Η εσωτερική αιμορραγία είναι η κατάσταση κατά την οποία εμφανίζεται αιμορραγία στο εσωτερικό του οργανισμού ως αποτέλεσμα των βλαβών σε ένα ή περισσότερα αγγεία.
Οι ήπιες αιμορραγίες οι οποίες εμφανίζονται ως αποτέλεσμα της ρήξης ενός αγγείου κοντά στην επιφάνεια του δέρματος είναι αρκετά κοινές και προκαλούν συνήθως μικρά ερυθρά σημεία στο δέρμα ή εκχυμώσεις μικρής έκτασης.
Ωστόσο, οι έντονες και ανεξέλεγκτες αιμορραγίες είναι απειλητικές για τη ζωή και αποτελούν ένα από τα κύρια αίτια θανάτου παγκοσμίως.
Η αιμορραγία δεν αποτελεί πάθηση, αλλά σύμπτωμα το οποίο αποδίδεται πάντοτε σε κάποια υποκείμενη νόσο. Το συχνότερο αίτιο της αιμορραγίας είναι ένας τραυματισμός.
Περιεχόμενα:
Εκδηλώσεις
Ένας από τους λόγους που η εσωτερική αιμορραγία είναι επικίνδυνη είναι ότι η αιμορραγία συχνά δεν γίνεται αντιληπτή.
Τα εξωτερικά τραύματα, όπως για παράδειγμα ένας νυγμός ή ένα τραύμα που αιμορραγεί γίνονται συνήθως αντιληπτά από τους ασθενείς. Ωστόσο, όταν η αιμορραγία είναι εσωτερική, ο ασθενής μπορεί να μην αντιληφθεί την ύπαρξή της μέχει να προκαλέσει απειλητικά για τη ζωή συμπτώματα.
Το αίμα είναι απαραίτητο για τη λειτουργία όλων των οργάνων και ιστών του οργανισμού, επομένως η απώλειά του μπορεί να προκαλέσει ένα μεγάλο εύρος συμπτωμάτων.
Τα συμπτώματα της μέτριας ή σοβαρής εσωτερικής αιμορραγίας μπορεί να περιλαμβάνουν:
- Ναυτία ή ίλιγγο
- Κεφαλαλγία (συνήθως έντονη)
- Διάρροια με σκούρο ή μαύρο χρώμα
- Γενικότερο αίσθημα αδυναμίας
- Ανεξήγητη εξάντληση
- Μυαλγίες και αρθραλγίες
- Μειωμένη αρτηριακή πίεση
- Σύγχυση, απώλεια μνήμης και αποπροσανατολισμό
- Μούδιασμα
- Διαταραχές της όρασης
- Κοιλιακό άλγος, συνήθως αρκετά έντονο που προκαλεί ναυτία ή έμετο
- Άλγος στο θώρακα
- Δύσπνοια
- Αίμα στα ούρα
- Εκχυμώσεις, συνήθως κοντά στην περιοχή της αιμορραγίας
Η πολύ σοβαρή αιμορραγία μπορεί να προκαλέσει επικίνδυνα συμπτώματα που εμφανίζονται μέσα σε λίγα λεπτά μετά από έναν τραυματισμό.
Τα σημεία της πολύ σοβαρής αιμορραγίας περιλαμβάνουν:
- Πολύ χαμηλή αρτηριακή πίεση
- Ταχυκαρδία
- Εφίδρωση και ψυχρό δέρμα
- Σημαντικός περιορισμός της ποσότητας ούρων
- Αιματέμεση (έμετος με αίμα)
- Απώλεια συνείδησης
- Απώλεια αίματος από τους οφθαλμούς, τα ώτα ή τη ρίνα
- Ανεπάρκεια οργάνων
- Σπασμοί
- Κώμα
Αίτια
Οποιαδήποτε κατάσταση προκαλεί βλάβες στα τοιχώματα των αγγείων μπορεί να προκαλέσει αιμορραγία. Σε μικρής έκτασης ρήξεις των αγγείων, ο οργανισμός μπορεί να δημιουργήσει θρόμβους από πρωτεΐνες και ερυθρά αιμοσφαίρια με σκοπό να φράξει τους καταστραμμένους ιστούς και να σταματήσει την αιμορραγία.
