Αντιβιοτικά: Πώς Επηρεάζουν τον Κίνδυνο Εμφάνισης Καρκίνου του Παχέος Εντέρου;

Η επιδημία της μικροβιακής ανθεκτικότητας στα αντιβιοτικά λαμβάνει όλο και μεγαλύτερες διαστάσεις με αποτέλεσμα οι γιατροί να προσπαθούν να περιορίσουν όσο το δυνατό περισσότερο τη χρήση των φαρμάκων αυτών.

Ωστόσο, παρά τις προσπάθειες που γίνονται για την επίτευξη αυτού του στόχου, η κατανάλωσή τους αυξάνεται παγκοσμίως. Από το 2000 μέχρι το 2010, η κατανάλωση των αντιβιοτικών αυξήθηκε κατά 35% φτάνοντας τις 70 δισεκατομμύρια δόσεις ετησίως.

Ο αριθμός αυτός έχει κινητοποιήσει αρκετούς ερευνητές οι οποίοι προσπαθούν να κατανοήσουν καλύτερα τις επιδράσεις των αντιβιοτικών στην υγεία του ανθρώπου.

Τα τελευταία χρόνια, οι επιστήμονες έχουν διαπιστώσει ότι τα μικρόβια του εντέρου παίζουν σημαντικό ρόλο στη διατήρηση της υγείας. Καθώς τα αντιβιοτικά καταστρέφουν τα βακτήρια, είναι δυνατό να επηρεάσουν σημαντικά την υγεία του ανθρώπου.

Συνοπτικά, τα αντιβιοτικά μπορεί να καταστρέψουν μία αποικία ωφελίμων βακτηρίων, επιτρέποντας έτσι σε επιβλαβή ή παθογόνα βακτήρια να πολλαπλασιαστούν ανεξέλεγκτα. Ορισμένα από τα παθογόνα αυτά βακτήρια μπορεί να προκαλέσουν και καρκίνο.

Συνεχίζοντας από Προηγούμενες Έρευνες

Ορισμένες προηγούμενες έρευνες είχαν διαπιστώσει σύνδεση ανάμεσα στα αντιβιοτικά και τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου, ωστόσο τα δεδομένα είναι πολύ περιορισμένα, όπως δήλωσαν οι επιστήμονες της παρούσας μελέτης.

Για παράδειγμα, κάποιες από τις προηγούμενες έρευνες είχαν εξετάσει μικρό αριθμό εθελοντών, άλλες δεν είχαν συνυπολογίσει παράγοντες κινδύνου για την εμφάνιση καρκίνου όπως το κάπνισμα και η κατανάλωση αλκοόλ, ενώ κάποιες από αυτές είχαν εκτιμήσει τη χρήση των αντιβιοτικών με ερωτηματολόγια, μέθοδος που δεν είναι ιδιαίτερα ακριβής.

Θέλοντας να ξεπεράσουν τα παραπάνω προβλήματα, οι ερευνητές της μελέτης που δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό Gut, χρησιμοποίησαν δεδομένα από το Clinical Practice Research Datalink, τη μεγαλύτερη βάση δεδομένων για την πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας. Η βάση δεδομένων περιέχει ανώνυμα ιατρικά αρχεία από 11.3 εκατομμύρια εθελοντές καθώς και πληροφορίες σχετικάμε τα φάρμακα που λαμβάνουν, τις δοσολογίες και τις οδηγίες που έχουν λάβει οι ασθενείς.

Από το σύνολο των δεδομένων, οι ερευνητές εξέτασαν τελικά τα αρχεία 19.726 ασθενών ηλικίας 40-90 ετών που παρουσίασαν καρκίνο του παχέος εντέρου και 9.254 ασθενών που παρουσίασαν καρκίνο του ορθού. Εξέτασαν επίσης δεδομένα για 137.077 ασθενείς που αποτέλεσαν την ομάδα ελέγχου.

Εξετάζοντας τα Αντιβιοτικά για την Κάθε Μορφή Καρκίνου

Οι επιστήμονες επικεντρώθηκαν περισσότερο στα χάπια και τις ταμπλέτες, καθώς αυτή τη στιγμή υπάρχουν περιορισμένα δεδομένα για τις επιδράσεις των ενδοφλεβίων αντιβιοτικών στο εντερικό μικροβίωμα.

Χώρισαν τα αντιβιοτικά σε κατηγορίες ανάλογα με την τάξη του φαρμάκου, εξέτασαν δηλαδή ξεχωριστά τις τετρακυκλίνες και τις πενικιλλίνες. Κατηγοριοποίησαν επίσης τα αντιβιοτικά ανάλογα με το είδος του βακτηρίου που επηρεάζουν (αερόβια ή αναερόβια) και έκαναν διαχωρισμό για τις διάφορες μορφές καρκίνου ανάλογα με τη θέση τους.

Οι ερευνητές ακολούθησαν την πορεία των εθελοντών για περίπου 8.1 χρόνια. Στο διάστημα αυτό, περίπου το 70% της ομάδας των ασθενών με καρκίνο έλαβε αντιβιοτικά, ενώ το ίδιο ποσοστό στην ομάδα ελέγχου ήταν 68.5%.

