Η κεφαλαλγία είναι μία αρκετά συχνή πάθηση που επηρεάζει το 60% σχεδόν του παγκοσμίου πληθυσμού. Οι κεφαλαλγίες χωρίζονται σε δύο κατηγορίες, τις πρωτοπαθείς και τις δευτεροπαθείς. Οι πρωτοπαθείς κεφαλαλγίες σχετίζονται με αυξημένη ευαισθησία και όχι με δομικές ανωμαλίες των εγκεφαλικών ιστών. Οι συχνότερες κεφαλαλγίες είναι η ημικρανία με ή χωρίς αύρα, η κεφαλαλγία τάσεως και οι αυτόνομες τριδυμικές κεφαλαλγίες (όπως η αθροιστική κεφαλαλγία, οι οποίες χαρακτηρίζονται από άλγος στο πρόσωπο και συμπτώματα από το αυτόνομο νευρικό σύστημα). Οι δευτεροπαθείς κεφαλαλγίες αποδίδονται συνήθως σε κάποιο υποκείμενο αίτιο, όπως αγγειακές διαταραχές, νεοπλάσματα, τραυματισμούς, επιληπτικές κρίσεις, καταχρήσεις ουσιών, λοιμώξεις, μεταβολικά προβλήματα ή αυτοάνοσα νοσήματα.
Βλέπουμε, επομένως, ότι οι κεφαλαλγίες μπορεί να έχουν αρκετά πιθανά αίτια και επομένως προκειμένου να χορηγηθεί η κατάλληλη θεραπεία, πρέπει να γίνει ακριβής διάγνωση. Οι πρωτοπαθείς κεφαλαλγίες αντιμετωπίζονται συνήθως με ένα συνδυασμό προληπτικής αγωγής και θεραπεία αντιμετώπισης των συμπτωμάτων. Οι δευτεροπαθείς κεφαλαλγίες αντιμετωπίζονται συνήθως με τη θεραπεία του υποκειμένου αιτίου.
Πότε Πρέπει να Επισκεφθώ τον Γιατρό για μία Κεφαλαλγία;
Αν οι κεφαλαλγίες σας αρχίσουν να εμφανίζονται με αυξημένη συχνότητα, έχουν μεγαλύτερη διάρκεια ή ενταθεί το άλγος που προκαλούν, θα πρέπει να επισκεφθείτε τον γιατρό σας για να σας καθοδηγήσει κατάλληλα. Κατά την πρώτη επίσκεψη στον γιατρό, αυτός θα κάνει κλινική και νευρολογική εξέταση προκειμένου να διαπιστώσει το αίτιο της κεφαλαλγίας.
Ο παθολόγος μπορεί να αντιμετωπίσει ήπιες κεφαλαλγίες που παρουσίασαν επιδείνωση, ωστόσο θα σας παραπέμψει σε νευρολόγο αν η φαρμακευτική αγωγή δεν φέρει τα επιθυμητά αποτελέσματα ή αν υποπτευθεί ότι πάσχετε από δευτεροπαθή κεφαλαλγία. Η αιφνίδια εμφάνιση σοβαρής κεφαλαλγίας απαιτεί επίσκεψη στα επείγοντα ενός νοσοκομείου.
Ποιες Απεικονιστικές Εξετάσεις Χρησιμοποιούνται Συνήθως στις Κεφαλαλγίες;
Οι περισσότεροι γιατροί θα ζητήσουν απεικονιστικές εξετάσεις του εγκεφάλου, όπως αξονική ή μαγνητική τομογραφία, προκειμένου να διαγνώσουν μία κεφαλαλγία που επιδεινώνεται. Η αξονική τομογραφία είναι μία μορφή ακτινογραφίας και είναι ιδανική για να ανιχνεύσει αιμορραγία στον εγκέφαλο, κατάγματα του κρανίου ή όγκους στον εγκέφαλο. Καθώς η αξονική τομογραφία περιλαμβάνει χαμηλή ακτινοβολία, πρέπει να μην χρησιμοποιείται πολύ συχνά, καθώς η ακτινοβολία συσσωρεύεται σταδιακά και μπορεί να είναι επιβλαβής σε μεγάλες ποσότητες έκθεσης.