Τα εκταταμένα τραύματα, ωστόσο, δεν είναι δυνατό να αντιμετωπιστούν με θρόμβους, γεγονός που σημαίνει ότι τα αγγεία συνεχίζουν να αντλούν αίμα που διαρρέει στους γύρω ιστούς ή τα όργανα.
Καθώς τα περισσότερα περιστατικά εσωτερικής αιμορραγίας είναι αποτέλεσμα συγκεκριμένων τραυματισμών, το αίτιό τους ταυτοποιείται συνήθως εύκολα.
Ωστόσο, η αιμορραγία μπορεί να προκληθεί επίσης από άλλους παράγοντες που προκαλούν εξασθένιση του αγγειακού τοιχώματος σταδιακά ή επηρεάζουν τους μηχανισμούς της πήξης. Οι παράγοντες αυτοί μπορεί να είναι διάφορες παθήσεις, φάρμακα ή συνήθειες του τρόπου ζωής.
Πιθανά αίτια και παράγοντες κινδύνου για ήπια ή μέτρια εσωτερική αιμορραγία περιλαμβάνουν:
- Μικρά τραύματα
- Χρόνια υπέρταση
- Αντιπηκτικά φάρμακα
- Κληρονομικές διαταραχές της πήξης
- Κορτικοστεροειδή
- Αντιβιοτικά
- Αντικαταθλιπτικά
- Διαβήτης
- Χρόνια αφυδάτωση
- Κάπνισμα
- Αυξημένη κατανάλωση αλκοόλ
- Χρήση απαγορευμένων ουσιών
- Διεγερτικά φάρμακα
- Αντιπηκτικά φάρμακα
- Εγκεφαλικό επεισόδιο ή έμφραγμα του μυοκαρδίου
- Παθήσεις του ήπατος, των νεφρών ή του σπλήνα
- Καρκίνος
- Εν τω βάθει φλεβοθρόμβωση
- Γαστρεντερικές παθήσεις
Στις γαστρεντερικές παθήσεις που μπορεί να προκαλέσουν εσωτερική αιμορραγία περιλαμβάνονται η γαστρεντερίτιδα, η ελκώδης κολίτιδα, η νόσος του Crohn, η κοιλιοκάκη, οι φλεγμονώδεις νόσοι του εντέρου και το σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου.
Πιθανά αίτια της σοβαρής ή αιφνίδιας αιμορραγίας περιλαμβάνουν:
- Σοβαρά τραύματα από αυτοκινητιστικά ατυχήματα, διατρήσεις, πτώσεις, εκρήξεις ή συγκρούσεις
- Εμβολισμοί (αντικείμενα που παγιδεύονται στα αγγεία και παρεμποδίζουν τη ροή του αίματος)
- Κατάγματα οστών
- Ανευρύσματα
- Χειρουργικές επεμβάσεις
- Έκτοπη κύηση, κατάσταση κατά την οποία το έμβρυο αναπτύσσεται εκτός της μήτρας
Διάγνωση
Η διάγνωση μίας αιμορραγίας μπορεί να είναι ιδιαίτερα δύσκολη. Συχνά, ακόμα και η εντόπιση της πηγής μίας αιμορραγίας μπορεί να αποτελεί πρόκληση για τον γιατρό.
Για τη διάγνωση της εσωτερικής αιμορραγίας, ο γιατρός θα ξεκινήσει με μία λεπτομερή φυσική εξέταση, θα ρωτήσει τον ασθενή για τα συμπτώματά του και θα εξετάσει το ατομικό ιστορικό.
Αν ο γιατρός υποπτεύεται ότι ο ασθενής έχει αιμορραγία, τότε θα ζητήσει απεικονιστικές εξετάσεις όπως η αξονική και η μαγνητική τομογραφία οι οποίες θα πρέπει να γίνουν άμεσα προκειμένου να διαπιστωθεί η θέση και η έκταση της αιμορραγίας.
Οι εξετάσεις αίματος και ούρων μπορούν επίσης να βοηθήσουν στη διάγνωση και επιβεβαίωση μίας αιμορραγίας.
Μόλις ο γιατρός διαπιστώσει την πηγή της αιμορραγίας, μπορεί να ζητήσει αγγειογραφία για να εξετάσει συγκεκριμένα αγγεία.
