Με τον όρο Botox αναφερόμαστε ουσιαστικά στην αλλαντική τοξίνη (BoNT), μία πρωτεϊνική ουσία που προέρχεται από το βακτήριο Clostridium botulinum. Στην αρχική της μορφή, η ουσία αυτή ήταν υπεύθυνη για τα συμπτώματα της αλλαντίασης, μίας σοβαρής παραλυτικής νόσου που προκαλείται συνήθως από την κατανάλωση μολυσμένων τροφίμων.
Η αλλαντική τοξίνη χρησιμοποιείται σήμερα για τη θεραπεία αρκετών παθήσεων, μεταξύ των οποίων οι μυϊκοί σπασμοί, η υπεριδρωσία, η υπερδραστήρια ουροδόχος κύστη και ορισμένες παθήσεις των οφθαλμικών μυών. Ωστόσο, μία από τις κοινότερες χρήσεις της είναι η προληπτική θεραπεία της χρόνιας ημικρανίας. Η χρόνια ημικρανία είναι η κεφαλαλγία που εμφανίζεται περισσότερες από 15 ημέρες το μήνα για διάστημα τουλάχιστον 3 μηνών. Είναι σχετικά σπάνια καθώς επηρεάζει μόλις το 3% των ασθενών με ημικρανίες. Ωστόσο, καθώς η ημικρανία είναι ιδιαίτερα κοινή νόσος, ο αριθμός των ασθενών που πάσχουν από χρόνια ημικρανία δεν είναι μικρός.
Μία πρόσφατη μετα-ανάλυση συγκέντρωσε τα αποτελέσματα αρκετών προηγουμένων ερευνών οι οποίες είχαν εξετάσει την αποτελεσματικότητα του Botox στην αντιμετώπιση της χρόνιας ημικρανίας. Από τα αποτελέσματα φάνηκε ότι η θεραπεία αυτή μπορεί να περιορίσει τη συχνότητα των ημικρανιών και να βελτιώσει την ποιότητα ζωής στους ασθενείς με χρόνια ημικρανία χωρίς να προκαλεί σημαντικές ανεπιθύμητες ενέργειες.
Περιεχόμενα:
Αλλαντική Τοξίνη: Πώς Προστατεύει από τις Χρόνιες Ημικρανίες;
Το Botox χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά στη θεραπεία της χρόνιας ημικρανίας το 2000, καθώς αρκετοί ασθενείς που έκαναν ενέσεις Botox για αισθητικούς λόγους, ανέφεραν περιορισμό των συμπτωμάτων της κεφαλαλγίας. Οι έρευνες που ακολούθησαν την παραπάνω παρατήρηση δεν κατέληξαν, ωστόσο, σε σαφή αποτελέσματα. Το 2010, δύο μεγάλες μελέτες έδειξαν ότι υπάρχουν σημαντικά οφέλη από την παραπάνω θεραπεία (μείωση της συχνότητας των κεφαλαλγιών και βελτίωση της ποιότητας ζωής) με αποτέλεσμα η θεραπεία με Botox να εγκριθεί για την αντιμετώπιση της χρόνιας ημικρανίας.
Η αλλαντική τοξίνη εισέρχεται στα νεύρα, όπου τροποποιεί την απελευθέρωση νευροδιαβιβαστών, χημικές ουσίες που μεταφέρουν σήματα ανάμεσα στα εγκεφαλικά κύτταρα. Αυτός είναι ο μηχανισμός που ευθύνεται και για την παράλυση στην αλλαντίαση.
Ωστόσο, ο ίδιος μηχανισμός σε άλλα νεύρα μπορεί να περιορίσει το αίσθημα άλγους αποκλείοντας την απελευθέρωση ουσιών που σχετίζονται με τον πόνο, όπως η ουσία P και το CGRP. Αν και αυτό δεν έχει ακόμα αποδειχθεί, ο παραπάνω μηχανισμός μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τον περιορισμό των σημάτων που σχετίζονται με τη χρόνια ημικρανία στον εγκέφαλο. Αν και ο μηχανισμός αυτός μπορεί να περιορίσει τη συχνότητα και τη σοβαρότητα της κεφαλαλγίας, δεν φαίνεται να επηρεάζει την ίδια την ημικρανία.
Υπάρχουν Κίνδυνοι από την Παραπάνω Θεραπεία;
Θεωρητικά, η εξάπλωση της αλλαντικής τοξίνης από το σημείο έγχυσης σε άλλες περιοχές μπορεί να οδηγήσει σε μυϊκή αδυναμία και παράλυση, επομένως οι γιατροί αποφεύγουν τη χρήση της ουσίας αυτής σε ασθενείς με παθήσεις των μυών. Πρακτικά, ωστόσο, οι ανεπιθύμητες ενέργειες από τη θεραπεία αυτή είναι σπάνιες.
Μία από αυτές είναι ο τοπικός ερεθισμός στο σημείο της έγχυσης. Σπανιότερα, μπορεί να παρατηρηθεί παροδική βλεφαρόπτωση ή αλλαγή στην έκφραση του προσώπου ως αποτέλεσμα της απώλειας των γραμμών του μετώπου. Οι επιπλοκές αυτές μπορούν, ωστόσο, να προληφθούν με την αλλαγή του σημείου που γίνεται η έγχυση. Συνήθως, δεν υπάρχει κάποιος περιορισμός μετά την έγχυση και ο ασθενής μπορεί να επιστρέψει κανονικά στις εργασία και τις υπόλοιπες δραστηριότητές του.
Σε Ποιους Μπορεί να Γίνει Θεραπεία με Botox;
Από την αρχική του έγκριση, το Botox έχει γίνει πλέον μία αποδεκτή θεραπεία για τη χρόνια ημικρανία σε ασθενείς που δεν ανακουφίζονται με τις υπόλοιπες θεραπείες. Το Botox μπορεί να βελτιώσει άμεσα τη λειτουργικότητα του ασθενούς καθώς και την ποιότητα ζωής του.
Τυπικά δεν χορηγείται σε ασθενείς με λιγότερα από 14 επεισόδια ημικρανίας το μήνα, ωστόσο υπάρχουν αναφορές ότι η θεραπεία με Botox έχει βοηθήσει στην αντιμετώπιση και άλλων κεφαλαλγιών, όπως η χρόνια κεφαλαλγία τάσης.
Πόσο Αποτελεσματικό είναι το Botox Συγκριτικά με τις Άλλες Θεραπείες για την Ημικρανία;
Ένα πλήρες πλάνο διαχείρισης για την ημικρανία περιλαμβάνει διατήρηση ενός υγιούς τρόπου ζωής, αποφυγή των προκλητικών παραγόντων στο βαθμό που είναι δυνατό και χρήση φαρμάκων, όπου κρίνεται απαραίτητο.
Στη χρόνια ημικρανία, δοκιμάζονται συνήθως οι τυπικές θεραπείες πριν καταφύγουμε στο Botox. Ένα μειονέκτημα της θεραπείας με Botox είναι ότι πρέπει να χορηγηθεί ενέσιμα από γιατρό κάθε 3 μήνες για να διατηρηθούν οι επιδράσεις της αλλαντικής τοξίνης. Επιπλέον, οι ασθενείς πρέπει να συνεχίσουν την προηγούμενη θεραπεία τους για να διασφαλιστούν οι θετικές επιδράσεις.
Ο ενέσεις με Botox αποτελούν πλέον μία καλώς ανεκτή, ασφαλή και αποτελεσματική μέθοδο πρόληψης της χρόνιας ημικρανίας.
Βιβλιογραφία: Harvard Health
Φωτογραφία: JoanDragonfly