Μία ομάδα από το Πανεπιστήμιο του Michigan εξερεύνησε μία νέο προσέγγιση για την αντιμετώπιση του καρκίνου την οποία δοκίμασε αρχικά με επιτυχία σε πειραματόζωα. Οι επιστήμονες χρησιμοποίησαν ηχητικά κύματα για να διασπάσουν το τοίχωμα των νεοπλασματικών κυττάρων, επιτρέποντας έτσι στο ανοσοποιητικό σύστημα να αναγνωρίσει διάφορους καρκινικούς δείκτες.
Η τεχνική αυτή έλαβε το όνομα ιστοτριψία και πρακτικά βοηθά στην αντιμετώπιση του καρκίνου με δύο τρόπους, καθώς καταστρέφει τα νεοπλασματικά κύτταρα, ενώ παράλληλα επιτρέπει στο ανοσοποιητικό σύστημα να γίνει περισσότερο αποτελεσματικό στην αντιμετώπιση των τελευταίων. Όπως ελπίζει η επιστημονική ομάδα της μελέτης, η προσέγγιση αυτή πιθανώς κάποια στιγμή θα αντικαταστήσει τη χημειοθεραπεία και την ακτινοθεραπεία, καθώς δεν προκαλεί σοβαρές ανεπιθύμητες ενέργειες.
Μέχρι σήμερα, δεν είχαμε κατανοήσει το μηχανισμό μέσω του οποίου η ιστοτριψία ενεργοποιεί το ανοσοποιητικό σύστημα. Μία έρευνα από την ίδια ομάδα που δημοσιεύτηκε την άνοιξη του 2022 είχε δείξει η ιστοτριψία μπορεί να αντιμετωπίσει τον καρκίνο του ήπατος σε ποντίκια, ακόμα και αν εφαρμοστεί στο 50-75% του νεοπλάσματος. Η ανοσιακή απόκριση που ξεκίνησε μετά τη χορήγηση της θεραπείας κατάφερε επίσης να αποτρέψει την εμφάνιση μεταστάσεων στο 80% των πειραματοζώων.
«Παρατηρήσαμε ότι η ιστοτριψία καταστρέφει τα νεοπλασματικά κύτταρα με τέτοιο τρόπο έτσι ώστε να ενεργοποιείται το ανοσοποιητικό σύστημα», ανέφεραν οι συγγραφείς της μελέτης που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Frontiers in Immunology.
Τελικά, οι επιστήμονες παρατήρησαν ότι η καταστροφή του τοιχώματος των νεοπλασματικών κυττάρων απελευθερώνει διάφορα καρκινικά αντιγόνα τα οποία μπορεί να αναγνωρίσει το ανοσοποιητικό σύστημα. Αντιθέτως, όταν τα νεοπλασματικά κύτταρα καταστρέφονται μέσω χημειοθεραπείας ή ακτινοθεραπείας, καταστρέφονται παράλληλα και τα παραπάνω αντιγόνα.
Η ομάδα παρατήρησε επίσης ότι η ανοσιακή απόκριση για τα αντιγόνα αυτά συμβαίνει στο σύνολο του οργανισμού και όχι μόνο στην περιοχή της ιστοτριψίας.
«Με την ιστοτριψία δεν καταστρέφουμε τα αντιγόνα, αλλά τα απελευθερώνουμε από τα κύτταρα όταν καταστρέφουμε το εξωτερικό τους τοίχωμα. Εφόσον τα καρκινικά αντιγόνα δεν είναι πλέον κρυμμένα στο εσωτερικό των νεοπλασματικών κυττάρων, το ανοσοποιητικό σύστημα μπορεί να τα στοχεύσει», τόνισαν οι συγγραφείς.
Η ομάδα κατάφερε να ανακαλύψει τον παραπάνω μηχανισμό χάρη στον τρόπο που διεξάγονται οι έρευνες σε πειραματόζωα. Συγκεκριμένα, στις έρευνες για τον καρκίνο που χρησιμοποιούν ποντίκια, όλα τα πειραματόζωα έχουν γενετικά πανομοιότυπα νεοπλάσματα. Μετά τη διάσπαση ενός νεοπλάσματος με ιστοτριψία σε ένα ποντικό, οι επιστήμονες αφαίρεσαν ένα κομμάτι των νεκρών κυττάρων το οποίο και μεταμόσχευσαν σε ένα άλλο πειραματόζωο. Όπως παρατήρησαν, και τα δύο ποντίκια ανέπτυξαν ανοσία σε αυτή τη μορφή καρκίνου.
«Η χορήγηση των νεκρών κυττάρων σε ένα άλλο πειραματόζωο πρακτικά είχε την ίδια δράση με ένα εμβόλιο. Αυτό σημαίνει ότι τα ποντίκια που έλαβαν τα κύτταρα αυτά ανέπτυξαν ανοσία σε αυτή τη μορφή του καρκίνου», εξήγησαν οι συγγραφείς.
Από το 2001, η επιστημονική ομάδα από το Πανεπιστήμιο του Michigan έχει ασχοληθεί λεπτομερώς με τη χρήση της ιστοτριψίας για την αντιμετώπιση του καρκίνου. Προσφάτως, η επιστημονική ομάδα της μελέτης κατάφερε να χρησιμοποιήσει επιτυχώς την προσέγγιση αυτή για την αντιμετώπιση του καρκίνου του εγκεφάλου, καθώς και σε ορισμένες ανοσοθεραπείες.
Φωτογραφία: Ivan Samkov