Ο Ρόλος του Κιρκαδικού Ρυθμού στην Απώλεια Βάρους

Όσοι ενδιαφέρονται να χάσουν βάρους δεν πρέπει να προσέχουν μόνο τι τρώνε αλλά και πότε τρώνε. Στο παραπάνω συμπέρασμα κατέληξε μία νέα έρευνα που δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό Cell. Οι επιστήμονες διαπίστωσαν μάλιστα ότι τα γεύματα που γίνονται αργά τη νύχτα μπορεί να απορρυθμίσουν το βιολογικό ρολόι.

Οι επιστήμονες από το Πανεπιστήμιο του Μάντσεστερ εξέτασαν κύτταρα από καλλιέργειες καθώς και ποντίκια για τα πειράματά τους. Όπως εξήγησαν, τα γεύματα οδηγούν σε απελευθέρωση ινσουλίνης από το πάγκρεας για να βοηθήσουν τον οργανισμό να χρησιμοποιήσει τη γλυκόζη. Όταν τα τρόφιμα λαμβάνονται σε ασυνήθιστες ώρες, η απελευθέρωση της ινσουλίνης ακολουθεί επίσης αυτή την πορεία, με αποτέλεσμα να επηρεαστεί το βιολογικό ρολόι και να επιβραδυνθεί η απώλεια βάρους.

Ο Δρ Ντέιβιντ Μπέκτολντ, ένας από τους συγγραφείς της έρευνας δήλωσε, «Γνωρίζουμε ήδη ότι ο σύγχρονος τρόπος ζωής περιλαμβάνει αρκετές προκλήσεις για την υγεία. Διάφορα φαινόμενα, όπως η εργασία σε βάρδιες, η στέρηση του ύπνου και το jet lag, θεωρούνται φυσιολογικά, ωστόσο επιβαρύνουν σημαντικά το βιολογικό μας ρολόι. Είναι πλέον σαφές ότι η διαταραχή του κιρκαδικού ρυθμού αυξάνει τη συχνότητα και τη σοβαρότητα αρκετών νόσων, μεταξύ των οποίων η καρδιαγγειακή νόσος και ο διαβήτης τύπου 2».

Η ομάδα εξηγεί ότι σήμερα, οι άνθρωποι εργάζονται σε διάφορες ώρες μέσα στο 24ωρο και, σε αρκετούς από αυτούς, ο κιρκαδικός ρυθμός μπορεί να διαταραχθεί. Η κορτιζόλη (ορμόνη του στρες) κορυφώνεται περίπου στις 8 το πρωί και αυτό βοηθά στην αφύπνιση, ενώ φτάνει στη χαμηλότερη τιμή της στις 3 το βράδυ. Το ηλιακό φως είναι αυτό που προκαλεί την αύξηση στα επίπεδα της κορτιζόλης. Στη συνέχεια τα επίπεδα της κορτιζόλης αρχίζουν να μειώνονται, ενώ τα επίπεδα της αδρεναλίνης και της σεροτονίνης παρουσιάζουν αύξηση. Αυτό αυξάνει την ενέργεια και τη διάθεση. Η αδρεναλίνη προκαλεί αίσθημα πείνας. Καθώς τα επίπεδα της κορτιζόλης αρχίζουν να υποχωρούν, εμφανίζεται κόπωση τη απόγευμα. Τη θέση της σεροτονίνης παίρνει η μελατονίνη και αυτό μπορεί να προκαλέσει υπνηλία. Τα επίπεδα των σακχάρων μειώνονται επίσης και φτάνουν την ελάχιστη τιμή τους στις 3 το βράδυ. Η ισορροπία αυτή μπορεί να διαταραχθεί αν γίνονται γεύματα αργά το βράδυ. Οι επιδράσεις αυτές είναι ορατές στην πέψη, τα επίπεδα των σακχάρων, στο δέρμα, τα επίπεδα του στρες και αλλού.

Η νέα έρευνα διαπίστωσε ότι η ινσουλίνη καθώς και ο παράγοντας IGF-1 μπορεί να συγχρονιστεί με τον κιρκαδικό ρυθμό. Καθώς απελευθερώνονται οι παραπάνω, μπορεί να επηρεάσουν τα επίπεδα ορισμένων πρωτεϊνών που λέγονται “PERIOD clock proteins”. Στα πειράματά τους, όταν άλλαξαν τον χρόνο απελευθέρωσης της ινσουλίνης, οι ερευνητές παρατήρησαν ότι διαταράχθηκε ο κιρκαδικός ρυθμός. Η διαταραχή αυτή επηρέασε τόσο τη συμπεριφορά των ποντικών όσο και τη γονιδιακή έκφραση σε αυτά.

Οι επιστήμονες παρατήρησαν αρχικά τις παραπάνω επιδράσεις σε καλλιέργειες κυττάρων και στη συνέχεια σε πειραματόζωα. Οι επιστήμονες τάισαν τα ποντίκια σε ασυνήθιστες ώρες της ημέρας, γεγονός που οδήγησε σε διαταραχή του κιρκαδικού τους ρυθμού.