Ανάλογα με τη σοβαρότητα και το αίτιο της αιμορραγίας, ο γιατρός μπορεί να ζητήσει επίσης ηλεκτροκαρδιογράφημα ή ακτινογραφία για να διαπιστώσει αν έχει επηρεαστεί η ροή του αίματος στην καρδιά.
Θεραπεία
Για τη θεραπεία των ελασσόνων ή ηπίων αιμορραγιών συνήθως αρκεί η ξεκούραση και η κατανάλωση υγρών. Στις περισσότερες περιπτώσεις σχηματίζεται ένας θρόμβος ο οποίος περιορίζει την αιμορραγία όσο το αγγείο επιδιορθώνει τις βλάβες που έχει υποστεί. Σταδιακά, οι γύρω ιστοί θα απορροφήσουν τις διαρροές αίματος.
Η μέτρια ή σοβαρή αιμορραγία απαιτεί ενδοφλέβια χορήγηση βιταμίνης Κ, πλάσματος, αίματος και αιμοπεταλίων.
Τα τελευταία χρόνια, αρκετοί γιατροί έχουν αρχίσει να χορηγούν υψηλές δόσεις συμπλεγμάτων και ουσιών που ενισχύουν την πήξη.
Συχνά, ο γιατρός μπορεί να χορηγήσει επίσης ενδοφλέβια υγρά με ηλεκτρολύτες στους ασθενείς με εσωτερική αιμορραγία.
Μετά τη σταθεροποίηση του ασθενούς και εφόσον δεν υπάρχει πλέον άμεσος κίνδυνος θανάτου, ο επόμενος στόχος είναι η εντόπιση και αντιμετώπιση της πηγής αιμορραγίας.
Ανάλογα με τη σοβαρότητα της αιμορραγίας, μπορεί να χρειαστεί χειρουργική επέμβαση προκειμένου να επιδιορθωθούν οι βλάβες στα αγγεία και να αφαιρεθεί η περίσσεια αίματος.
Μετά τη επιτυχή αντιμετώπιση της αιμορραγίας, μπορεί να χορηγηθεί προληπτική θεραπεία.
Η φυσιοθεραπεία και οι αλλαγές στον τρόπο ζωής, όπως η διακοπή του καπνίσματος και ο περιορισμός της κατανάλωσης αλκοόλ, μπορεί επίσης να βοηθήσουν στον περιορισμό υου κινδύνου για μελλοντικές αιμορραγίες.
Επιπλοκές
Η εσωτερική αιμορραγία θεωρείται ένα από τα σημαντικότερα αίτια θνησιμότητας μετά από έναν τραυματισμό.
Αν δεν αντιμετωπιστεί άμεσα, η σοβαρή ή χρόνια αιμορραγία μπορεί να προκαλέσει ανεπάρκειες οργάνων, σπασμούς, κώμα, εξωτερική αιμορραγία ή ακόμα και θάνατο. Ακόμα κι αν χορηγηθεί η κατάλληλη θεραπεία, η σοβαρή εσωτερική αιμορραγία μπορεί συχνά να οδηγήσει στο θάνατο.
Η έγκαιρη διάγνωση και θεραπεία της εσωτερικής αιμορραγίας μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο επιπλοκών και να επιταχύνει την ανάρρωση του ασθενούς.
Πότε Πρέπει να Επισκεφθούμε τον Γιατρό
Εκτός από τα ήπια περιστατικά αιμορραγίας, όπως για παράδειγμα αυτά που εντοπίζονται σε μικρά αγγεία κοντά στην επιφάνεια του δέρματος, όλα τα περιστατικά εσωτερική αιμορραγίας απαιτούν άμεση αντιμετώπιση από γιατρό.
Ακόμα και μία μικρή αιμορραγία μπορεί να γίνει γρήγορα απειλητική για τη ζωή αν δεν αντιμετωπιστεί. Στα πιο σοβαρά περιστατικά εσωτερική αιμορραγίας, ο ασθενής μπορεί να καταλήξει ακόμα και μέσα σε 6 ώρες από την εισαγωγή του στο νοσοκομείο.
Είναι σημαντικό να επισκεφθούμε ένα νοσοκομείο ή να καλέσουμε ένα ασθενοφόρο άμεσα αν πιστεύουμε ότι κάποιος έχει εσωτερική αιμορραγία.
Φωτογραφία: Rosmarie Voegtli (CC BY 2.0)