Σήμερα σχεδόν 2.8 εκατομμύρια άτομα παγκοσμίως πάσχουν από πολλαπλή σκλήρυνση, ωστόσο υπάρχουν ακόμα αρκετά που δεν γνωρίζουμε για τη νόσο.
Οι επιστήμονες που αναζητούν θεραπείες για τη νόσο έχουν επικεντρωθεί περισσότερο στο ρόλο του ανοσοποιητικού συστήματος και τον τρόπο που μπορούμε να τροποποιήσουμε τη δράση του.
Μία νέα έρευνα η οποία δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό Science Advances, προτείνει μία νέα κατεύθυνση για την ανάπτυξη θεραπειών για την πολλαπλή σκλήρυνση.
Τι είναι η Πολλαπλή Σκλήρυνση;
Η πολλαπλή σκλήρυνση είναι μία νόσος που επηρεάζει το κεντρικό νευρικό σύστημα (εγκέφαλος, νωτιαίος μυελός και οπτικά νεύρα).
Στους ασθενείς που πάσχουν από τη νόσο, το ανοσοποιητικό σύστημα στοχεύει και καταστρέφει την επικάλυψη της μυελίνης στα νευρικά κύτταρα του ΚΝΣ, καθώς και τα κύτταρα που παράγουν μυελίνη.
Οι βλάβες στο ΚΝΣ καθιστούν δυσκολότερη την επικοινωνία των νεύρων. Σύμφωνα με το MS International Federation, στην πολλαπλή σκλήρυνση, η απώλεια της μυελίνης (απομυελίνωση) επηρεάζει την ικανότητα των νεύρων να μεταφέρουν σήματα από και προς τον εγκέφαλο. Αυτό είναι και το αίτιο των συμπτωμάτων της νόσου.
Οι ασθενείς που πάσχουν από πολλαπλή σκλήρυνση μπορεί να παρουσιάσουν διάφορα συμπτώματα. Ορισμένα από αυτά περιλαμβάνουν:
- Αίσθημα κόπωσης
- Μούδιασμα
- Δυσκολία στη βάδιση
- Μυϊκή ακαμψία και μυϊκούς σπασμούς
- Διαταραχές της όρασης
- Ίλιγγο ή ζαλάδα
- Διαταραχές της σκέψης ή του συναισθήματος
Σε σπάνιες περιπτώσεις μπορεί να εμφανιστούν και σοβαρότερα συμπτώματα, όπως απώλεια της ακοής, δυσκολία στην κατάποση, σπασμοί και δύσπνοια.
Τ Λεμφοκύτταρα και Piezo1
Η παθολογική απόκριση του ανοσοποιητικού συστήματος στους ασθενείς με πολλαπλή σκλήρυνση περιλαμβάνει και τα Τ λεμφοκύτταρα. Τα τελευταία εισέρχονται στο ΚΝΣ και απελευθερώνουν ουσίες που προκαλούν φλεγμονή και βλάβες στα κύτταρα.
Τα Τ λεμφοκύτταρα έχουν διάφορα είδη. Η παρούσα μελέτη επικεντρώθηκε περισσότερο στα ρυθμιστικά Τ λεμφοκύτταρα ή Treg κύτταρα.
Τα κύτταρα αυτά τυπικά σταματούν την ανοσιακή απόκριση και ευθύνονται για τη διατήρηση της ανοσιακής ομοιόστασης. Η φυσιολογική λειτουργία των ρυθμιστικών Τ λεμφοκυττάρων βοηθά στην πρόληψη αρκετών αυτοάνοσων νοσημάτων. Στους ασθενείς με πολλαπλή σκλήρυνση, όπως προαναφέρθηκε, τα ρυθμιστικά Τ λεμφοκύτταρα δυσλειτουργούν, γεγονός που οδηγεί σε παρατεταμένη φλεγμονή καθώς και μία σειρά βλάβες στο ΚΝΣ.
