Η καρδιαγγειακή νόσος αποτελεί την πρώτη αιτία θανάτου στο Δυτικό κόσμο. Πόσο προσέχουμε, όμως, την καρδιακή μας υγεία;
Τυπικά, η αρτηριακή πίεση, η γλυκόζη αίματος, η LDL χοληστερόλη, τα τριγλυκερίδια και η περιφέρεια της μέσης είναι ορισμένοι από τους δείκτες που θα εξετάσει ο γιατρός προκειμένουν να εκτιμήσει την κατάσταση της καρδιάς μας. Ανάλογα με τις τιμές των παραπάνω δεικτών, ο γιατρός θα συστήσει στον ασθενή τις κατάλληλες αλλαγές στον τρόπο ζωής προκειμένου να μειωθεί όσο το δυνατόν περισσότερο ο κίνδυνο εμφράγματος ή εγκεφαλικού επεισοδίου.
Στο παρόν άρθρο θα παρουσιάσουμε τις φυσιολογικές τιμές για καθένα από τους παραπάνω 5 δείκτες, θα εξηγήσουμε γιατί έχουν σημασία για την καρδιακή υγεία και θα προτείνουμε τρόπους προσεγγίσεις για τη βελτίωσή τους. Στο τέλος θα αναφέρουμε και ορισμένες προσεγγίσεις που μπορούν να βελτιώσουν και τους 5 δείκτες.
Περιεχόμενα:
Αρτηριακή Πίεση
Φυσιολογική Τιμή: Κάτω από 120/80 mmHg
Η αρτηριακή πίεση ουσιαστικά αντιπροσωπεύει την ταχύτητα της ροής του αίματος στης αρτηρίες κατά τη συστολή της καρδιάς (η «μεγάλη» πίεση) και τη διαστολή της (η «μικρή» πίεση). Η αρτηριακή πίεση επιτρέπει στον γιατρό να εκτιμήσει την υγεία της καρδιάς, αλλά και την κατάσταση των αγγείων. Η στένωση και η δυσκαμψία των αρτηριών συνεπάγεται συνήθως αύξηση της αρτηριακής πίεσης.
Γιατί είναι σημαντικός ο δείκτης; Η υψηλή αρτηριακή πίεση προκαλεί βλάβες στα αγγεία και αυξάνει τον κίνδυνο συσσώρευσης πλακών στα τοιχώματά τους (αθηροσκλήρωση). Το παραπάνω φαινόμενο αυξάνει τον κίνδυνο εμφράγματος του μυοκαρδίου. Η υψηλή αρτηριακή πίεση μπορεί να αυξήσει επίσης τον κίνδυνο καρδιακής ανεπάρκειας και εγκεφαλικού επεισοδίου.
Προσεγγίσεις που βοηθούν στη ρύθμιση της αρτηριακής πίεσης: Αυξήστε την κατανάλωση καλίου στη διατροφή σας (λαχανικά, φρούτα, φασόλια) και περιορίστε την κατανάλωση αλκοόλ και νατρίου (βρίσκεται σε επεξεργασμένα τρόφιμα).
LDL Χοληστερόλη
Φυσιολογική Τιμή: Κάτω από 100 mg/dL
Η εξέταση της χοληστερόλης (λιπιδικό προφίλ) περιέχει αρκετούς δείκτες. Από αυτούς, ο σημαντικότερος είναι η χοληστερόλη χαμηλή πυκνότητας (LDL), στην οποία αντιστοιχούν τα 2/3 περίπου της συνολικής χολστερόλης αίματος.
Γιατί είναι σημαντικός ο δείκτης; Η περίσσεια των σωματιδίων της LDL εναποτίθεται στα τοιχώματα των αρτηριών. Όταν βρεθεί εκεί, καλύπτεται από λευκά αιμοσφαίρια, σχηματίζοντας έτσι λιπώδεις εναποθέσεις οι οποίες οδηγούν σε αθηροσκλήρωση.
Πως να μειώσετε τα επίπεδα της LDL: Περιορίστε την κατανάλωση κορεσμένων λιπών (κρέας, γαλακτοκομικά και αυγά) και αντικαταστήστε τα με ακόρεστα (ξηροί καρποί, σπόροι, φυτικά έλαια).
Τριγλυκερίδια
Φυσιολογική Τιμή: Κάτω από 150 mg/dL
Τα τριγλυκερίδια αποτελούν τη συχνότερη μορφή λιπιδίων στην κυκλοφορία του αίματος. Προέρχονται από τα τρόφιμα και αποτελούν μία πηγή ενέργειας για τον οργανισμό. Η περίσσεια θερμίδων, αλκοολών και σακχάρων που δεν χρησιμοποιεί ο οργανισμός μετατρέπονται σε τριγλυκερίδια και αποθηκεύονται στα λιπώδη κύτταρα.
