Οι ασθενείς με αρρύθμιστο διαβήτη έχουν αυξημένα επίπεδα γλυκόζης στο αίμα. Το παραπάνω φαινόμενο σταδιακά μπορεί να προκαλέσει βλάβες σε διάφορα όργανα, μεταξύ των οποίων και ο εγκέφαλος. Σήμερα, είναι πλέον γνωστό ότι οι ασθενείς που πάσχουν από διαβήτη τύπου 2 διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο να παρουσιάσουν νόσο Alzheimer. Μία νέα έρευνα, ωστόσο, δίνει λύση στο παραπάνω πρόβλημα. Όπως διαπίστωσε, η μετφορμίνη, ένα αντιδιαβητικό φάρμακο, βοηθά στην πρόληψη της έκπτωσης των γνωστικών λειτουργιών.
Περιεχόμενα:
Διαβήτης και Έκπτωση των Γνωστικών Λειτουργιών
Τόσο ο διαβήτης τύπου 1 όσο και ο διαβήτης τύπου 2 αποτελούν παράγοντες κινδύνου για την έκπτωση των γνωστικών λειτουργιών και την άνοια. Ωστόσο, ο διαβήτης τύπου 2 φαίνεται ότι συνδέεται με πολύ υψηλότερο κίνδυνο. Συγκεκριμένα, έρευνες έχουν δείξει ότι αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης άνοιας κατά σχεδόν 50%.
Καθώς ο αριθμός των διαβητικών συνεχίζει να αυξάνεται με αμείωτο ρυθμό και το προσδόκιμο ζωής των ασθενών αυτών παρατείνεται, η έκπτωση των γνωστικών λειτουργιών που προκαλεί ο διαβήτης επιβαρύνει όλο και περισσότερο το σύστημα υγείας.
Οι Μηχανισμοί της Σύνδεσης Διαβήτη-Άνοιας Δεν είναι Ακόμα Γνωστοί
Η σύνδεση ανάμεσα στο διαβήτη και την έκπτωση των γνωστικών λειτουργιών έχει ιδιαίτερη σημασία. Αν και ακόμα οι μηχανισμοί της παραπάνω σύνδεσης δεν είναι γνωστοί, γνωρίζουμε ότι τα υψηλά επίπεδα γλυκόζης και ινσουλίνης στο αίμα μπορεί να επηρεάσουν τον εγκέφαλο με τους παρακάτω τρόπους:
- Ο διαβήτης αυξάνει τον κίνδυνο καρδιαγγειακής νόσου και εγκεφαλικού επεισοδίου, επιβαρύνοντας την καρδιά και τα αγγεία. Οι βλάβες στα αγγεία του εγκεφάλου μπορεί να αυξήσουν τον κίνδυνο έκπτωσης των γνωστικών λειτουργιών.
- Η λειτουργία του εγκεφάλου υποστηρίζεται από διάφορες χημικές ουσίες, η ισορροπία των οποίων μπορεί να διαταραχθεί από την περίσσεια ινσουλίνης στο αίμα. Η διαταραχή της παραπάνω ισορροπίας μπορεί να οδηγήσει σε έκπτωση των γνωστικών λειτουργιών.
- Τα υψηλά επίπεδα της γλυκόζης στο αίμα μπορεί να προκαλέσουν φλεγμονή. Η τελευταία προκαλεί βλάβες στα εγκεφαλικά κύτταρα και οδηγεί σε εμφάνιση άνοιας.
Προηγούμενες έρευνες έχουν δείξει ότι υπάρχει ισχυρή σύνδεση ανάμεσα στα υψηλά επίπεδα της γλυκόζης στο αίμα και τον κίνδυνο εμφάνισης νόσου Alzheimer. Οι ασθενείς που πάσχουν από διαβήτη τύπου 2 έχουν επίσης πολύ υψηλότερα επίπεδα β αμυλοειδούς, μίας τοξικής πρωτεΐνης για τα εγκεφαλικά κύτταρα.
