Μία πρόσφατη έρευνα διαπίστωσε ότι ο στοχευμένος υπέρηχος μπορεί να αποτελεί μία αποτελεσματική, μη επεμβατική και μη φαρμακευτική λύση για την ενίσχυση των επιπέδων ινσουλίνης σε ασθενείς που πάσχουν από διαβήτη τύπου 2.
Ο διαβήτης αποτελεί σήμερα την 7η αιτία θανάτου. Στους ασθενείς με τη νόσο, το πάγκρεας παράγει μειωμένες ποσότητες ινσουλίνης. Για τον λόγο αυτό, ο οργανισμός σταδιακά χάνει την ευαισθησία του στην ουσία αυτή, με αποτέλεσμα να εμφανίζεται μία κατάσταση που λέγεται αντίσταση στην ινσουλίνη.
Τα β κύτταρα, τα οποία είναι εξειδικευμένα κύτταρα του παγκρέατος, συνθέτουν, αποθηκεύουν και απελευθερώνουν την ινσουλίνη ως απόκριση στα επίπεδα γλυκόζης στο αίμα. Ο παραπάνω μηχανισμός έχει σκοπό να διατηρήσει τα επίπεδα της γλυκόζης εντός φυσιολογικών ορίων, καθώς μία υπερβολική αύξηση της ουσίας αυτής μπορεί να προκαλέσει βλάβες στους ιστούς και τα διάφορα όργανα.
Στην αρχή της πορείας του διαβήτη, τα β κύτταρα εργάζονται υπερβολικά, γεγονός που προκαλεί συσσώρευση ινσουλίνης μέσα σε αυτά. Η συσσώρευση αυτή μπορεί να οδηγήσει ακόμα και σε καταστροφή του β κυττάρου. Η καταστροφή αρκετών β κυττάρων μπορεί να επιδεινώσει σημαντικά το διαβήτη.
Ορισμένα φάρμακα μπορούν να βοηθήσουν την απελευθέρωση ινσουλίνης από τα β κύτταρα, ωστόσο τα φάρμακα αυτά είναι ακριβά και η αποτελεσματικότητά τους μειώνεται σταδιακά. Για τον παραπάνω λόγο, οι ερευνητές προσπαθούν να βρουν νέες προσεγγίσεις για την αύξηση της απελευθέρωσης ινσουλίνης που δεν περιλαμβάνουν φάρμακα.
Η Αναγέννηση του Υπερήχου
Μία ομάδα ερευνητών από το Πανεπιστήμιο George Washington, εξερευνούν μία νέα προσέγγιση για τη θεραπεία του διαβήτη. Πιστεύουν ότι ο υπέρηχος μπορεί να αποτελέσει αγωγή για τη νόσο.
Οι επιστήμονες παρουσίασαν τα αποτελέσματα της μελέτης τους στην 177η συνάντηση του Acoustical Society of America στο Louisville.
Οι ερευνητές χρησιμοποίησαν υπέρηχο για να ενισχύσουν την απελευθέρωση ινσουλίνης από τα β κύτταρα του παγκρέατος σε ποντίκια. Μετέδωσαν υπερήχους στην κοιλιακή χώρα διαδερμικά, δηλαδή χωρίς λύση της συνέχειας του δέρματος.
Ο υπέρηχος είναι ένας όρος που χρησιμοποιείται για να περιγράψει κύμματα ήχου μεγαλύτερης συχνότητας από αυτή που μπορεί να αντιληφθεί ο άνθρωπος. Ο υπέρηχος στην ιατρική σχετίζεται συνήθως με απεικονιστικές εξετάσεις, όπως για παράδειγμα κατά την εγκυμοσύνη στην απεικόνιση του εμβρύου.
