Νοσήματα που μεταδίδονται από κατοικίδια ζώα

Οι ζωονόσοι αποτελούν παθήσεις που μπορούν να μεταδοθούν από τα ζώα στον άνθρωπο. Αρκετά λοιμώδη νοσήματα μεταφέρονται κατ΄αυτό τον τρόπο και ορισμένα από αυτά μπορεί να προέρχονται από τα κατοικίδια ζώα.

Τα νοσήματα αυτά, ωστόσο, δεν είναι πολύ κοινά και τα περισσότερα μπορούν να προληφθούν με απλές μεθόδους. Το πλύσιμο των χεριών και οι τακτικοί έλεγχοι του ζώου από τον κτηνίατρο αποτελούν παραδείγματα τέτοιων μεθόδων.

Συχνότερες λοιμώξεις από κατοικίδια ζώα

Παρακάτω αναφέρονται τα συχνότερα νοσήματα που μπορεί να μεταδοθούν στον άνθρωπο από τα κατοικίδια ζώα. Οι ασθενείς με αποδυναμωμένο ανοσοποιητικό σύστημα, όπως αυτοί που πάσχουν από HIV, είναι πιο ευάλωτοι από τους υγιείς και χρειάζονται ιδιαίτερη φροντίδα.

Λύσσα

Η νόσος αυτή προκαλείται από τον ομώνυμο ιό και μεταδίδεται με το δάγκωμα. Επηρεάζει το νευρικό σύστημα και είναι δυνητικά θανατηφόρος. Τα πρώιμα συμπτώματα περιλαμβάνουν πυρετό και κεφαλαλγία. Αυτά, ωστόσο, μπορεί να εξελιχθούν γρήγορα και να εμφανιστούν συμπτώματα όπως σύγχυση, υπνηλία και ευερεθιστότητα. Η λύσσα μπορεί να μεταδοθεί από τους σκύλους και τις γάτες, ωστόσο συχνότερα μεταδίδεται από άγρια ζώα.

Για να μειώσετε τον κίνδυνο να μολυνθείτε με τον ιό της λύσσας:

  • Εμβολιάστε τα ζώα σας σύμφωνα με τις οδηγίες του κτηνιάτρου.
  • Μην επιτρέπετε στο κατοικίδιό σας να έρθει σε επαφή με άγρια ζώα.
  • Αν διαπιστώσετε την παρουσία άγριων ζών απευθυνθείτε στην κατάλληλη υπηρεσία για να τα απομακρύνει. Μην δοκιμάσετε να τα απομακρύνετε μόνοι σας.
  • Ενημερώστε άμεσα τον γιατρό σας αν σας δαγκώσει κάποιο ζώο.

Τοξοπλάσμωση

Η νόσος αυτή είναι αποτέλεσμα μόλυνσης με ένα πρωτόζωο. Προκαλεί συνήθως συμπτώματα που ομοιάζουν γρίπη. Αν είστε έγκυος ή προετοιμάζεστε για μία εγκυμοσύνη, είναι ιδιαίτερα σημαντικό να αποφύγετε τη συγκεκριμένη νόσο καθώς μπορεί να προσβάλει το έμβρυο και να προκαλέσει αποβολή ή συγγενείς ανωμαλίες. Η τοξοπλάσμωση μεταδίδεται κυρίως από την κατανάλωση κρέατος που δεν έχει μαγειρευτεί επαρκώς ή την επαφή με κόπρανα ζώων κατά την κηπουρική. Το πρωτόζωο βρίσκεται επίσης σε μολυσμένα κόπρανα γάτας. Αν έχετε γάτα, είναι σημαντικό να αλλάζετε καθημερινά την άμμο με τα κόπρανά της καθώς έτσι περιορίζεται ο κίνδυνος μετάδοσης.

Για να μειώσετε τον κίνδυνο νόσησης από τοξοπλάσμωση:

  • Αποφύγετε την άμεση επαφή με κόπρανα γάτας ή περιοχές που έχουν μολυνθεί από αυτά.
  • Πλύνετε άμεσα τα χέρια σας αν έρθετε σε επαφή με τα κόπρανα.
  • Αν είστε έγκυος ή έχετε κατεσταλμένο ανοσοποιητικό σύστημα, ζητήστε από κάποιο φίλο ή συγγενή να καθαρίσει τα περιττώματα της γάτας φορώντας γάντια. Προσπαθήστε επίσης να κρατήσετε τη γάτα μέσα στο σπίτι για να περιορίσετε τον κίνδυνο να μολυνθεί.
  • Μην δίνετε ωμό κρέας στη γάτα σας.