Ακόμα και ασθενείς που βρίσκονται στα πρώιμα στάδια του διαβήτη τύπου 2 έχουν παρουσιάσει σημεία εγκεφαλικής δυσλειτουργίας. Συγκεκριμένα, έρευνες διαπίστωσαν ότι ασθενείς που διαγνώστηκαν με διαβήτη τύπου 2 παρουσίασαν έκπτωση της μνήμης, σε διάστημα μικρότερο των 10 ετών από τη διάγνωση.
Η Μετφορμίνη Επιβραδύνει την Έκπτωση των Γνωστικών Λειτουργιών
Μία νέα έρευνα από την Αυστραλία εξέτασε εθελοντές ηλικίας 17-90 ετών. Όπως διαπίστωσε, οι διαβητικοί ασθενείς που έπαιρναν μετφορμίνη είχαν μειωμένο ρυθμό έκπτωσης των γνωστικών λειτουργιών, καθώς και χαμηλότερα ποσοστά άνοιας σε σχέση με τους διαβητικούς που έπαιρναν άλλα φάρμακα.
Η έρευνα δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό Diabetes Care.
Σύμφωνα με τους επιστήμονες της έρευνας, καθώς ήδη γνωρίζουμε ότι η μετφορμίνη είναι φτηνό και ασφαλές φάρμακο, η παρατήρηση της μελέτης μπορεί να αλλάξει τη ζωή εκατομμύρια ασθενών παγκοσμίως.
Η έρευνα εξέτασε συνολικά 123 εθελοντές με διαβήτη τύπου 2, εκ των οποίων οι 67 έπαιρναν μετφορμίνη. Οι ερευνητές παρακολούθησαν τις γνωστικές λειτουργίες των ασθενών κάθε 2 χρόνια εξετάζοντας τη μνήμη, τις εκτελεστικές λειτουργίες, την προσοχή, την ταχύτητα και την ομιλία τους.
Οι εθελοντές που έπαιρναν μετφορμίνη είχαν τελικά σημαντικά μειωμένο ρυθμό έκπτωσης των γνωστικών λειτουργιών και μειωμένο κίνδυνο άνοιας σε σχέση με αυτούς που έπαιρναν άλλα φάρμακα. Μάλιστα, οι διαβητικοί που έπαιρναν μετφορμίνη είχαν τον ίδιο κίνδυνο έκπτωσης των γνωστικών λειτουργιών με μη διαβητικούς ασθενείς.
Μία Νέα Χρήση για ένα Παλαιό Φάρμακο
Ένα από τα σημαντικότερα σημεία της παραπάνω έρευνας είναι ότι η μετφορμίνη χρησιμοποιείται ήδη στο θεραπεία του σακχαρώδη διαβήτη εδώ και σχεδόν 60 χρόνια. Αυτό σημαίνει ότι δεν χρειάζεται να εξεταστεί το φάρμακο ως προς την ασφάλειά του σε κλινικές δοκιμές, μία διαδικασία η οποία χρειάζεται συνήθως αρκετά χρόνια.
Άλλες έρευνες έχουν δείξει ότι η μετφορμίνη μπορεί να προσφέρει οφέλη και σε άλλα προβλήματα υγείας, όπως ο καρκίνος, η καρδιαγγειακή νόσος, το σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών και η απώλεια βάρους. Οι επιστήμονες της παρούσας μελέτης υποστήριξαν ότι το φάρμακο μπορεί να χρησιμοποιηθεί και στην πρόληψη της άνοιας.
Με άλλα λόγια, θεωρούν ότι η μετφορμίνη μπορεί πιθανώς να χορηγηθεί και σε ασθενείς που δεν πάσχουν από διαβήτη με σκοπό να προστατεύσει τις γνωστικές λειτουργίες. Τόνισαν, ωστόσο, ότι καθώς τα αποτελέσματά τους βασίζονται σε μία έρευνα παρατήρησης, είναι σημαντικό να επιβεβαιωθούν από τυχαιοποιημένες ελεγχόμενες μελέτες.