Η ρευματοειδής αρθρίτιδα είναι μία αυτοάνοση νόσος που προκαλεί φλεγμονή στις αρθρώσεις. Οι ασθενείς με τη νόσο συχνά παρουσιάζουν και άλλες επιπλοκές, μία εκ των οποίων είναι και η αναιμία.
Η αναιμία είναι μία κατάσταση που χαρακτηρίζεται από χαμηλά επίπεδα ερυθρών αιμοσφαιρίων στο αίμα και ανεπάρκεια αιμοσφαιρίνης, μίας πρωτεΐνης που μεταφέρει οξυγόνο.
Η αναιμία μπορεί να προκαλέσει συμπτώματα που επιδεινώνουν την αδυναμία και το αίσθημα κόπωσης στους ασθενείς με ρευματοειδή αρθρίτιδα. Υπάρχουν, ωστόσο αρκετές διαθέσιμες θεραπείες για την αντιμετώπιση των συμπτωμάτων της αναιμίας.
Περιεχόμενα:
Πώς Συνδέεται η Ρευματοειδής Αρθρίτιδα με την Αναιμία;
Σύμφωνα με επιδημιολογικά δεδομένα, το 30-70% των ασθενών με ρευματοειδή αρθρίτιδα παρουσιάζουν αναιμία. Τα είδη αναιμίας που μπορεί να παρουσιαστούν στους ασθενείς με ρευματοειδή αρθρίτιδα περιλαμβάνουν:
- Αναιμία της Χρονίας Νόσου. Η μορφή αυτή της αναιμίας εμφανίζεται σε ασθενείς με φλεγμονώδεις νόσους. Ο οργανισμός μπορεί να μην παράγει επαρκή ερυθρά αιμοσφαίρια ή τα ερυθρά αιμοσφαίρια μπορεί να μην έχουν μεγάλη διάρκεια ζωής.
- Αιμολυτική Αναιμία. Η πάθηση αυτή εμφανίζεται όταν ο οργανισμός καταστρέφει τα υγιή ερυθρά αιμοσφαίρια. Αυτό συμβαίνει σε ορισμένα αυτοάνοσα νοσήματα και λοιμώξεις ή ως αντίδραση σε ορισμένα φάρμακα.
- Σιδηροπενική Αναιμία. Το είδος αυτό της αναιμίας εμφανίζεται όταν ο οργανισμός έχει ανεπάρκεια σιδήρου και επομένως δεν μπορεί να παράξει ερυθρά αιμοσφαίρια. Αυτό μπορεί να αποδίδεται σε μειωμένη πρόσληψη σιδήρου από τη διατροφή αν συχνά είναι αποτέλεσμα μειωμένης απορρόφησης του σιδήρου.
- Μεγαλοβλαστική Αναιμία. Η αναιμία αυτή επηρεάζει το μέγεθος των ερυθρών αιμοσφαιρίων. Τα τελευταία διογκώνονται υπερβολικά με αποτέλεσμα να μην μπορούν να μεταφέρουν οξυγόνο με την ίδια αποτελεσματικότητα με τα υγιή ερυθρά αιμοσφαίρια.
Συχνά μπορεί να εμφανιστεί συνδυασμός αναιμίας χρονίας νόσου και σιδηροπενικής αναιμίας. Υπάρχουν διάφοροι τρόποι με τους οποίους η ρευματοειδής αρθρίτιδα μπορεί να προκαλέσει αναιμία.
Ένα πιθανό αίτιο είναι τα φάρμακα για τη ρευματοειδή αρθρίτιδα τα οποία μπορεί να περιλαμβάνουν στεροειδή ή μεθοτρεξάτη. Τα παραπάνω φάρμακα μπορεί να προκαλέσουν βλάβες στις μεμβράνες του εντέρου, γεγονός που επηρεάζει την απορρόφηση του σιδήρου από το έντερο και μπορεί να οδηγήσει σε αναιμία.
Ορισμένοι ασθενείς με ρευματοειδή αρθρίτιδα παίρνουν φάρμακα για την καταστολή του ανοσοποιητικού συστήματος, όπως η αζαθειοπρίνη και η κυκλοφωσφαμίδη. Μία ανεπιθύμητη ενέργεια των παραπάνω φαρμάκων αφορά την παραγωγή ερυθρών αιμοσφαιρίων από το μυελό των οστών.
Η ρευματοειδής αρθρίτιδα μπορεί να επηρεάσει αρνητικά τη διάρκεια ζωής των ερυθροκυττάρων. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε αναιμία αν ο οργανισμός δεν μπορεί να αναπληρώσει ταχέως τα ερυθρά αιμοσφαίρια.
Καθώς η αναιμία και η ρευματοειδής αρθρίτιδα συχνά συνδέονται, είναι σημαντικό για τον γιατρό να γνωρίζει τα αίτια της αναιμίας έτσι ώστε να μπορεί να χορηγήσει την κατάλληλη θεραπεία.
Συμπτώματα της Αναιμίας
Στην ήπια αναιμία συχνά δεν εμφανίζονται καθόλου συμπτώματα. Ωστόσο, αν τα επίπεδα των ερυθρών αιμοσφαιρίων μειωθούν σημαντικά και δεν μπορούν να μεταφέρουν οξυγόνο στον οργανισμό, μπορεί να εμφανιστούν συμπτώματα.