Ο υπέρηχος χρησιμοποιείται ως διαγνωστικό εργαλείο για αρκετές δεκαετίες, ωστόσο προσφάτως διερευνάται αν μπορεί να χρησιμοποιηθεί και ως θεραπεία για ορισμένες παθήσεις. Για παράδειγμα ο υπέρηχος χρησιμοποιείται σήμερα για τη διάσπαση νεφρολίθων όσο αυτοί βρίσκονται ακόμα στον οργανισμό.
Ορισμένοι ερευνητές εξετάζουν αν έχει χρησιμότητα στη θεραπεία της νόσου του Parkinson, ενώ άλλοι ερευνούν τη χρήση του στη θεραπεία του καρκίνου του προστάτου.
Υπέρηχος και Διαβήτης
Σε προηγούμενες έρευνές τους, οι επιστήμονες είχαν δείξει ότι ο υπέρηχος μπορεί να ενισχύσει την παραγωγή ινσουλίνης σε καλλιέργειες β κυττάρων στο εργαστήριο. Στην τελευταία τους έρευνα ωστόσο, οι ερευνητές θέλησαν να διαπιστώσουν αν η ίδια επίδραση μπορεί να γίνει και σε ζωντανούς οργανισμούς.
Για να διερευνήσουν την παραπάνω υπόθεση, χορήγησαν σε ποντίκια μία θεραπεία ελέγχου ή τα εξέθεσαν για 5 λεπτά σε υπέρηχο συχνότητας 1 megahertz.
Έλαβαν δείγματα αίματος από τα ποντίκια αμέσως πριν και μετά τη χορήγηση του υπερήχου. Δεν παρατηρήθηκε καμία βλάβη στο δέρμα ή τα εσωτερικά όργανα των ποντικών. Παρατήρησαν επίσης ότι τα ποντίκια που είχαν κάνει τη θεραπεία με τον υπέρηχο είχαν αυξημένη παραγωγή ινσουλίνης σε σχέση με τα ποντίκια της ομάδας ελέγχου.
Ωστόσο, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι τα ποντίκια στα οποία είχε χορηγηθεί υπέρηχος δεν είχαν αντίστοιχη μείωση στα επίπεδα της γλυκόζης, παρά την αύξηση στην απελευθέρωση ινσουλίνης. Αν και η παραπάνω παρατήρηση δεν ήταν αναμενόμενη και σίγουρα χρήζει περαιτέρω διερεύνησης, οι επιστήμονες δήλωσαν ότι «Η προσέγγισή μας, με προσεκτική επιλογή των παραμέτρων του υπερήχου, μπορεί να αποτελέσει μία ασφαλή, ελεγχόμενη και στοχευμένη ενίσχυση της απελευθέρωσης ινσουλίνης από τα β κύτταρα του παγκρέατος».
Η προσπάθεια αυτή ωστόσο θα είναι ιδιαίτερα απαιτητική, είπε η Τάνια Σινγκ, μία από τους συγγραφείς της μελέτης. «Το πάγκρεας έχει διάφορους ρόλους εκτός από την παραγωγή της ινσουλίνης, οι οποίοι περιλαμβάνουν την απελευθέρωση ανταγωνιστικών ορμονών και πεπτικών ενζύμων», πρόσθεσε.
Με άλλα λόγια, η ενίσχυση της λειτουργίας του παγκρέατος θα οδηγήσει πιθανώς σε αύξηση της παραγωγής και άλλων βιολογικών προϊόντων εκτός της ινσουλίνης. Αυτό μπορεί να έχει μία σειρά επιδράσεων τις οποίες οι επιστήμονες θέλουν να εξετάσουν με λεπτομέρεια σε μελλοντικές έρευνες.
Αν και τα αποτελέσματα της παρούσας μελέτης έχουν μεγάλο ενδιαφέρον, η Σινγκ τόνισε ότι πρέπει να ερμηνευθούν με προσοχή, καθώς η έρευνα βρίσκεται ακόμα σε πρώιμα στάδια και θα χρειαστούν αρκετά χρόνια μέχρι να μπορεί να εφαρμοστεί στην κλινική πράξη.