Συνολικά, η ερευνητική ομάδα υπολόγισε τη σύνδεση ανάμεσα στον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του παχέος εντέρου και τη χρήση αντιβιοτικών. Όπως δήλωσαν οι ερευνητές, «οι εθελοντές που παρουσίασαν καρκίνους του παχέος εντέρου είχαν αυξημένη πιθανότητα να κάνουν χρήση αντιβιοτικών σε σχέση με την ομάδα ελέγχου (71.3% έναντι 69.1%)».

Όταν εξέτασαν την αλληλεπίδραση αυτή με μεγαλύτερη λεπτομέρεια διαπίστωσαν ότι «η ισχύς της επίδρασης και ο αυξημένος κίνδυνος διαφοροποιούνται ανάλογα με την ανατομική περιοχή». Όπως διαπίστωσαν οι ερευνητές, η ισχυρότερη σύνδεση αφορούσε το εγγύς κόλον.

Οι επιστήμονες παρατήρησαν επίσης στατιστικώς σημαντική αύξηση στον κίνδυνο καρκίνου του παχέος εντέρου, ιδιαίτερα στο εγγύς κόλον, για τα αντιβιοτικά που στοχεύουν αναερόβια βακτήρια.

Ένα Απροσδόκητο Εύρημα για τον Καρκίνο του Ορθού

Προς έκπληξή τους, οι επιστήμονες διαπίστωσαν επίσης ότι η χρήση των αντιβιοτικών συνδέεται με μειωμένο κίνδυνο καρκίνου του ορθού. Η σύνδεση αυτή ήταν μάλιστα ισχυρότερη για μεγαλύτερη διάρκεια έκθεσης στα αντιβιοτικά.

Συγκεκριμένα, οι ερευνητές παρατήρησαν ότι η λήψη αντιβιοτικών για διάρκεια μεγαλύτερη των 60 ημερών μειώνει τον κίνδυνο καρκίνου του ορθού κατά 15%.

Όταν εξέτασαν συγκεκριμένες κατηγορίες αντιβιοτικών, οι επιστήμονες διαπίστωσαν ότι η πενικιλλίνη «συνδέεται ισχυρά με αυξημένο κίνδυνο καρκίνου του παχέος εντέρου», ενώ οι τετρακυκλίνες συνδέονται με μειωμένο κίνδυνο καρκίνου του ορθού.

Η σύνδεση ανάμεσα στα αντιβιοτικά και τον κίνδυνο καρκίνου φαίνεται ότι έχει μεγάλη διάρκεια σύμφωνα με τους επιστήμονες. «Η σύνδεση ανάμεσα στη λήψη αντιβιοτικών και τον καρκίνο του παχέος εντέρου που παρατηρήσαμε διατηρήθηκε ακόμα και όταν ο ασθενής είχε λάβει τα αντιβιοτικά 10 χρόνια πριν τη διάγνωση του καρκίνου», πρόσθεσαν.

Δυνατά Σημεία και Περιορισμοί της Έρευνας

Η παρούσα μελέτη είχε αρκετά δυνατά σημεία. Αποτελεί τη μεγαλύτερη έρευνα του είδους της και, χάρη στην ποιότητα των δεδομένων, οι επιστήμονες μπόρεσαν να συμπεριλάβουν μία σειρά μεταβλητές στην ανάλυσή τους.

Οι ερευνητές τόνισαν, ωστόσο, ότι η μελέτη τους είχε και κάποιους περιορισμούς. Για παράδειγμα, η έλλειψη των δεδομένων για τον τρόπο ζωής των ασθενών, δηλαδή τη δυνατότητα να επιβεβαιώσουν ότι ο ασθενής ακολουθούσε την αγωγή που είχε συνταγογραφήσει ο γιατρός. Η βάση δεδομένων δεν είχε επίσης πληροφορίες για τη διατροφή των ασθενών, τα επίπεδα άσκησης και το οικογενειακό ιστορικό καρκίνου του παχέος εντέρου, παράγοντες οι οποίοι στο σύνολό τους μπορεί να επηρεάσουν τον κίνδυνο εμφάνισης της νόσου.

Οι επιστήμονες συμπεριέλαβαν πάρα πολλούς παράγοντες στη μελέτη τους, ωστόσο προφανώς δεν ήταν δυνατό να εξετάσουν όλα τα ενδεχόμενα.

«Ανεξαρτήτως αν η χρήση των αντιβιοτικών αποτελεί αίτιο ή παράγοντα που συμβάλλει στον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου, τα αποτελέσματά μας δείχνουν ότι οι γιατροί πρέπει να περιορίσουν όσο το δυνατόν περισσότερο τη χορήγηση των αντιβιοτικών», κατέληξαν οι ερευνητές.

Ακολουθήστε μας στο Google News για την έγκυρη επιστημονική ενημέρωσή σας, έγκαιρα!

Μην χάσετε:
Σχετικά Αρθρα