Σήμερα, όλο και περισσότεροι άνθρωποι περιορίζουν την κατανάλωση κρέατος. Η απόφαση αυτή βασίζεται σε διάφορους λόγους, με τα οφέλη για την υγεία να αποτελούν έναν από τους σημαντικότερους.
Αρκετές μελέτες έχουν δείξει ότι οι δίαιτες που βασίζονται στην κατανάλωση φυτικών τροφίμων μπορεί να περιορίσουν τον κίνδυνο αρκετών χρονίων νόσων, μεταξύ των οποίων ο διαβήτης τύπου 2 και η καρδιαγγειακή νόσος. Δύο μεγάλες μελέτες (οι EPIC-Oxford και Adventist Health Study 2) έδειξαν επίσης ότι οι δίαιτες vegetarian και pescatarian (περιλαμβάνουν κατανάλωση μόνο φυτικών τροφίμων ή ψαριών) περιορίζουν τον κίνδυνο καρκίνου.
Μία νέα έρευνα θέλησε να εξετάσει ειδικά τις μορφές καρκίνου από τις οποίες μας προστατεύει ο περιορισμός του κρέατος στη διατροφή μας. Η έρευνα αυτή δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό BMC Medicine και επιβεβαίωσε ότι αν μειώσουμε το κρέας που καταναλώνουμε μπορούμε να περιορίσουμε τον κίνδυνο για διάφορες κοινές μορφές καρκίνου.
Για την ανάλυσή τους, οι επιστήμονες χρησιμοποίησαν δεδομένα από την UK Biobank, μία βάση δεδομένων από τη Μεγάλη Βρετανία στην οποία συμμετέχουν περισσότεροι από 500.000 εθελοντές. Οι εθελοντές αυτοί συμπλήρωσαν ερωτηματολόγια για τη διατροφή τους στα οποία ανέφεραν πόσο συχνά κατανάλωναν διάφορα είδη τροφίμων.
Ακολούθως η επιστημονική ομάδα παρακολούθησε την πορεία των εθελοντών για τα επόμενα 11 χρόνια με σκοπό να διαπιστώσει τις αλλαγές της υγείας τους σε αυτό το διάστημα.
Οι εθελοντές χωρίστηκαν σε 4 ομάδες ανάλογα με τη διατροφή τους. Στην πρώτη ομάδα (53%) ήταν αυτοί που έτρωγαν τακτικά κρέας (πάνω από 5 φορές την εβδομάδα). Στη δεύτερη ομάδα (44%) ήταν αυτοί που έτρωγαν κρέας 5 φορές την εβδομάδα ή λιγότερο). Στην τρίτη ομάδα (2%) ήταν οι pescatarians, ενώ στην τελευταία ομάδα ήταν όσοι έκαναν αποκλειστικά χορτοφαγική δίαιτα.
Κατά την ανάλυση των δεδομένων έγινε προσαρμογή για διάφορους παράγοντες που μπορεί να επηρεάσουν τον κίνδυνο καρκίνου, όπως για παράδειγμα η ηλικία, το ιστορικό καπνίσματος, το φύλο και η κατανάλωση αλκοόλ.
Όπως διαπιστώθηκε από τα αποτελέσματα της ανάλυσης, συγκριτικά με αυτούς που κατανάλωναν τακτικά κρέας, η ομάδα που κατανάλωνε κρέας λιγότερο συχνά είχε 2% μειωμένο κίνδυνο καρκίνου, οι pescatarians είχαν 10% μειωμένο κίνδυνο, ενώ αυτοί που έκαναν χορτοφαγική δίαιτα είχαν 14% μειωμένο κίνδυνο.
Εξετάζοντας Ξεχωριστά τις Διάφορες Μορφές Καρκίνου
Στο επόμενο κομμάτι της έρευνάς τους οι επιστήμονες εξέτασαν ξεχωριστά τις 3 συχνότερες μορφές καρκίνου στη Μεγάλη Βρετανία.
Η ανάλυση έδειξε ότι αυτοί που έκαναν περιορισμένη κατανάλωση κρέατος είχαν 9% μειωμένο κίνδυνο καρκίνου του παχέος εντέρου σε σχέση με αυτούς που κατανάλωναν τακτικά κρέας. Προηγούμενες μελέτες είχαν δείξει ότι η υψηλή κατανάλωση επεξεργασμένου κρέατος συνδέεται με αυξημένο κίνδυνο καρκίνου του παχέος εντέρου.
Η έρευνα διαπίστωσε επίσης ότι οι pescatarians και οι vegetarians είχαν επίσης μειωμένο κίνδυνο καρκίνου του παχέος εντέρου, ωστόσο η σύνδεση αυτή δεν ήταν στατιστικώς σημαντική.
Η έρευνα παρατήρησε επίσης ότι οι γυναίκες που έκαναν χορτοφαγική δίαιτα είχαν 18% μειωμένο κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του μαστού μετά την εμμηνόπαυση σε σχέση με αυτές που κατανάλωναν τακτικά κρέας. Ωστόσο, η σύνδεση αυτή αποδόθηκε κυρίως στις διαφορές του σωματικού βάρους ανάμεσα στις δύο αυτές ομάδες.
Προηγούμενες μελέτες είχαν δείξει ότι η παχυσαρκία μετά την εμμηνόπαυση αυξάνει τον κίνδυνο καρκίνου του μαστού. Ούτε για τους pescatarians αλλά ούτε και για αυτούς που έκαναν περιορισμένη κατανάλωση κρέατος παρατηρήθηκε μειωμένος κίνδυνος για τη συγκεκριμένη μορφή καρκίνου.
Τέλος, η έρευνα διαπίστωσε ότι οι pescatarian και οι vegetarian είχαν μειωμένο κίνδυνο καρκίνου του προστάτη (20% και 31% αντίστοιχα) σε σχέση με αυτούς που έτρωγαν τακτικά κρέας. Ωστόσο, προς το παρόν δεν είναι ακόμα σαφές αν αυτή η διαφορά αποδίδεται σε άλλους παράγοντες.
Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι καθώς μιλάμε για μία έρευνα παρατήρησης δεν είναι δυνατό να γνωρίζουμε αν για όλες οι παραπάνω συνδέσεις υπάρχει σχέση αιτίας-αποτελέσματος. Αν και οι επιστήμονες έκαναν προσαρμογή για διάφορους παράγοντες, πιθανώς υπάρχουν και άλλοι παράγοντες που ενδεχομένως επηρέασαν τα αποτελέσματα.
Ένας άλλος περιορισμός της έρευνας ήταν ότι η πλειοψηφία των εθελοντών ήταν καυκάσιοι, επομένως δεν γνωρίζουμε αν οι παρατηρήσεις της αφορούν ασθενείς που ανήκουν σε άλλες φυλές.
Καταλήγοντας, οι επιστήμονες της μελέτης υποστήριξαν ότι ο περιορισμός του κρέατος από τη διατροφή δεν συνεπάγεται αυτομάτως ότι η διατροφή μας είναι πιο υγιεινή. Αυτό συμβαίνει γιατί ορισμένα άτομα αντικαθιστούν το κρέας με άλλα επεξεργασμένα τρόφιμα που είναι εξίσου επιβλαβή για την υγεία μας.
Σε κάθε περίπτωση, η επιστημονική ομάδα τόνισε ότι θα πρέπει να γίνουν και νέες μελέτες στις οποίες ιδανικά ο πληθυσμός της κάθε ομάδας θα είναι παρόμοιος, γεγονός που θα μας επιτρέψει να εξάγουμε πιο ασφαλή αποτελέσματα.