Νόσος από νυγμούς γάτας (Λοίμωξη από Bartonella)

Η βακτηριακή αυτή νόσος μεταδίδεται στις γάτες με τους ψύλλους, ωστόσο στον άνθρωπο μπορεί να μεταδοθεί από ένα νυγμό ή ένα δάγκωμα. Η νόσος μπορεί να προκαλέσει ήπια συμπτώματα που ομοιάζουν γρίπη ή σοβαρότερα, όπως βλάβες στις καρδιακές βαλβίδες.

Για να μειώσετε τον κίνδυνο μόλυνσης:

  • Περιορίσετε τους ψύλλους από τα ζώα και το σπίτι σας.
  • Αποφύγετε το παιχνίδι με τα ζώα που μπορεί να οδηγήσει σε νυγμούς ή δαγκώματα.
  • Μην επιτρέψετε στη γάτα σας να έρθει σε επαφή με ανοιχτές πληγές που μπορεί να έχετε.
  • Πλένετε άμεσα τα δαγκώματα και τους νυγμούς με σαπούνι και νερό.
  • Επισκεφθείτε άμεσα το γιατρό σας αν παρουσιάσετε λοίμωξη στο σημείο του νυγμού ή του δαγκώματος.

Ασκαρίδωση και Αγκυλοστομίαση

Τα παράσιτα αυτά βρίσκονται στο έντερο του σκύλου και της γάτας, ιδιαίτερα κατά τις μικρές ηλικίες. Τα αυγά και οι προνύμφες των παρασίτων μπορούν να μεταδοθούν από τα κόπρανα των ζώων. Αν τα τελευταία έρθουν σε επαφή με το δέρμα σας μπορεί να προκαλέσουν νόσηση. Τα μικρά παιδιά μπορεί επίσης να καταναλώσουν τα αυγά του παρασίτου κατά λάθος.

Η αγκυλοστομίαση μπορεί να προκαλέσει επώδυνο δερματικό εξάνθημα ή κοιλιακό άλγος. Η ασκαρίδωση είναι συνήθως ασυμπτωματική, ωστόσο σε ορισμένου ασθενείς μπορεί να προκαλέσει βλάβες στους οφθαλμούς ή στα νεύρα.

Για να περιορίσετε τον κίνδυνο λοίμωξης:

  • Μην περπατάτε ξυπόλητοι ή κάνετε κηπουρικές εργασίες με γυμνά χέρια.
  • Μάθετε στα παιδιά σας να πλένουν τα χέρια τους μετά την επαφή με ένα σκύλο ή μία γάτα.
  • Κάντε αποπαρασίτωση στα μικρά σκυλιά ή γάτες.

Πλατυέλμινθας σκώληκας (tapeworm)

Οι σκύλοι και οι γάτες μπορούν να μολυνθούν με το παράσιτο αυτό καταναλώνωντας μολυσμένους ψύλλους. Οι περισσότερες λοιμώξεις από το παράσιτο στον άνθρωπο είναι αποτέλεσμα κατανάλωσης μολυσμένου κρέατος. Ορισμένα παιδιά μπορεί επίσης να καταπιούν ψύλλους που έχουν μολυνθεί με νύμφες του παρασίτου. Τμήματα του σκώληκα μπορεί να εμφανιστούν στα κόπρανα ή στην περιπρωκτική περιοχή του ανθρώπου ή του ζώου. Τα τμήματα αυτά μοιάζουν με μικρούς κόκκους ρυζιού.

Για να μειώσετε τον κίνδυνο λοίμωξης:

  • Περιορίστε τον αριθμό των ψύλλων στο κατοικίδιο αλλά και στο περιβάλλον.
  • Χορηγήστε άμεσα θεραπεία στο κατοικίδιό σας αν παρατηρήσετε συμπτώματα λοίμωξης.
  • Καθαρίστε γρήγορα τα κόπρανα του ζώου στην αυλή ή στο δρόμο.
  • Μην αφήνετε τα παιδιά σας να παίζουν σε περιοχές που μπορεί να έχουν μολυνθεί.
  • Αν το παιδί παίξει με ένα ζώο ή βγει έγω, όταν επιστρέψει στο σπίτι πλύνετε αμέσως τα χέρια του.

Τροχοφυτία ή Λειχήνας (Ringworm)

Ο λειχήνας αποτελεί μία μυκητιασική λοίμωξη της εξωτερικής στιβάδας του δέρματος. Είναι ιδιαίτερα μολυσματικός και μπορεί να μεταδοθεί στον άνθρωπο από σκύλους, γάτες, άλογα, άλλα ζώα ή άλλους ανθρώπους. Μεταδίδεται επίσης μέσω επαφής με επιφάνειες που έχει αγγίξει ένα μολυσμένο άτομο ή ζώο. Ο λειχήνας εκδηλώνεται με ένα δακτυλιοειδές, ερυθρό εξάνθημα που συνήθως είναι ξηρό και φολιδώδες. Μπορεί επίσης να υπάρχει κνησμός.

