Γιατρέ έχω ζαλάδα. Κινδυνεύω;

Η ζαλάδα είναι ένα αίσθημα που δεν είναι εύκολο να περιγραφεί, ωστόσο ο όρος συχνά χρησιμοποιείται για να περιγράψει την αστάθεια ή μία αίσθηση επικείμενης πτώσης ή λιποθυμίας. Μπορεί επίσης να υπάρχει απώλεια της ισορροπίας ή δυσκολία στο βάδισμα. Οι περισσότεροι ασθενείς που ζαλίζονται έχουν ίλιγγο, ένα συγκεκριμένο είδος ζαλάδας. Ο ίλιγγος είναι μία αίσθηση περιστροφής του σώματος, ταλάντευσης ή αστάθειας. Μπορεί να νιώθετε ότι το σώμα σας κινείται ή ότι το περιβάλλον κινείται γύρω σας.  Ο ίλιγγος μπορεί να είναι αποτέλεσμα διαφόρων παθήσεων του έσω ωτός ή του εγκεφάλου. Οι περισσότερες από αυτές τις παθήσεις δεν είναι σοβαρές, ωστόσο κάποιες μπορεί να είναι ακόμα και απειλητικές για τη ζωή.

Συμπτώματα του ιλίγγου

Τα συχνότερα συμπτώματα του ιλίγγου περιλαμβάνουν ένα αίσθημα:

  • Περιστροφής
  • Ταλάντευσης
  • Αστάθειας

Τα συμπτώματα αυτά είναι παροδικά και μπορεί να έχουν διάρκεια δευτερολέπτων, ωρών ή ημερών. Ενδεχομένως να επιδεινώνονται με την κίνηση της κεφαλής, την αλλαγή της θέσης του σώματος, το βήχα και το φτέρνισμα. Άλλα συμπτώματα που μπορεί να συνοδεύουν τον ίλιγγο περιλαμβάνουν:

  • Έμετο ή ναυτία
  • Κεφαλαλγία ή φωτοευαισθησία
  • Διπλωπία, δυσκολία στην ομιλία ή την κατάποση και αίσθημα αδυναμίας
  • Δύσπνοια ή εφίδρωση και ταχυκαρδία

Αν χρειαστεί να αναζητήσετε ιατρική βοήθεια για τον ίλιγγο, ενημερώστε τον γιατρό σας για:

  • Τη διάρκεια των συμπτωμάτων
  • Τι προκαλεί τα συμπτώματα
  • Άλλα συμπτώματα που εμφανίζονται μαζί με τον ίλιγγο

Τα στοιχεία αυτά θα βοηθήσουν τον γιατρό να θέσει τη διάγνωση.

Συχνότερα αίτια του ιλίγγου

Το αιθουσαίο σύστημα περιλαμβάνει τμήματα του έσω ωτός και του εγκεφάλου και είναι υπεύθυνο για την ισορροπία του σώματος. Η λειτουργία του μπορεί να επηρεαστεί από αρκετές λοιμώξεις, φλεγμονές ή διαταραχές στη συγκέντρωση του ασβεστίου.

  • Καλοήθης παροξυσμικός ίλιγγος: Είναι μία μορφή ιλίγγου που εμφανίζεται λόγω συγκέντρωσης ασβεστίου στο έσω ους. Οι συγκεντρώσεις αυτές λέγονται ωτόλιθοι. Η μετακίνηση των ωτολίθων είναι μία συχνή θεραπεία του καλοήθους παροξυσμικού ιλίγγου. Ο ίλιγγος διαρκεί λίγα δευτερόλεπτα ή λεπτά και προκαλείται από τη μετακίνηση της κεφαλής σε συγκεκριμένες θέσεις.
  • Νόσος του Meniere: Η νόσος του Meniere είναι μία πάθηση που χαρακτηρίζεται από επαναλαμβανόμενα επεισόδια ιλίγγου, απώλειας της ακοής και εμβοών στα ώτα. Ο ίλιγγος διαρκεί λεπτά ή ώρες και προκαλείται από την συγκέντρωση υγρού στο έσω ους.
  • Αιθουσαία νευρωνίτιδα: Προκαλείται από φλεγμονή του αιθουσαίου νεύρου από έναν ιό. Εμφανίζεται με ξαφνικό και σοβαρό ίλιγγο, ναυτία, έμετο και δυσκολία στο περπάτημα. Μπορεί επίσης να συνοδεύεται με μονόπλευρη έκπτωση της ακοής. Τα συμπτώματα διαρκούν μερικές μέρες.
  • Κρανιοεγκεφαλικές κακώσεις: Μπορεί να επηρεάσουν το αιθουσαίο σύστημα με διάφορους τρόπους και να οδηγήσουν στην εμφάνιση ιλίγγου.
  • Φάρμακα: Μερικά φάρμακα μπορούν να επηρεάσουν τη λειτουργία του ωτός ή του εγκεφάλου και να προκαλέσουν ίλιγγο.
  • Ημικρανίες: Σε ορισμένες περιπτώσεις ο ίλιγγος μπορεί να σχετίζεται με ημικρανία. Ο ίλιγγος, στις περιπτώσεις αυτές, συνοδεύει την καφαλαλγία, ωστόσο έχουν αναφερθεί περιστατικά ημικρανίας χωρίς κεφαλαλγία.
  • Άλλα προβλήματα του εγκεφάλου: Ο ίλιγγος μπορεί να είναι αποτέλεσμα ενός εγκεφαλικού επεισοδίου, εγκεφαλικής αιμορραγίας ή σκλήρυνσης κατά πλάκας. Οι παθήσεις αυτές συνοδεύονται και από άλλα συμπτώματα.

