Ψυχρότητα των Άκρων: Κακή Κυκλοφορία ή Φαινόμενο Raynaud;

Αρκετοί ασθενείς που παρουσιάζουν ωχρότητα των δακτύλων κατά την έκθεσή τους σε χαμηλές θερμοκρασίες μπορεί συχνά να αποδώσουν το φαινόμενο αυτό στην κακή κυκλοφορία του αίματος. Ωστόσο, σε ένα μεγάλο ποσοστό ασθενών για το σύμπτωμα αυτό ενοχοποιείται μία χρόνια νόσος, γνωστή ως φαινόμενο Raynaud.

Φαινόμενο Raynaud: Δεν Σχετίζεται Αποκλειστικά με την Κυκλοφορία του Αίματος

Όταν βρισκόμαστε σε ένα περιβάλλον με χαμηλές θερμοκρασίες, ο οργανισμός προσπαθεί να διατηρήσει σταθερή τη θερμοκρασία του θώρακα. Ως αποτέλεσμα, τα αγγεία που βρίσκονται κοντά στην επιφάνεια του δέρματος συσπώνται, περιορίζοντας έτσι την κυκλοφορία του αίματος στα εσωτερικά αγγεία. Στους ασθενείς που πάσχουν από φαινόμενο Raynaud, η απόκριση αυτή είναι εντονότερη και ξεκινά σε υψηλότερες θερμοκρασίες σε σχέση με το γενικό πληθυσμό.

Σήμερα γνωρίζουμε ότι ο ψυχρός καιρός αποτελεί το συχνότερο προκλητικό παράγοντα για το φαινόμενο Raynaud, ωστόσο η νόσος μπορεί να εμφανιστεί σε οποιαδήποτε εποχή αν ο ασθενής εκτεθεί σε απότομη αλλαγή της θερμοκρασίας (για παράδειγμα όταν πάει να πάρει κάτι από το ψυγείο του σούπερ μάρκετ). Εκτός από τα δάκτυλα των χεριών, το φαινόμενο Raynaud μπορεί να επηρεάσει και τα δάκτυλα των κάτω άκρων ή, σπανιότερα, τη ρίνα, τα χείλη και τα ώτα. Κατά τη διάρκεια ενός επεισοδίου, οι μικρές αρτηρίες που αιματώνουν τα όργανα αυτά μπορεί να κλείσουν εντελώς, με αποτέλεσμα να είναι αδύνατη η αιμάτωση του δέρματος, το οποίο θα πάρει ένα ωχρό ή λευκό χρώμα.

Αν και το φαινόμενο Raynaud πράγματι είναι μία διαταραχή της κυκλοφορίας του αίματος, διαφέρει σημαντικά από αυτό που οι γιατροί χαρακτηρίζουν «κακή κυκλοφορία». Η τελευταία επηρεάζει συχνότερα άτομα μεγαλύτερης ηλικίας των οποίων οι αρτηρίες έχουν στενωθεί από λιπώδεις πλάκες (αθηροσκλήρωση). Οι τελευταίες έχουν σχηματιστεί εξ’ αιτίας παραγόντων όπως η υπέρταση, η υψηλή χοληστερόλη ή το κάπνισμα. Αντίθετα, το φαινόμενο Raynaud επηρεάζει συνήθως άτομα νεαρής ηλικίας (κυρίως γυναίκες) που δεν έχουν κανένα από τους παραπάνω παράγοντες κινδύνου.

Πρόληψη και Θεραπεία του Φαινομένου Raynaud

Οι ασθενείς που πάσχουν από φαινόμενο Raynaud θα πρέπει να λαμβάνουν τα απαραίτητα μέτρα έτσι ώστε να προλάβουν την εμφάνισή του. Για παράδειγμα θα πρέπει να αποφεύγουν τις απότομες μεταβολές της θερμοκρασίας, ενώ δεν θα πρέπει να εκτίθενται σε χαμηλές θερμοκρασίες χωρίς την κατάλληλη προφύλαξη. Ιδανικά, τους χειμερινούς μήνες θα πρέπει επίσης να ζεσταίνουν το αυτοκίνητο πριν ξεκινήσουν την οδήγηση ή να φορούν γάντια όταν επισκέπτονται το ψυγείο του σούπερ-μάρκετ.

Γενικά, θα πρέπει να αποφεύγουν κάθε συμπεριφορά ή φάρμακο που μπορεί να προκαλέσει σύσπαση των αγγείων. Σε αυτούς περιλαμβάνεται το κάπνισμα και τα φάρμακα για το κρυολόγημα και τις αλλεργίες που περιέχουν φαινυλεφρίνη ή ψευδοεφεδρίνη, καθώς και τα φάρμακα της ημικρανίας που περιέχουν εργοταμίνη. Το έντονο άγχος μπορεί επίσης να προκαλέσει φαινόμενο Raynaud.

Σε ορισμένους ασθενείς μπορεί να χορηγηθούν επίσης φάρμακα που χαλαρώνουν τα αγγεία, όπως οι αποκλειστές διαύλων ασβεστίου.

Πως να Αντιμετωπίσετε ένα Επεισόδιο του Φαινομένου Raynaud

Μόλις αναγνωρίσετε τα πρώτα σημεία ενός επεισοδίου, προσπαθήστε να ζεστάνετε άμεσα τα άκρα σας. Μία καλή προσέγγιση είναι να βρέξετε τα χέρια σας με ζεστό νερό. Όταν δεν έχετε πρόσβαση σε ζεστό νερό, μπορείτε να βάλετε τα χέρια σας κάτω από τις μασχάλες ή σε κάποιο άλλο θερμό σημείο του σώματος. Μόλις χαλαρώσουν τα αγγεία και επανέλθει η φυσιολογική κυκλοφορία του αίματος, το δέρμα θα γίνει ερυθρό ενώ μπορεί να νιώσετε και μούδιασμα.

Φωτογραφία: Anastasiya Gepp / Pexels

Ακολουθήστε μας στο Google News για την έγκυρη επιστημονική ενημέρωσή σας, έγκαιρα!

Μην χάσετε:
Σχετικά Αρθρα