικούς) από 136 ασθενείς σε δύο νοσοκομεία της Ισπανίας. Οι 57 από αυτούς είχαν διαγνωστεί με PDAC, ενώ 29 είχαν χρόνια παγκρεατίτιδα (παράγοντας κινδύνου για τον καρκίνο του παγκρέατος). Οι υπόλοιποι ασθενείς αποτέλεσαν την ομάδα ελέγχου.
Μετά την προσαρμογή για παράγοντες όπως η ηλικία, η παχυσαρκία, ο διαβήτης, η χρόνια παγκρεατίτιδα, το ιστορικό καπνίσματος, η κατανάλωση αλκοόλ, η ομάδα αίματος και το οικογενειακό ιστορικό καρκίνου, ο Bork και η ομάδα του κατάφεραν να καταλήξουν σε μία μοριακή υπογραφή 27 εντερικών μικροβίων η οποία ήταν δυνατό να διαχωρίσει τους ασθενείς με PDAC από αυτούς που είχαν χρόνια παγκρεατίτιδα, καθώς και τους ασθενείς της ομάδας ελέγχου.
Θέλοντας να επιβεβαιώσουν τις παρατηρήσεις τους και σε άλλους πληθυσμούς, οι επιστήμονες επανέλαβαν τη μελέτη τους σε ένα ανεξάρτητο δείγμα ασθενών με PDAC από τη Γερμανία με 44 ασθενείς και 32 εθελοντές στην ομάδα ελέγχου.
Τέλος, τα αποτελέσματα επιβεβαιώθηκαν για άλλη μία φορά από τα δεδομένα 25 ερευνών σε 18 χώρες, στις οποίες συμμετείχαν ασθενείς με διαβήτη τύπου 1 ή 2, καρκίνο του παχέος εντέρου, καρκίνο του μαστού, νόσο του Crohn και ελκώδη κολίτιδα.