Πότε πρέπει να αναζητήσετε ιατρική βοήθεια

Πρέπει να αναζητήσετε άμεσα ιατρική βοήθεια αν παρουσιάσετε ζαλάδα ή ίλιγγο σε συνδυασμό με οποιοδήποτε από τα ακόλουθα:

  • Πρωτοεμφανιζόμενη ή έντονη κεφαλαλγία
  • Πυρετό πάνω απο 38ºC
  • Διπλωπία ή δυσκολία στην όραση
  • Δυσκολία στην ομιλία ή έκπτωση της ακοής
  • Αδυναμία σε κάποιο άκρο
  • Δυσκολία στο περπάτημα
  • Λιποθυμία
  • Μούδιασμα ή μυρμήκιασμα
  • Στηθάγχη
  • Παρατεταμένο έμετο

Επιπλέον, πρέπει να αναζητήσετε βοήθεια άμεσα αν έχετε ίλιγγο που διαρκεί μερικά λεπτά ή περισσότερο και:

  • Είστε ηλικιωμένος
  • Είχατε κάποιο εγκεφαλικό επεισόδιο στο παρελθόν
  • Έχετε παράγοντες κινδύνου για εγκεφαλικό επεισόδιο (υψηλή αρτηριακή πίεση, διαβήτη, κάπνισμα)

Αν έχετε ζαλάδα ή ίλιγγο αλλά κανένα από τα παραπάνω συμπτώματα, ίσως είναι σκόπιμο και πάλι να επισκεφθείτε τον γιατρό σας. Κατά την κλινική εξέταση ο γιατρός θα ελέγξει:

  • Τα μάτια σας: Μπορεί να σας ζητήσει να ακολουθήσετε την πορεία ενός αντικειμένου με τα μάτια σας ή να επικεντρωθείτε σε ένα αντικείμενο καθώς κινείτε το κεφάλι σας.
  • Την ισορροπία σας: Θα σας ζητήσει να περπατήσετε σε ευθεία για να δει αν γέρνετε προς τη μία πλευρά και να εκτιμήσει την ισορροπία σας.
  • Την ακοή σας: Θα υπολογίσει τα επίπεδα ακοής σας και στα δύο ώτα.

Ανάλογα με τα ευρήματα από τις παραπάνω εξετάσεις ο γιατρός μπορεί να ζητήσει να κάνετε κι άλλα τεστ. Σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να χρειαστούν απεικονιστικές εξετάσεις, όπως μία μαγνητική τομογραφία, για να διαπιστώσει την κατάσταση του εγκεφάλου σας.

Θεραπεία του ιλίγγου

Στους περισσότερους ασεθενείς ο ίλιγγος είναι ενοχλητικός αλλά δεν προκαλείται από κάποια σοβαρή πάθηση. Η θεραπεία του ιλίγγου επικεντρώνεται στη θεραπεία της νόσου που τον προκαλεί και στην ανακούφιση από τα συμπτώματα.

Θεραπεία των συμπτωμάτων

Αν έχετε επεισόδια ιλίγγου που είναι σοβαρά ή έχουν παρατεταμένη διάρκεια, ο γιατρός μπορεί να σας χορηγήσει φάρμακο για την ανακούφιση από τα συμπτώματα, όπως τον εμετό. Η φαρμακευτική θεραπεία δεν ενδείκνυται αν ο ίλιγγος διαρκεί λεπτά ή δευτερόλεπτα.