Γιατί είναι σημαντικός ο δείκτης; Όπως συμβαίνει και με την LDL χοληστερόλη, τα αυξημένα επίπεδα των τριγλυκεριδίων έχουν συνδεθεί με αυξημένο κίνδυνο εμφράγματος του μυοκαρδίου και εγκεφαλικού επεισοδίου.
Πως να μειώσετε τα επίπεδα των τριγλυκεριδίων: Περιορίστε την κατανάλωση τροφίμων που είναι πλούσια σε λιπαρά, σάκχαρα ή και τα δύο. Προτιμήστε τρόγιμα πλούσια σε ωμέγα-3 λιπαρά οξέα (όπως τα ψάρια) και αποφύγετε το αλκοόλ.
Γλυκόζη Αίματος
Φυσιολογική Τιμή: Κάτω από 100 mg/dL
Τα υψηλά επίπεδα της γλυκόζης αίματος συνδέονται συνήθως με διάγνωση διαβήτη. Η συχνότερη μορφή διαβήτη είναι ο διαβήτης τύπου 2. Η νόσος αυτή εμφανίζεται όταν ο οργανισμός αναπτύσσει ανοχή στην ινσουλίνη και η παραγωγή της τελευταίας δεν αρκεί για να καλύψει τις ανάγκες του οργανισμού.
Γιατί είναι σημαντικός ο δείκτης; Τα υψηλά επίπεδα της γλυκόζης στο αίμα επίσης προκαλούν βλάβες στα αγγεία. Η γλυκόζη συχνά προσδένεται στην LDL γεγονός που αυξάνει τον κίνδυνο αθηροσκλήρωσης. Η αύξηση των επιπέδων της γλυκόζης επηρεάζει και τα αιμοπετάλια, αυξάνοντας τον κίνδυνο να σχηματιστούν θρόμβοι. Οι τελευταίοι μπορεί να προκαλέσουν έμφραγμα του μυοκαρδίου ή εγκεφαλικό επεισόδιο.
Πως να μειώσετε τα επίπεδα της γλυκόζης αίματος: Αποφύγετε τα αναψυκτικά και τα τρόφιμα με ζάχαρη. Αποφύγετε επίσης τα επεξεργασμένα σιτηρά και προτιμήστε τρόφιμα ολικής αλέσεως.
Περιφέρεια Μέσης
Φυσιολογική Τιμή για τις Γυναίκες: Κάτω από 90 εκατοστά
Φυσιολογική Τιμή για τους Άνδρες: Κάτω από 100 εκατοστά
Η περιφέρεια μέσης μετριέται στη γραμμή του ομφαλού. Στους ασθενείς με μεγάλη περιφέρεια μέσης (κοιλιακή παχυσαρκία) συνήθως υπάρχει εναπόθεση λίπους στα διάφορα όργανα της κοιλίας (σπλαγχνικό λίπος).
Γιατί είναι σημαντικός ο δείκτης; Το σπλαγχνικό λίπος εκκρίνει ορμόνες και άλλους παράγοντες που επάγουν τη φλεγμονή, αυξάνοντας έτσι τον κίνδυνο αθηροσκλήρωσης.
Πως να μειώσετε την περιφέρεια μέσης: Περιορίστε την κατανάλωση θερμίδων, ιδιαίτερα αυτών που προέρχονται από επεξεργασμένα τρόφιμα με σάκχαρα, αλάτι και ανθυγιεινά λίπη.
Προσεγγίσεις για τη Βελτίωση και των 5 Δεικτών
Σήμερα ένα μεγάλο ποσοστό του πληθυσμού στις χώρες του δυτικού κόσμου έχει περισσότερους του ενός από τους παραπάνω δείκτες εκτός φυσιολογικών ορίων. Αυτό είναι εμφανές και από την κατακόρυφη αύξηση στα ποσοστά παχυσαρκίας που παρατηρείται τις τελευταίες δεκαετίες.
Προκειμένου να προστατεύσετε την καρδιακή σας υγεία προσπαθήστε να ακολουθήσετε μία υγιεινή διατροφή που θα έχει ως βάση τα φυτικά τρόφιμα. Η τακτική άσκηση μπορεί επίσης να προσφέρει οφέλη. Τέλος, έχει σημασία να κοιμόμαστε 7-8 ώρες κάθε βράδυ και να περιορίσουμε όσο το δυνατόν τα επίπεδα του άγχους.