Τα στεροειδή ή κορτικοστεροειδή βοηθούν στην αντιμετώπιση της φλεγμονής. Καθώς η ρευματοειδής αρθρίτιδα αποτελεί μία αυτοάνοση φλεγμονώδη νόσο, τα κορτικοστεροειδή αποτελούν συχνά κομμάτι της θεραπευτικής αγωγής γι’ αυτή.
Υπάρχουν διάφορα είδη στεροειδών, καθένα από τα οποία προσφέρει συγκεκριμένα οφέλη και έχει ειδικές ανεπιθύμητες ενέργειες. Τα στεροειδή που χρησιμοποιούνται στη θεραπεία της ρευματοειδούς αρθρίτιδας διαφέρουν από αυτά που παίρνει ένας αθλητής για να ενισχύσει τη μυϊκή του μάζα.
Τυπικά, ο γιατρός χορηγεί στεροειδή βραχυπρόθεσμα έτσι ώστε να μειωθεί η συχνότητα των εξάρσεων, καθώς περιμένει να δράσουν άλλα φάρμακα.
Περιεχόμενα:
Τύποι
Τα στεροειδή είναι φάρμακα που μιμούνται τη δραστηριότητα των ορμονών του οργανισμού. Τα επινεφρίδια, δύο αδένες που βρίσκονται πάνω από τους νεφρούς είναι αυτά που παράγουν τα φυσικά στεροειδή του οργανισμού.
Οι φαρμακευτικές εταιρίες μπορούν να παρασκευάσουν στεροειδή που έχουν αντίστοιχες δράσεις και μπορούν να καταστείλλουν το ανοσοποιητικό σύστημα του οργανισμού.
Αυτό βοηθά στη θεραπεία της ρευματοειδούς αρθρίτιδας καθώς η νόσος προκαλεί βλάβες στις αρθρώσεις εξ’αιτίας της παθολογικής δράσης του ανοσοποιητικού συστήματος.
Παραδείγματα στεροειδών που χορηγούνται στη ρευματοειδή αρθρίτιδα περιλαμβάνουν:
- Δεξαμεθαζόνη
- Μεθυλπρεδνιζόνη
- Πρεδνιζολόνη
- Πρεδνιζόνη
Ορισμένα από τα παραπάνω στεροειδή είναι ισχυρά και έχουν μακρά διάρκεια. Ο γιατρός θα εξετάσει τα συμπτώματα του ασθενούς και θα χορηγήσει το κατάλληλο στεροειδές γι’αυτόν.
Τα στεροειδή χορηγούνται σε διάφορες μορφές, όπως ενδoαρθρικά, ενδομυϊκά, εδοφλεβίως ή από του στόματος σε μορφή χαπιού ή κάψουλας. Η επιλογή του φαρμάκου εξετάται από τα συμπτώματα, τη σοβαρότητα της νόσου και το ιστορικό του ασθενούς.
Χρήσεις
Οι γιατροί χορηγούν στεροειδή:
- Για να περιορίσουν τα συμπτώματα της ρευματοειδούς αρθρίτιδας όσο περιμένουν να δράσουν τα τροποποιητικά της νόσου αντιρευματικά φάρμακα (DMARDs) ή οι βιολογικοί παράγοντες
- Για να μειώσουν το άλγος και τη δυσφορία που αντιμετωπίζει ο ασθενής κατά τη διάρκεια μίας έξαρσης
- Για να αντιμετωπίσουν τα συμπτώματα όταν άλλα φάρμακα δεν ήταν αποτελεσματικά
- Για να περιορίσουν την έκταση των καρδιακών και αγγειακών βλαβών από τη ρευματοειδή αρθρίτιδα
Δοσολογία
Η δοσολογία εξαρτάται από το επιθυμητό αποτέλεσμα και την γενικότερη υγεία του ασθενούς. Οι μεγάλες δόσεις δρουν γενικά ταχύτερα σε σχέση με τις χαμηλότερες.
Η τυπική δόση της πρεδνιζόνης είναι συνήθως ανάμεσα σε 5 και 10mg ημερησίως, ωστόσο ορισμένοι ασθενείς μπορεί να χρειάζονται μεγαλύτερες δόσεις.
Αν και τα στεροειδή μπορούν να βοηθήσουν αρχικά στην αντιμετώπιση των συπτωμάτων της ρευματοειδούς αρθρίτιδας, η λήψη τους για παρατεταμένη διάρκεια δεν μπορεί να σταματήσει την πορεία της νόσου.
Για τον λόγο αυτό, οι γιατροί χορηγούν συνήθως τα στεροειδή σε υψηλές δόσεις για βραχεία διάρκεια έτσι ώστε να επιτευχθούν άμεσες επιδράσεις ή σε χαμηλότερες δόσεις για μεγαλύτερη διάρκεια έτσι ώστε να ελαχιστοποιηθούν οι ανεπιθύμητες ενέργειές τους.