Αντιθέτως, η μαγνητική τομογραφία χρησιμοποιεί ένα μαγνητικό πεδίο για να δημιουργήσει απεικονίσεις και δεν εκθέτει τον ασθενή σε ακτινοβολία. Παράγει πιο λεπτομερείς απεικονίσεις σε σχέση με την αξονική τομογραφία, ιδιαίτερα στον εγκέφαλο, τις μήνιγγες, τα νεύρα και τα αγγεία. Οι ασθενείς με βηματοδότες ή άλλα ηλεκτρονικά εμφυτεύματα δεν μπορούν να κάνουν μαγνητική τομογραφία.
Σε ορισμένες παθήσεις που περιλαμβάνουν αιμορραγίες, θρόμβους ή παθολογικές αλλοιώσεις στα αγγεία, μπορεί να γίνει αρτηριογραφία ή φλεβογραφία προκειμένου να αποτυπωθούν με λεπτομέρεια τα αγγεία.
Πότε Πρέπει να Γίνονται Απεικονιστικές Εξετάσεις στις Κεφαλαλγίες;
Οι ασθενείς με σοβαρές κεφαλαλγίες των οποίων η ένταση αυξάνεται, θα πρέπει να κάνουν απεικονιστικές εξετάσεις προκειμένου να προσδιοριστεί το αίτιό τους. Ωστόσο, στις περισσότερες κεφαλαλγίες που θεωρούνται πρωτοπαθείς (με βάση το ιστορικό κεφαλαλγίας του ασθενούς και τη νευρολογική εκτίμηση) δεν πρέπει να γίνονται απεικονιστικές εξετάσεις του εγκεφάλου. Οι απεικονιστικές εξετάσεις του εγκεφάλου πρέπει να χρησιμοποιούνται για να ανιχνεύσουν τα αίτια στις δευτεροπαθείς κεφαλαλγίες.
Αρκετές οδηγίες βασισμένες σε δεδομένα ερευνών, μεταξύ των οποίων και οι οδηγίες που δημοσιεύτηκαν στο Journal of the American College of Radiology το Νοέμβριο του 2019, βοηθούν τους γιατρούς να αποφασίσουν πότε και ποιες απεικονιστικές εξετάσεις πρέπει να κάνουν στους ασθενείς με κεφαλαλγίες.
Οι οδηγίες αυτές αναφέρονται σε συγκεκριμένες ενδείξεις που δείχνουν πότε πρέπει να γίνονται απεικονιστικές εξετάσεις μετά την αρχική εκτίμηση του ασθενούς και μπορούν να συνοψιστούν σε 5 κατηγορίες:
- Πρωτοπαθής κεφαλαλγία με παθολογικά ευρήματα κατά την κλινική εξέταση. Τα παθολογικά ευρήματα μπορεί να περιλαμβάνουν παθολογικά ζωτικά σημεία (αρτηριακή πίεση, παλμούς, θερμοκρασία, κορεσμό οξυγόνου), αλλαγές στη νοητική κατάσταση ή απώλεια μνήμης και νευρολογικά συμπτώματα, όπως διαταραχές της όρασης, του συντονισμού, των αισθήσεων ή της κινητικότητας.
- Αιφνίδια σοβαρή (κεραυνοβόλος) κεφαλαλγία, η οποία συχνά περιγράφεται ως «η χειρότερη κεφαλαλγία της ζωής του ασθενούς» και δεν αποκρίνεται στη θεραπεία.
- Νεοεμφανιζόμενη κεφαλαλγία με οίδημα του οπτικού δίσκου, μία περιοχή του αμφιβληστροειδούς όπου συναντά το οπτικό νεύρο.
- Νέα ή προοδευτικά επιδεινούμενη κεφαλαλγία σε ασθενείς με ιστορικό τραυματισμού του κρανίου, καρκίνο, ανοσοκαταστολή, εγκυμοσύνη ή ηλικία άνω των 50, καθώς και σε ασθενείς με κεφαλαλγίες που επιδεινώνονται μετά άσκηση, κατά την αλλαγή θέσης ή συνοδεύονται από συρικτικούς ή παλλόμενους ήχους.
- Διερεύνηση νέας αυτόνομης τριδυμικής κεφαλαλγίας.
Στις παραπάνω κατηγορίες κεφαλαλγιών, οι απεικονιστικές εξετάσεις μπορούν να βοηθήσουν στην έγκαιρη διάγνωση και τη χορήγηση θεραπείας, ιδιαίτερα στις δευτεροπαθείς κεφαλαλγίες. Με τον τρόπο αυτό περιορίζεται σημαντικά ο κίνδυνος σοβαρών επιπλοκών ή θανάτου.
Βιβλιογραφία: Harvard Health