Οι γυναίκες μέσης ηλικίας έχουν αυξημένο κίνδυνο να παρουσιάσουν βλάβες του εγκεφάλου που συνδέονται με νόσο Alzheimer σε σχέση με τους άνδρες, ακόμα κι αν δεν συνοδεύονται από διαφορές στη σκέψη και τη μνήμη. Το φαινόμενο αυτό αποδίδεται πιθανώς στις ορμονικές αλλαγές που συμβαίνουν κατά την εμμηνόπαυση και ιδιαίτερα στη μείωση των οιστρογόνων, όπως διαπίστωσε μία νέα έρευνα που δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό Neurology.
«Σχεδόν τα 2/3 των ασθενών που πάσχουν από νόσο Alzheimer είναι γυναίκες. Μέχρι σήμερα, το φαινόμενο αυτό είχε αποδοθεί στο μεγαλύτερο προσδόκιμο ζωής των γυναικών», είπε η επικεφαλής της έρευνας Lisa Mosconi, PhD, από το Weill Cornell Medicine στη Νέα Υόρκη. «Οι παρατηρήσεις μας δείχνουν ότι υπάρχουν διάφοροι ορμονικοί παράγοντες που μπορεί να επηρεάσουν τον εγκέφαλο. Από τις απεικονιστικές εξετάσεις που κάναμε στους εθελοντές, αλλά και από τους διάφορους βιοδείκτες του εγκεφάλου, διαπιστώσαμε ότι η εμμηνόπαυση συνδέεται άμεσα με τις βλάβες που προκαλεί η νόσος Alzheimer στον εγκέφαλο».
Στην έρευνα έλαβαν μέρος συνολικά 85 γυναίκες και 36 άνδρες εθελοντές με μέση ηλικία τα 52 οι οποίοι είχαν φυσιολογικές γνωστικές λειτουργίες. Στην αρχή της έρευνας όλοι οι εθελοντές είχαν παρόμοια σκορ στις εξετάσεις σκέψης και μνήμης. Επιπλέον, είχαν παρόμοια αρτηριακή πίεση και δεν είχαν οικογενειακό ιστορικό νόσου Alzheimer.
Οι επιστήμονες έκαναν PET scan στους εθελοντές με σκοπό να διαπιστώσουν αν έχουν πλάκες β αμυλοειδούς στον εγκέφαλο, ένα χαρακτηριστικό δηλαδή βιοδείκτη που σχετίζεται με τη νόσο Alzheimer. Έκαναν επίσης λεπτομερείς MRI (μαγνητική τομογραφία).
Οι ερευνητές εξέτασαν 4 χαρακτηριστικά του εγκεφάλου στους άνδρες και τις γυναίκες με σκοπό να εκτιμήσουν τον κίνδυνο εμφάνισης νόσου Alzheimer. Αυτά ήταν ο όγκος της φαιάς και της λευκής ουσίας, τα επίπεδα των πλακών β αμυλοειδούς και ο ρυθμός μεταβολισμού της γλυκόζης από τον εγκέφαλο, κάτι που αποτελεί μέτρο της δραστηριότητας του εγκέφαλου.
Οι γυναίκες είχαν χειρότερα σκορ και στους 4 παραπάνω δείκτες. Συνολικά, οι γυναίκες είχαν 30% περισσότερες πλάκες β αμυλοειδούς στον εγκέφαλο και 22% μειωμένο ρυθμό μεταβολισμού της γλυκόζης σε σχέση με τους άνδρες. Αναφορικά με το μέσο όγκο της φαιάς ουσίας, οι γυναίκες είχαν 0.73 cc/cm3, ενώ οι άνδρες είχαν 0.8 cc/cm3 (διαφορά 11%). Εξετάζοντας το μέσο όγκο της λευκής ουσίας, οι επιστήμονες διαπίστωσαν ότι οι γυναίκες είχαν 0.75 cm3, ενώ οι άνδρες 0.82 cm3 (διαφορά 11%).
«Οι παρατηρήσεις μας δείχνουν ότι οι γυναίκες μέσης ηλικίας διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο νόσου Alzheimer, πιθανώς λόγω της μείωσης στα επίπεδα των οιστρογόνων που παρατηρείται στην εμμηνόπαυση», είπε η Mosconi. «Αν και πιθανώς όλες οι ορμόνες του φύλου επηρεάζουν την παραπάνω σύνδεση, πιστεύουμε ότι οι διαφορές στον κίνδυνο εμφάνισης νόσου Alzheimer αποδίδονται περισσότερο στα οιστρογόνα. Ιδιαίτερα η μείωση στα επίπεδα της φαιάς ουσίας παρουσιάζει ανατομική επικάλυψη με το δίκτυο των οιστρογόνων».
Όπως τόνισε η Mosconi, ένας από τους περιορισμούς της έρευνας ήταν ότι εξέτασε μόνο υγιείς εθελοντές μέσης ηλικίας χωρίς σοβαρές εγκεφαλικές ή καρδιαγγειακές βλάβες. Κατά συνέπεια, θα πρέπει να γίνουν μεγαλύτερες έρευνες οι οποίες θα εξετάσουν ασθενείς για μεγαλύτερη διάρκεια προκειμένου να μπορούμε να καταλήξουμε σε σαφή αποτελέσματα.