Παραδείγματα των συμπτωμάτων της αναιμίας περιλαμβάνουν:
- Αλλαγές του καρδιακού ρυθμού, όπως βραδυκαρδία ή ταχυκαρδία
- Ψυχρότητα στα άνω ή κάτω άκρα
- Ίλιγγο
- Αίσθημα Κόπωσης
- Αλωπεκία
- Κεφαλαλγία
- Δύσπνοια
- Αδυναμία
Ένας ασθενής με ρευματοειδή αρθρίτιδα μπορεί να πιστεύει ότι τα συμπτώματα της αναιμίας, ιδιαίτερα η αδυναμία και το αίσθημα κόπωσης, είναι αποτέλεσμα της αρθρίτιδας, καθώς τα συμπτώματα αυτά εμφανίζονται και στις δύο νόσους.
Διάγνωση της Αναιμίας στη Ρευματοειδή Αρθρίτιδα
Για να θέσει τη διάγνωση, ο γιατρός θα λάβει αρχικά το ιστορικό του ασθενούς και στη συνέχεια θα κάνει ερωτήσεις σχετικά με τα συμπτώματα που αυτός παρουσιάζει. Στη συνέχεια, αν υποπτεύεται αναιμία, θα ζητήσει εξετάσεις αίματος.
Με την παραπάνω, ο γιατρός θα εξετάσει τα επίπεδα της αιμοσφαιρίνης και των ερυθρών αιμοσφαιρίων, καθώς και ορισμένων άλλων χημικών του αίματος, όπως:
- Σίδηρος Ορού
- Φερριτίνη
- Φολικό Οξύ
- Βιταμίνη Β12
Με τις παραπάνω εξετάσεις, ο γιατρός θα μπορέσει να διαπιστώσει αν ο ασθενής πάσχει από αναιμία, καθώς και ποιο είναι το είδος της αναιμίας.
Θεραπεία της Αναιμίας στη Ρευματοειδή Αρθρίτιδα
Η θεραπεία της αναιμίας στη ρευματοειδή αρθρίτιδα, εξαρτάται από τα αίτια της πρώτης. Η χορήγηση φαρμάκων που περιορίζουν τα συμπτώματα της ρευματοειδούς αρθρίτιδας συχνά βοηθά στην αντιμετώπιση της αναιμίας. Παραδείγματα φαρμάκων γι’αυτό το σκοπό είναι τα τροποποιητικά της νόσου αντιρευματικά φάρμακα (DMARDs) και τα στεροειδή, όπως η πρεδνιζόνη.
Τα DMARDs είναι φάρμακα με μεγάλη ειδικότητα που επηρεάζουν τη λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος. Στους ασθενείς με ρευματοειδή αρθρίτιδα, περιορίζουν τη φλεγμονή. Η μείωση της φλεγμονώδους απόκρισης μπορεί να βελτιώσει τα συμπτώματα στους ασθενείς με αναιμία χρονίας νόσου.
Στους ασθενείς με σιδηροπενική αναιμία, ο γιατρός μπορεί να συστήσει συμπληρώματα ή ενέσεις σιδήρου. Στη μεγαλοβλαστική αναιμία, χορηγούνται συνήθως συμπληρώματα φολικού οξέος και βιταμίνης B12.
Σε ορισμένους ασθενείς, ο γιατρός μπορεί να χορηγήσει ένα φάρμακο που λέγεται ανθρώπινη ανασυνδυασμένη ερυθροποιητίνη (EPO) για τη θεραπεία της αναιμίας. Το φάρμακο αυτό ομοιάζει την ανθρώπινη ερυθροποιητίνη, μία ορμόνη που ενισχύει την παραγωγή των ερυθρών αιμοσφαιρίων.
Το 2013, μία μελέτη εξέτασε τις επιδράσεις της EPO στους ασθενείς με ρευματοειδή αρθρίτιδα και αναιμία. Στις 2 από τις 3 έρευνες που εξετάστηκαν, παρατηρήθηκε ότι η ενδοφλέβια έγχυση της EPO αύξησε τα επίπεδα της αιμοσφαιρίνης.
Ωστόσο, οι παραπάνω έρευνες ήταν γενικά μικρές και δεν είχαν αρκετές πληροφορίες για την ασφάλεια. Ως αποτέλεσμα, οι ερευνητές δεν μπόρεσαν να επιβεβαιώσουν ότι η EPO αποτελεί καλή θεραπεία για την αναιμία στη ρευματοιεδή αρθρίτιδα.
Σε ορισμένες περιπτώσεις, μπορεί να χρειαστεί να γίνει αλλαγή της φαρμακευτικής αγωγής. Τα φάρμακα δεν πρέπει ποτέ να διακόπτονται χωρίς την εντολή του γιατρού και μόνο αυτός μπορεί να σας αλλάξει το φάρμακο με κάποιο άλλο που έχει μικρότερη πιθανότητα να προκαλέσει αναιμία.
Πρόγνωση
Αν και η αναιμία μπορεί συχνά να συνυπάρχει με τη ρευματοειδή αρθρίτιδα, ο γιατρός μπορεί να χορηγήσει διάφορες θεραπείες για τη βελτίωση του ασριθμού των ερυθρών αιμοσφαιρίων. Η θεραπεία της μέτριας-σοβαρής αναιμίας μπορεί να βοηθήσει τους ασθενείς με ρευματοειδή αρθρίτιδα να βελτιώσουν τα επίπεδα της ενέργειάς τους και να αποφύγουν τα υπόλοιπα συμπτώματα της αναιμίας. Αν πιστεύετε ότι έχετε ρευματοειδή αρθρίτιδα και αναιμία, απευθυνθείτε στον γιατρό σας.