Ανεπιθύμητες Ενέργειες
Πριν τη χορήγηση της θεραπείας, ο γιατρός πρέπει να συζητήσει τις ανεπιθύμητες ενέργειές της με τον ασθενή. Αυτές περιλαμβάνουν:
- Εύθραυστο δέρμα το οποίο παρουσιάζει εύκολα μωλωπισμό
- Αυξημένο κίνδυνο λοιμώξεων
- Υπέρταση
- Αυξημένη γλυκόζη αίματος
- Αίσθημα κόπωσης
- Αυξημένο κίνδυνο καταρράχτη
- Οίδημα στα κάτω άκρα
- Αλλαγές της διάθεσης
- Διαταραχές του ύπνου
- Αδυναμία
- Αύξηση του σωματικού βάρους
Οι παραπάνω επιδράσεις δεν θα εμφανιστούν σε όλους τους ασθενείς. Γενικά, όσο μεγαλύτερη είναι η διάρκεια λήψης των στεροειδών, τόσο υψηλότερος είναι ο κίνδυνος να εμφανιστούν ανεπιθύμητες ενέργειες.
Η μακροχρόνια διάρκεια λήψης στεροειδών μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο:
- Διαβήτη
- Καρδιακών νόσων
- Παχυσαρκίας
Οι επιδράσεις αυτές είναι σπανιότερες όταν τα στεροειδή χορηγούνται ενδοαρθρικά. Τα στεροειδή χορηγούνται αρχικά σε μικρές δόσεις που αυξάνονται σταδιακά και στη συνέχεια μειώνονται.
Αν ένας ασθενής λαμβάνει τακτικά στεροειδή και σταματήσει ξαφνικά τη λήψη τους, μπορεί να εμφανιστεί υπόταση και ναυτία.
Επιπλέον Θεραπείες για τη Ρευματοειδή Αρθρίτιδα
Τα στεροειδή δεν αποτελούν τη μοναδική θεραπευτική επιλογή για τους ασθενείς με ρευματοειδή αρθρίτιδα. Οι γιατροί μπορεί να χορηγήσουν και άλλα φάρμακα τα οποία περιλαμβάνουν:
- Μη Στεροειδή Αντιφλεγμονώδη (ΜΣΑΦ): Τα φάρμακα αυτά χορηγούνται είτε χωρίς ιατρική συνταγή, όπως η ιβουπροφαίνη και η ναπροξένη, είτε με ιατρική συνταγή σε ισχυρότερες μορφές. Τα ΜΣΑΦ περιορίζουν τη φλεγμονή και μειώνουν το άλγος στις αρθρώσεις.
- DMARDs: Τα φάρμακα αυτά καταστέλλουν το ανοσοποιητικό σύστημα, αλλά μπορεί να χρειαστούν εβδομάδες ή μήνες μέχρι να δράσουν. Παραδείγματα φαρμάκων αυτής της κατηγορίας είναι η μεθοτρεξάτη και η υδροξυχλωροκίνη.
- Βιολογικοί Παράγοντες: Οι βιολογικοί παράγοντες τροποποιούν την απόκριση του οργανισμού στη φλεγμονή και μειώνουν τον κίνδυνο ιστικής βλάβης. Η αβατασέπτη και η ετανερσπέπτη αποτελούν παραδείγματα βιολογικών παραγόντων.
Εκτός από τα φάρμακα, οι γιατροί μπορεί να συστήσουν επίσης στον ασθενή φυσιοθεραπεία ή εργοθεραπεία για να διατηρηθεί η κινητικότητα των αρθρώσεων.
Αν η ρευματοειδής αρθρίτιδα προκαλεί σημαντικές βλάβες στις αρθρώσεις, ο γιατρός μπορεί να συστήσει επίσης χειρουργική επέμβαση για την αφαίρεση των ιστών που έχουν υποστεί βλάβες και τον περιορισμό του αρθρικού άλγους.
Τι Πρέπει να Ρωτήσετε τον Γιατρό σας
Όταν ξεκινάτε ένα καινούριο φάρμακο πρέπει πάντοτε να ρωτάτε τον γιατρό σας ποιος είναι ο στόχος από τη χορήγηση του φαρμάκου καθώς και ποιες ανεπιθύμητες ενέργειες μπροεί να εμφανιστούν.
Σήμερα κυκλοφορούν αρκετά στεροειδή στην αγορά, επομένως αν ανησυχείτε για τις ανεπιθύμητες ενέργειες ενός συγκεκριμένου φαρμάκου, υπάρχουν εναλλακτικές επιλογές.