  • Όταν η νόσος επηρεάζει την κεφαλή μπορεί να υπάρχει προσωρινή τριχόπτωση.
  • Όταν η νόσος επηρεάζει τα νύχια μπορεί να προκαλέσει πάχυνση και αποχρωματισμό και να τα κάνει πιο εύθραυστα.
  • Στα πόδια η νόσος μπορεί να προκαλέσει το «πόδι του αθλητή» με αποτέλεσμα απολέπιση και φλεγμονή ανάμεσα στα δάκτυλα.

Ο λειχήνας έχει αυξημένη πιθανότητα μετάδοσης αν έχετε ιδρώσει πρόσφατα ή είχατε κάποιο τραυματισμό. Αν και η πρόληψή του είναι δύσκολη, ανταποκρίνεται καλά στη θεραπεία.

Αν κάποιο μέλος της οικογένειάς σας ή το κατοικίδιο ζώο μολυνθεί με λειχήνα:

  • Βεβαιωθείτε ότι λαμβάνει την κατάλληλη θεραπεία. Για τους ανθρώπους, βεβαιωθείτε ότι χρησιμοποιείτε κάποιο τοπικό αντιμυκητιασικό.
  • Συμβουλευτείτε τον γιατρό σας αν οι βλάβες είναι εκτεταμένες ή δεν υποχωρούν με τοπική αγωγή.
  • Συμβουλευτείτε τον κτηνίατρο αν παρατηρήσετε δερματικές αλλοιώσεις στο κατοικίδιό σας.
  • Πλένετε καθημερινά τα σεντόνια και τις πιτζάμες του ατόμου που έχει μολυνθεί.
  • Αποφύγετε την άμεση επαφή μέχρι το εξάνθημα να υποχωρήσει. Μην αφήνετε τα ζώα να ανεβαίνουν στο κρεβάτι.
  • Διατηρήστε το δέρμα σας καθαρό και στεγνό.

Σαλμονέλλα

Η νόσος αυτή προκαλείται από βακτήρια και μεταδίδεται συχνότερα με την κατανάλωση μολυσμένων τροφίμων. Μπορεί, ωστόσο να μεταδοθεί και από τα κατοικίδια ζώα και συγκεκριμένα από τα κόπρανά τους. Τα ερπετά όπως οι σαύρες, τα φίδια και οι χελώνες μεταφέρουν συχνότερα το βακτήριο, ωστόσο αυτό μπορεί να επηρεάζει και κοτόπουλα ή πάπιες. Οι σκύλοι, οι γάτες και τα πτηνά μπορεί επίσης να μεταφέρουν το βακτήριο, ωστόσο αυτό είναι σχετικά σπάνιο. Τα συμπτώματα της νόσου στον άνθρωπο περιλαμβάνουν κοιλιακό άλγος, διάρροια και πυρετό.

Για να περιορίσετε τον κίνδυνο λοίμωξης από σαλμονέλλα:

  • Πλένετε πάντοτε τα χέρια σας με σαπούνι και νερό μετά την επαφή με κόπρανα ζώων ή με ερπετά και τις επιφάνειες που έχουν αγγίξει.
  • Αν έχετε αποδυναμωμένο ανοσοποιητικό σύστημα αποφύγετε την επαφή με ερπετά, κοτόπουλα ή πάπιες.

Ψιττάκωση (πυρετός των παπαγάλων)

Η νόσος αυτή αποτελεί βακτηριακή λοίμωξη που μεταδίδεται με την εισπνοή αποξηραμένων κοπράνων ή υγρών του αναπνευστικού συστήματος από μολυσμένα πτηνά. Τα διάφορα είδη παπαγάλων είναι τα πτηνά που μεταφέρουν συχνότερα το βακτήριο. Η λοίμωξη είναι δύσκολο να διαγνωστεί στα πτηνά καθώς συχνά είναι συμπτωματική σε αυτά. Το γεγονός αυτό καθιστά την πρόληψη ιδιαίτερα δύσκολη.

Για να μειώσετε τον κίνδυνο λοίμωξης με ψιττάκωση:

  • Μην έρχεστε σε επαφή με πτηνά που έχουν εμφανή συμπτώματα λοίμωξης. Αυτά περιλαμβάνουν οφθλαμικές ή ρινικές εκκρίσεις, διάρροια και χαμηλό σωματικό βάρος.
  • Αλλάξτε καθημερινά τα χαρτιά και απολυμάνετε το κλουβί τακτικά. Διατηρήστε το επίσης σε μέρος με καλό αερισμό. Για τον καθαρισμό του κλουβιού χρησιμοποιήστε χλωρίνη με νερό ή άλλο αντιβακτηριακό.
  • Αν νομίζετε ότι το κατοικίδιο πτηνό σας νοσεί, επισκεφθείτε άμεσα τον κτηνίατρο.