Κατηγορίες φαρμάκων που χορηγούνται για τον ίλιγγο περιλαμβάνουν:

  • Αντιισταμινικά όπως η μεκλιζίνη, η διμενυδρινάτη και η διφαινυδραμίνη
  • Φάρμακα για τη ναυτία όπως η προμεθαζίνη, η μετακλοπραμίδη και η ονδανσετρόνη
  • Κατασταλτικά όπως η διαζεπάμη, η λοραζεπάμη και η κλοναζεπάμη

Τα περισσότερα από αυτά τα φάρμακα προκαλούν υπνηλία και δεν πρέπει να τα παίρνετε πριν τη δουλειά ή πριν οδηγήσετε. Τα φάρμακα πρέπει να χρησιμοποιούνται μόνο σε περιπτώσεις σοβαρού ιλίγγου και η χρήση τους πρέπει να διακόπτεται άμεσα όταν υπάρχει βελτίωση. Η παρατεταμένη χρήση των φαρμάκων μπορεί να παρατείνει τη θεραπεία.

Μετακίνηση των ωτολίθων

Η θεραπεία αυτή γίνεται σε ασθενείς με καλοήθη παροξυσμικό ίλιγγο. Περιλαμβάνει την κίνηση της κεφαλής σε συγκεκριμένες θέσεις (Epley maneuver). Οι κινήσεις αυτές έχουν σκοπό να μετακινήσουν τους ωτόλιθους σε σημεία που μπορούν να απορροφηθούν. Τα αποτελέσματα της θεραπείας αυτής γίνονται εμφανή σε 2-3 ημέρες. Αν η θεραπεία είναι επιτυχής ο γιατρός μπορεί να σας διδάξει κάποιες από τις κινήσεις για να επαναλάβετε μόνοι σας αν τα συμπτώματα επανέλθουν.

Θεραπεία επαναφοράς της ισορροπίας

Οι περισσότεροι ασθενείς με ίλιγγο προτιμού να διατηρούν το κεφάλι τους σταθερό. Ωστόσο, η ακινησία μπορεί να επιβραδύνει την ανάρρωση τόσο βραχυπρόθεσμα όσο και μακροπρόθεσμα. Οι θεραπείες επαναφοράς της ισορροπίας μπορούν να βοηθήσουν ασθενείς ο ίλιγγος των οποίων είναι αιθουσαίας αιτιολογίας.

Η θεραπεία αυτή βοηθά τον εγκέφαλο να προσαρμόσει την απόκρισή του σε αλλαγές του αιθουσαίου συστήματος. Βοηθά επίσης και τα όργανα άλλων αισθήσεων, όπως τους οφθαλμούς, να προσαρμόζονται ανάλογα. Η θεραπεία αυτή είναι αποτελεσματικότερη αν ξεκινήσει εγκαίρως.

Ο ασθενής δουλεύει με έναν ειδικό εκτελώντας μία σειρά ασκήσεων. Για παράδειγμα, επικεντρώνει το βλέμμα του σε ένα αντικείμενο και στη συνέχεια κουνά το κεφάλι αργά αριστερά-δεξιά και πάνω-κάτω. Στη συνέχεια, πρέπει να επαναλάβει την άσκηση αυτή 2-3 φορές ημερησίως στο σπίτι του για αρκετά λεπτά.

Αν δυσκολεύεστε να σηκωθείτε και να περπατήσετε εξ’ αιτίας του ιλίγγου, διατρέχετε κίνδυνο πτώσεων. Στους ηλικιωμένους,οι πτώσεις μπορεί να οδηγήσουν σε σοβαρές επιπλοκές, όπως κατάγματα του ισχίου. Για να μειώσετε την πιθανότητα πτώσεων, αποφύγετε να περπατάτε σε δωμάτια χωρίς επαρκή φωτισμό και φροντίστε να κρατάτε καθαρούς τους διαδρόμους.

Πηγή: UpToDate

Για περισσότερες πληροφορίες πάνω σε πολλά ακόμα ενδιαφέροντα θέματα: pathologia.eu

Ακολουθήστε μας στο Google News για την έγκυρη επιστημονική ενημέρωσή σας, έγκαιρα!

Μην χάσετε:
Σχετικά Αρθρα