Η ασπιρίνη εδώ και δεκαετίες θεωρείται θαυματουργό φάρμακο και είναι εύκολο να καταλάβουμε γιατί. Εκτός από την αναλγητική και αντιπυρετική της δράση, η ασπιρίνη μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο εγκεφαλικού επεισοδίου και εμφράγματος του μυοκαρδίου, ενώ μπορεί να μειώσει και τον κίνδυνο για ορισμένες μορφές καρκίνου.
Τα τελευταία χρόνια, ορισμένες μελέτες έχουν συνδέσει την ασπιρίνη με βελτίωση της υγείας των οστών, καθώς και μειωμένο κίνδυνο καταγμάτων μετά από πτώσεις (μία ιδιαίτερα επικίνδυνη κατάσταση στην τρίτη ηλικία). Μία νέα μελέτη που δημοσιεύτηκε προσφάτως εξερεύνησε περισσότερο τις επιδράσεις της ασπιρίνης στην υγεία των οστών.
Γιατί Επηρεάζει τα Οστά η Ασπιρίνη;
Μπορεί να μας ακούγεται περίεργο ότι η ασπιρίνη επηρεάζει τον κίνδυνο καταγμάτων ή την υγεία των οστών γενικότερα, ωστόσο δεδομένα έχουν δείξει ότι το φάρμακο αυτό ενισχύει την ανάπτυξη και επιβίωση των κυττάρων του μυελού των οστών που εμπλέκονται στο σχηματισμό νέων οστικών κυττάρων. Επιπλέον, η ασπιρίνη αναστέλλει τη λειτουργία κυττάρων που διασπούν τα οστά. Ακόμη, προλαμβάνοντας την καρδιαγγειακή υγεία, μπορεί να περιορίσει την αδυναμία και να βελτιώσει τη γενικότερη υγεία. Το γεγονός αυτό μπορεί να περιορίσει τον μειώσει πτώσεων και καταγμάτων.
Μία μεγάλη ανάλυση που εξέτασε αρκετές διαφορετικές μελέτες διαπίστωσε ότι η ασπιρίνη μπορεί να περιορίσει τον κίνδυνο καταγμάτων κατά 17%. Ωστόσο, όλες οι έρευνες που εξετάστηκαν στην παραπάνω ανάλυση ήταν έρευνες παρατήρησης, που σημαίνει ότι δεν είναι δυνατό να αποδείξουν σχέση αιτίας-αποτελέσματος ανάμεσα στην ασπιρίνη και τον κίνδυνο καταγμάτων. Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι δεν μπορούμε να πούμε με βάση τα αποτελέσματα των παραπάνω ερευνών ότι η ασπιρίνη ήταν ο παράγοντας που περιόρισε τα κατάγματα στους ασθενείς.
Καταλαβαίνοντας Καλύτερα τη Σύνδεση Ασπιρίνης-Οστικής Υγείας
Η νέα τυχαιοποιημένη ελεγχόμενη μελέτη που δημοσιεύτηκε προσφάτως στο επιστημονικό περιοδικό JAMA εξερεύνησε περισσότερο τη σύνδεση ανάμεσα στην ασπιρίνη και τον κίνδυνο καταγμάτων. Αντίθετα με τις έρευνες παρατήρησης, οι τυχαιοποιημένες ελεγχόμενες μελέτες είναι δυνατό να αποδείξουν σχέση αιτίας-αποτελέσματος, δηλαδή να δείξουν αν πράγματι η ασπιρίνη επηρεάζει τον κίνδυνο καταγμάτων.
Στην έρευνα συμμετείχαν συνολικά 17.000 ηλικιωμένοι οι οποίοι χωρίστηκαν τυχαία σε δύο ομάδες, εκ των οποίων η πρώτη έλαβε χαμηλή δόση ασπιρίνης (100mg), ενώ η δεύτερη placebo. Οι επιστήμονες παρακολούθησαν την πορεία των εθελοντών για τα επόμενα 5 χρόνια και κατέγραψαν κάθε περιστατικό σοβαρής πτώσης ή κατάγματος. «Σοβαρές πτώσεις» θεωρήθηκαν αυτές που χρειάστηκαν αντιμετώπιση στο νοσοκομείο. Η μέση ηλικία των εθελοντών ήταν τα 74 χρόνια, ενώ το 55% ήταν γυναίκες.
Από την ανάλυση των δεδομένων οι επιστήμονες παρατήρησαν ότι:
- Οι σοβαρές πτώσεις και τα κατάγματα ήταν αρκετά συχνά και εμφανίστηκαν με συχνότητα 8.6% στην ομάδα της ασπιρίνης και 9.5% στην ομάδα ελέγχου.
- Δεν υπήρχε διαφορά στον κίνδυνο καταγμάτων ανάμεσα στις δύο ομάδες.
- Οι ασθενείς που έπαιρναν ασπιρίνη είχαν σημαντικά αυξημένο κίνδυνο σοβαρών πτώσεων. Το γεγονός αυτό ενδεχομένως αποδίδεται στην αντιπηκτική δράση της ασπιρίνης, καθώς μία πτώση που τυπικά θα προκαλούσε μόνο εκχυμώσεις, μπορεί να χρειάζεται επιπλέον αντιμετώπιση αν ο ασθενής παίρνει ασπιρίνη.
Ως αποτέλεσμα, αντίθετα με τις προηγούμενες έρευνες, η παρούσα μελέτη δεν υποστηρίζει τη χορήγηση ασπιρίνης για την πρόληψη των καταγμάτων που σχετίζονται με πτώσεις.
Τι Άλλο θα Πρέπει να Γνωρίζουμε για την Ασπιρίνη;
Αν και η ασπιρίνη μπορεί να μας φαίνεται σχετικά αβλαβής, στην πραγματικότητα έχει διάφορες ανεπιθύμητες ενέργειες, εκ των οποίων και ο αυξημένος κίνδυνος καταγμάτων όπως έδειξε η παρούσα μελέτη. Άλλα σημαντικά δεδομένα που θα πρέπει να γνωρίζουμε για την ασπιρίνη είναι:
- Η ασπιρίνη και τα υπόλοιπα ΜΣΑΦ μπορεί να προκαλέσουν στομαχικά έλκη και αιμορραγία από το γαστρεντερικό.
- Ορισμένοι ασθενείς μπορεί να παρουσιάσουν αλλεργικές αντιδράσεις στην ασπιρίνη η οποίες ενδέχεται να επιδεινώσουν αναπνευστικές παθήσεις, όπως η ιγμορίτιδα και το άσθμα.
- Η αντιπηκτική δράση της ασπιρίνης μπορεί να προκαλέσει σοβαρές αιμορραγίες σε ασθενείς με ορισμένες αιματικές διαταραχές, ή σε ασθενείς που παίρνουν και άλλα αντιπηκτικά.
- Η ασπιρίνη χορηγείται εδώ και αρκετά χρόνια για την πρόληψη της καρδιαγγειακής νόσου. Ωστόσο, τελευταία δεδομένα έχουν δείξει ότι μόνο οι ασθενείς που έχουν ιστορικό εμφράγματος ή εγκεφαλικού επεισοδίου ή άλλους μείζονες παράγοντες κινδύνου θα πρέπει να παίρνουν το παραπάνω φάρμακο προληπτικά.
Φωτογραφία: Michelle Leman