Ο Piezo1 είναι ένας δίαυλος ιόντων που επηρεάζει το ανοσοποιητικό σύστημα. Ρυθμίζει την απόκριση του οργανισμού στις βακτηριακές λοιμώξεις και παίζει σημαντικό ρόλο τόσο στην επούλωση των τραυμάτων όσο και στον καρκίνο. Στην παρούσα μελέτη, οι επιστήμονες εξέτασαν την αλληλεπίδραση ανάμεσα στον Piezo1 και τα Τ λεμφοκύτταρα.
Τα ρυθμιστικά Τ λεμφοκύτταρα περιορίζουν τις βλάβες στους ιστούς και προάγουν την επιδιόρθωση των βλαβών στα αυτοάνοσα νοσήματα. Αυτή τη στιγμή διεξάγονται πάνω από 50 κλινικές δοκιμές που εξετάζουν τις θεραπείες με βάση τα ρυθμιστικά Τ λεμφοκύτταρα και τη χρησιμότητά τους στη θεραπεία αρκετών αυτοάνοσων νόσων. Η παρούσα μελέτη ήταν η πρώτη που δείχνει ότι η στόχευση των διαύλων Piezo1 μπορεί να ανοίξει νέους ορίζοντες για τις θεραπείες με ρυθμιστικά Τ λεμφοκύτταρα.
Η Αναστολή των Piezo1 στη Θεραπεία της Πολλαπλής Σκλήρυνσης
Οι επιστήμονες εξέτασαν το ρόλο των διαύλων Piezo1 στην ανοσιακή απόκριση και ιδιαίτερα τον τρόπο που επηρεάζουν τη λειτουργία των Τ λεμφοκυττάρων. Για το σκοπό αυτό χρησιμοποίησαν πειραματόζωα με αυτοάνοση εγκεφαλομυελίτιδα, δηλαδή το ανάλογο της πολλαπλής σκλήρυνσης του ανθρώπου στα ποντίκια.
Στα πλαίσια της μελέτης τους, αφαίρεσαν τους διαύλους Piezo1 σε μία ομάδα ποντικών και ακολούθως εξέτασαν τις επιδράσεις στα Τ λεμφοκύτταρα των τελευταίων. Αντίστοιχα, εξετάστηκε και μία ομάδα ελέγχου στην οποία οι δίαυλοι Piezo1 ήταν φυσιολογικοί.
Προς έκπληξή τους, οι επιστήμονες παρατήρησαν ότι η απουσία των Piezo1 δεν επηρέαζε σχεδόν καμία σημαντική λειτουργία των Τ λεμφοκυττάρων. Η κύρια επίδραση της αφαίρεσης των Piezo1 εντοπίστηκε στα ρυθμιστικά Τ λεμφοκύτταρα.
Συγκεκριμένα, τα πειραματόζωα που δεν είχαν τους παραπάνω διαύλους παρουσίασαν υψηλότερα επίπεδα ρυθμιστικών Τ λεμφοκυττάρων. Σύμφωνα με τους επιστήμονες, τα αποτελέσματά τους ουσιαστικά δείχνουν ότι οι Piezo1 αποκλείουν εκλεκτικά τα ρυθμιστικά Τ λεμφοκύτταρα χωρίς να επηρεάζουν τη λειτουργία των υπολοίπων Τ λεμφοκυττάρων.
Ακολούθως, οι επιστήμονες εξέτασαν ποια ήταν η πορεία της νόσου στα ποντίκια κάθε ομάδας. Όπως παρατήρησαν, η νόσος ήταν πολύ πιο ήπια στα ποντίκια που δεν είχαν Piezo1 συγκριτικά με τα ποντίκια που είχαν τους διαύλους αυτούς. Κατά συνέπεια, η απενεργοποίηση των παραπάνω διαύλων αποτελεί ίσως μία καλή προσέγγιση για τη θεραπεία της πολλαπλής σκλήρυνσης και στον άνθρωπο, δήλωσαν.
Φωτογραφία: Zappys Technology Solutions