Ο Δρ Τζον Ο’Νιλ, από το εργαστήριο του Κέιμπριτζ δήλωσε, «Στην καρδιά των κυτταρικών αυτών ρολογιών βρίσκεται ένα σύνθετο σύστημα μορίων των οποίων η αλληλεπίδραση έχει ακρίβεια 24ωρου. Αυτό που δείξαμε είναι ότι η ινσουλίνη, η οποία απελευθερώνεται μετά από ένα γεύμα, δρα ως σηματοδότης για τα κύτταρα του οργανισμού». Το ηλιακό φως καθώς και τα τρόφιμα σηματοδοτούν το βιολογικό μας ρολόι. Η Δρ Πρίγια Κρόσμπι, μία επιστήμονας στο Πανεπιστήμιο της Σάντα Κρουζ και συγγραφέας της έρευνας εξήγησε ότι, «Τα δεδομένα μας δείχνουν ότι τα γεύματα σε λάθος ώρες μπορεί να επηρεάσουν σημαντικά τον κιρκαδικό ρυθμό. Σίγουρα πρέπει να γίνουν περισσότερες έρευνες, ωστόσο αν προσέξουμε το πρόγραμμα της διατροφής μας καθώς και την έκθεση στο φως θα μπορέσουμε να προλάβουμε αρκετές αρνητικές επιδράσεις από τη διαταραχή του κιρκαδικού ρυθμού».

Άλλες Έρευνες που Εξέτασαν τις Επιδράσεις των Γευμάτων σε Ασυνήθιστες Ώρες στην Υγεία

Ο Α. Παόλι και οι συνεργάτες του από το Πανεπιστήμιο της Πάντοβα στην Ιταλία, συνεργάστηκαν με ερευνητές από το Τέξας για να εξετάσουν το τόλο της νηστείας και του χρονισμού των γευμάτων στην υγεία. Η έρευνά τους δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό Nutrients.

Η ομάδα εξέτασε δεδομένα που συνέκριναν υψηλή συχνότητα των γευμάτων (6 ή περισσότερα την ημέρα) με χαμηλή συχνότητα (1-2 ανά ημέρα) και διαπίστωσε ότι η πρώτη ήταν περισσότερο επιβλαβής για την υγεία. Οι ερευνητές εξήγησαν ότι ο κύριος παράγοντας ήταν η χρονική διάρκεια μεταξύ των γευμάτων. Από τα αποτελέσματα της έρευνάς τους κατέληξαν ότι μπορεί να παρουσιαστούν οφέλη από:

  • Τον τακτικό χρόνο μεταξύ των γευμάτων
  • Το υγιεινό πρωινό στην αρχή της ημέρας
  • Τη μειωμένη συχνότητα των γευμάτων (1-2 την ημέρα)
  • Τις τακτικές περιόδους νηστείας

Οι ερευνητές πρόσθεσαν ότι τα παραπάνω μέτρα μπορούν «να προσφέρουν οφέλη όπως περιορισμό της φλεγμονής και βελτίωση του κιρκαδικού ρυθμού», καθώς και «αυξημένη αντίσταση στο στρες και καλύτερη ισορροπία του εντερικού μικροβιώματος».

Σε μία άλλη έρευνα με επικεφαλής τον Σ. Βιέλα από το Πανεπιστήμιο του Πόρτο στην Πορτογαλία εξετάστηκαν οι επιδράσεις του χρόνου που γίνονται τα γεύματα στην παιδική παχυσαρκία. Οι ερευνητές χρησιμοποίησαν τον όρο «chrononutrition» για να περιγράψουν τις επιδράσεις του παραπάνω φαινομένου στον κιρκαδικό ρυθμό. Η έρευνα δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό J Biol Rhythms.

Οι ερευνητές εξέτασαν τις διατροφικές συνήθειες σε παιδιά 4 ετών τα οποία παρακολούθησαν μέχρι την ηλικία των 7 ετών. Συνολικά 1961 παιδιά εξετάστηκαν στην έρευνα και οι ερευνητές είχαν δεδομένα για τη διατροφή τους. Μετρήθηκε επίσης το σωματικό τους βάρος στην ηλικία των 7 ετών.

Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι η υψηλότερη πρόσληψη ενέργειας το μεσημέρι και το βράδυ σχετίζεται με αυξημένο κίνδυνο παχυσαρκίας μέχρι την ηλικία των 7 ετών. Υπήρχε επίσης κίνδυνος παχυσαρκίας και αυξημένου σωματικού βάρους στα παιδιά που δεν έτρωγαν πρωϊνό ή έκαναν το πρώτο τους γεύμα αργότερα κατά τη διάρκεια της ημέρας. Η σύνδεση αυτή ήταν ανεξάρτητη από την όρεξη των παιδιών ή τις διατροφικές τους συμπεριφορές.

Το Δεκέμβριο του 2018, ο Τζ. Γιοσίντα και οι συνεργάτες του από την Ιαπωνία μελέτησαν τις επιδράσεις των γευμάτων που γίνονται αργά το βράδυ στο μεταβολικό σύνδρομο. Η έρευνά τους δημοσιεύτηκε στο τελευταίο τεύχος του περιοδικού BMC Public Health.

Οι ερευνητές εξέτασαν τις επιδράσεις του δείπνου ακριβώς πριν τον ύπνο στον κίνδυνο του μεταβολικού συνδρόμου. Η έρευνά τους περιελάμβανε συνολικά 8153 εθελοντές ηλικίας 40-54 ετών. Από τα αποτελέσματα φάνηκε ότι τα γεύματα πριν τον ύπνο συνδέονται με το μεταβολικό σύνδρομο στις γυναίκες. Το μεταβολικό σύνδρομο περιλαμβάνει το διαβήτη τύπου 2, την υπέρταση, την παχυσαρκία και την υψηλή χοληστερόλη. Τα γεύματα κατά τη διάρκεια της νύχτας συνδέθηκαν με υψηλή χοληστερόλη τόσο στους άνδρες όσο και στις γυναίκες, όπως παρατήρησαν οι ερευνητές.

Ακολουθήστε μας στο Google News για την έγκυρη επιστημονική ενημέρωσή σας, έγκαιρα!

Μην χάσετε:
Σχετικά Αρθρα