Μετά από δεκαετίες έρευνας, ο καθηγητής Claudio Franceschi κατέληξε στη θεωρία της «φλεγμονο-γήρανσης» σύμφωνα με την οποία η γήρανση αποτελεί μία συστηματική φλεγμονώδη διαδικασία που επηρεάζει το σύνολο του οργανισμού και ενοχοποιείται για τις παθήσεις που σχετίζονται με την προχωρημένη ηλικία, όπως η νόσος Alzheimer, η αθηροσκλήρωση, η καρδιαγγειακή νόσος, ο διαβήτης τύπου 2 και ο καρκίνος.
«Σήμερα, οι παθήσεις που συνδέονται με χρόνια φλεγμονή βρίσκονται στις πρώτες θέσεις της λίστας με τα συχνότερα αίτια θανάτου. Υπάρχουν αρκετά δεδομένα που αναδεικνύουν τις επιδράσεις της χρόνιας φλεγμονής στη διάρκεια ζωής ενός ατόμου και δείχνουν πώς αυξάνει τον κίνδυνο θανάτου. Δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι η επιστημονική κοινότητα σήμερα έχει επικεντρωθεί στην αναζήτηση προσεγγίσεων για την έγκαιρη διάγνωση, πρόληψη και θεραπεία της χρόνιας φλεγμονής», είπε ο Franceschi.
Ο Claudio Franceschi, είναι ένας επιστήμονας παγκοσμίου φήμης από το Πανεπιστήμιο της Bologna στην Ιταλία. Συνεργαζόμενος με επιστήμονες από μία διεθνή ερευνητική ομάδα, περιέγραψε τους μηχανισμούς της χρόνιας φλεγμονής και ταυτοποίησε μία σειρά παραγόντων κινδύνου που οδηγούν σε εμφάνιση συγκεκριμένων νόσων. Όπως τόνισε στην έρευνά του με τίτλο «Chronic inflammation in the etiology of disease across the life span» η οποία δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό Nature Medicine, στους παράγοντες αυτούς περιλαμβάνεται το ιστορικό λοιμώξεων, η φυσική αδράνεια, η διατροφή, οι περιβαλλοντικοί παράγοντες, τα βιομηχανικά τοξικά και το ψυχολογικό στρες.
Μία από τις σημαντικότερες παρατηρήσεις των ερευνών τα τελευταία χρόνια αφορά την έννοια της ανοσιακής γήρανσης, η οποία επιτρέπει στους γιατρούς να εξετάσουν τη λειτουργία του ανοσοποιητικού σε έναν ασθενή προβλέποντας έτσι τον κίνδυνο θνησιμότητας με μεγαλύτερη ακρίβεια σε σχέση με τη χρονολογική ηλικία. Εκτός από τους γνωστούς φλεγμονώδεις βιοδείκτες, όπως η C-αντιδρώσα πρωτεΐνη, οι ιντερλευκίνες 1 και 6 και ο παράγοντας νέκρωσης όγκων (TNF), οι επιστήμονες τόνισαν ότι πρέπει να εξετάζονται και άλλοι βιοδείκτες του ανοσοποιητικού συστήματος οι οποίοι διαφέρουν στον κάθε ασθενή και περιλαμβάνουν τις υπο-ομάδες των Τ και Β λεμφοκυττάρων, των μονοκυττάρων κλπ.
Οι επιστήμονες κατάφεραν να ταυτοποιήσουν επίσης συγκεκριμένους παράγοντες (κοινωνικούς, περιβαλλοντικούς και παράγοντες από τον τρόπο ζωής) οι οποίοι ενισχύουν τη χρόνια φλεγμονή. Συνολικά, οι παράγοντες αυτοί αποτελούν την κύρια αιτία αναπηρίας και θνησιμότητας παγκοσμίως.
Ορισμένα από τα σημαντικότερα εργαλεία μας στην έρευνα για τη γήρανση είναι οι γενωμικές, μεταγραφωμικές και πρωτεωμικές αναλύσεις. Ωστόσο, αν και η γήρανση ξεκινά από την περίοδο ανάπτυξης του εμβρύου στη μήτρα, οι παράγοντες που την επηρεάζουν στη διάρκεια ζωής ενός ατόμου, είναι επίσης σημαντικοί. Ο Franceschi τόνισε ότι ο τρόπος ζωής, οι στρεσογόνοι παράγοντες, το ιστορικό εμβολιασμών, καθώς και τα κοινωνικά και πολιτιστικά χαρακτηριστικά του κάθε ατόμου που ξεκινούν από την πρώτη μέρα ζωής και συνεχίζονται στην ενηλικίωση, πρέπει να προσδιορίζονται με μεγάλη λεπτομέρεια και να λαμβάνονται υπόψη.
Σήμερα, όλο και περισσότεροι επιστήμονες υιοθετούν μία πιο ολιστική προσέγγιση κατά τη μελέτη των μηχανισμών της χρόνιας φλεγμονής. Καθώς οι έρευνες συνεχίζονται, μαθαίνουμε όλο και περισσότερα σχετικά με το ρόλο της χρόνιας φλεγμονής στη γήρανση και τη θνησιμότητα, γεγονός που μας επιτρέπει να προβλέψουμε με μεγαλύτερη ακρίβεια τις αλλαγές στην υγεία των ασθενών.
Οι έρευνες αυτές ανοίγουν νέους δρόμους για την έγκαιρη διάγνωση, την πρόληψη και τη θεραπεία μίας σειράς παθήσεων που σχετίζονται με τη συστηματική χρόνια φλεγμονή. Η πρόληψη και η αντιμετώπιση των φλεγμονωδών μηχανισμών μπορεί να επιβραδύνει τη γήρανση και να παρατείνει τη διάρκεια ζωής, σύμφωνα με τον Franceschi.