Επικοινωνήστε με τον γιατρό σας αν παρουσιάσετε συμπτώματα που ομοιάζουν γρίπη ή άλλα συμπτώματα από το αναπνευστικό στην τελευταία από τις παραπάνω περιπτώσεις. Η συμπτωματολογία της ψιττάκωσης παρουσιάζει μεγάλη ποικιλορμοφία αναλογικά με τη βαρύτητα. Σε ορισμένους είναι ασυμπτωματική ενώ σε άλλουυς παρουσιάζει σοβαρά συμπτώματα από το αναπνευστικό σύστημα.

Νόσος του Lyme (Βορρελίωση)

Η νόσος αυτή δεν μπορεί να μεταδοθεί απ’ ευθείας από τα ζώα. Μπορείτε ωστόσο να προσβληθείτε από τους ψύλλους που βρίσκονται στους σκύλους ή τις γάτες. Οι ψύλλοι μεταφέρουν τα βακτήρια που ευθύνονται για τη νόσο του Lyme. Η νόσος μπορεί να είναι ασυμπτωματική ή να προκαλέσει:

  • Το «μεταναστευτικό ερύθημα», ένα χαρακτηριστικό εξάνθημα στο σημείο της επαφής με τον ψύλλο.
  • Πυρετό
  • Κεφαλαλγία
  • Μυαλγίες ή αρθραλγίες

Αν η νόσος του Lyme δεν αντιμετωπιστεί μπορεί να εξελιχθεί σε χρόνια νόσο και να προκαλέσει φλεγμονή της καρδίας και των νεύρων, νοητικές διαταραχές και άλγος.

Για να περιορίστε τον κίνδυνο λοίμωξης από νόσο του Lyme ή άλλες νόσους που μεταδίδονται με τους ψύλλους:

  • Αποφύγετε τις περιοχές με ψύλλους, ιδιαίτερα την άνοιξη και το καλοκαίρι.
  • Χρησιμοποιήστε κατάλληλα μέτρα πρόληψης από τους ψύλλους για το κατοικίδιό σας. Αν βρεθείτε σε περιοχές με ψύλλους, χρησιμοποιήστε εντομοαπωθητικό.
  • Φορέστε ελαφριά ρούχα και καλύψτε τα χέρια και τα πόδια σας όταν ανεβαίνετε στο βουνό.
  • Απομακρύνετε τους ψύλλους αμέσως μόλις αντιληφθείτε την παρουσία τους για να μειώσετε τον κίνδυνο λοίμωξης.
  • Μετά την απομάκρυνσή τους, τοποθετήστε τους ψύλλους σε μία χαρτοσακούλα και στη συνέχεια μέσα σε μία πλαστική. Μην συνθλίβετε τους ψύλλους καθώς έτσι μπορεί να απελευθερωθούν επικίνδυνα βακτήρια στον αέρα.

Παθήσεις που ΔΕΝ μεταδίδονται από τα ζώα

Αν και υπάρχουν αρκετές παθήσεις που μπορούν να μεταδοθούν από τα ζώα στον άνθρωπο, αρκετές νόσοι δεν είναι δυνατό να μεταδοθούν από τα κατοικίδιά σας. Πολλές λοιμώξεις που επηρεάζουν τα ζώα ομοιάζουν με αυτές των ανθρώπων, επομένως δημιουργείται το εύλογο ερώτημα αν ο άνθρωπος μπορεί να νοσήσει από αυτές. Παραδείγματα λοιμώξεων που, αν και ακούγονται παρόμοιες με ορισμένες αντίστοιχες των ανθρώπων, δεν μπορούν να μεταδοθούν σε αυτούς είναι:

  • Η ιογενής λευχαιμία της γάτας
  • Η γρίπη των σκύλων
  • Ο έρπητας της γάτας

Για την αντιμετώπιση των παραπάνω λοιμώξεων ή για άλλες λοιμώξεις τις οποίες πιστεύετε ότι έχετε κολλήσει από κάποιο ζώο, απευθυνθείτε στον γιατρό σας.

Βιβλιογραφία: WebMD

Ακολουθήστε μας στο Google News για την έγκυρη επιστημονική ενημέρωσή σας, έγκαιρα!

Μην χάσετε:
Σχετικά Αρθρα