Η ενημέρωση των ασθενών με φλεγμονώδη αρθρίτιδα ή οστεοαρθρίτιδα του ισχίου ή του γόνατος σχετικά με τα οφέλη της φυσικής άσκησης πρέπει να γίνεται τυπικά στην κλινική πράξη, σύμφωνα με τις νέες οδηγίες από το European League Against Rheumatism (EULAR). Οι συγγραφείς τονίζουν ότι οι οδηγίες για τη φυσική άσκηση αφορούν τόσο τους ασθενείς με αρθρίτιδες όσο και το γενικό πληθυσμό.
«Οι ασθενείς με φλεγμονώδη αρθρίτιδα ή οστεοαρθρίτιδα είναι συχνά επιφυλακτικοί αναφορικά με τη φυσική άσκηση, καθώς φοβούνται μία πιθανή έξαρση της νόσου ή τις βλάβες στις αρθρώσεις», είπε η Αν-Κάθριν Ράους Όστχοφ από την Ελβετία. «Με βάση τα δεδομένα για την αποτελεσματικότητα και την ασφάλεια, η φυσική άσκηση θεωρείται αναπόσπαστο κομμάτι της θεραπείας κατά την πορεία της νόσου».
Οι οδηγίες δημοσιεύτηκαν στις 11 Ιουλίου στο Annals of the Rheumatic Diseases.
Η ομάδα επιστημόνων στήριξε τις οδηγίες της σε μία ανάλυση δεδομένων από 11 έρευνες. Τα μέλη της επιτροπής έλαβαν υπ’ όψιν τα δεδομένα για τους ασθενείς με ρευματοειδή αρθρίτιδα, σπονδυλοαρθρίτιδα και οστεοαρθρίτιδα είτε του ισχίου είτε του γόνατος.
Συνολικά, η ομάδα παρατήρησε ότι οι ασκήσεις για το καρδιαγγειακό «έχουν μέτρια θετική επίδραση στην καρδιαγγειακή υγεία και για τις 3 παθήσεις», όπως αναφέρουν.
Ομοίως, η ανάλυση έδειξε ότι υπάρχουν μέτρια οφέλη από τις ασκήσεις ενδυνάμωσης τόσο για τη ρευματοειδή αρθρίτιδα όσο και για την οστεοαρθρίτιδα. Εν αντιθέσει, ο συνδυασμός αεροβικής άσκησης με ασκήσεις ενδυνάμωσης, καθώς και ασκήσεις για την ενίσχυση της ευκαμψίας, δεν φάνηκε να προσφέρει οφέλη στους ασθενείς με σπονδυλοαρθρίτιδα ή οστεοαρθρίτιδα.
Οι συγγραφείς τονίζουν επίσης ότι οι τυπικές οδηγίες φυσικής άσκησης για το γενικό πληθυσμό είναι ασφαλείς. «Στη φλεγμονώδη αρθρίτιδα δεν παρατηρήθηκαν αρνητικές επιδράσεις, αλλά μόνο οφέλη σχετικά με τη δραστηριότητα της νόσου και τα συμπτώματά της», όπως είπαν. Οι ανακοινώσεις σχετικά με τη φυσική άσκηση από το American College of Sports Medicine και το American Heart Association περιλαμβάνουν:
- Για τους ενήλικες από 18-65 ετών: Μέτριας έντασης αεροβική άσκηση για τουλάχιστον 30 λεπτά 5 φορές την εβδομάδα ή έντονη αεροβική άσκηση για τουλάχιστον 20 λεπτά 3 φορές την εβδομάδα ή συνδυασμός των παραπάνω.
- Η διάρκεια της μέτριας αεροβικής άσκησης μπορεί να γίνει τμηματικά σε διαστήματα 10 λεπτών κάθε φορά.
- Οι ενήλικες πρέπει να κάνουν ασκήσεις ενδυνάμωσης των μυών τουλάχιστον 2 ημέρες την εβδομάδα.
- Όσοι θέλουν να βελτιώσουν τη φυσική τους κατάσταση, να μειώσουν τον κίνδυνο χρονίων νόσων και αναπηρίας ή να διατηρήσουν ένα υγιές σωματικό βάρος μπορούν να ξεπεράσουν τα παραπάνω όρια φυσικής άσκησης.
Οι γιατροί πρέπει να παροτρύνουν περισσότερο τους ασθενείς
Η ομάδα επιστημόνων τονίζει επίσης ότι όλοι οι επαγγελματίες υγείας πρέπει να παροτρύνουν περισσότερο τους ασθενείς με φλεγμονώδη αρθρίτιδα και οστεοαρθρίτιδα να ασκηθούν και, όπου χρειάζεται, να συνεργαστούν με άλλα επαγγέλματα για την επίτευξη των παραπάνω στόχων.
Μάλιστα, οι συγγραφείς συνιστούν ότι οι οδηγίες φυσικής άσκησης στους ασθενείς με φλεγμονώδη αρθρίτιδα και οστεοαρθρίτιδα πρέπει να δίνονται από γιατρούς ειδικούς τόσο στις αρχές της φυσικής άσκησης, όσο και στις ρευματικές παθήσεις.
Καθώς, ωστόσο, υπάρχουν αντενδείξεις για τη φυσική άσκηση σε ορισμένους ασθενείς, ο γιατρός πρέπει πάντοτε να λαμβάνει υπόψη του τις ανάγκες του κάθε ασθενούς και να προσαρμόζει την άσκηση ανάλογα. Τυχόν ιδιαιτερότητες της κάθε πάθησης πρέπει επίσης να λαμβάνονται υπόψη.
Ο ασθενής πρέπει να ενημερώνεται για τα οφέλη που μπορεί να του προσφέρει η άσκηση αναφορικά με τα συμπτώματά του και τον έλεγχο της νόσου. Το γεγονός αυτό θα βοηθήσει στη συμμόρφωσή του με την αγωγή. Ο γιατρός πρέπει επίσης να συζητά με τον ασθενή αν χρειάζεται να χορηγηθεί αναλγητική αγωγή πριν από την άσκηση με αποτέλεσμα να αυξηθεί η ανοχή. Η ομάδα επιστημόνων συνέστησε ότι η φυσική άσκηση πρέπει να προσαρμόζεται στις ανάγκες του κάθε ασθενούς.
Ο τρόπος με τον οποίο θα ασκηθεί ο ασθενής έχει επίσης σημασία καθώς για ορισμένους η άσκηση στο νερό είναι προτιμότερη, ενώ άλλοι ασκούνται καλύτερα με ένα προπονητή παρά μόνοι τους.
Οι οδηγίες του CDC
Όταν ρωτήθηκε σχετικά με τις νέες οδηγίες φυσικής άσκησης, η Τζένιφερ Χούτμαν, μία επιδημιλοόγος από το Centers for Disease Control and Prevention (CDC) των ΗΠΑ, δήλωσε ότι οι οδηγίες του 2008 θα αντικατασταθούν πριν το τέλος του έτους. Προς το παρόν για τους ασθενείς με αρθρίτιδα ισχύει ό,τι και για τους υγιείς ενήλικες αναφορικά με τη φυσική άσκηση.
«Οι περισσότεροι ασθενείς με αρθρίτιδα μπορούν να ασκηθούν κανονικά με ασφάλεια», είπε η Χούτμαν. Υπάρχουν συγκεκριμένοι ασθενείς που μπορεί να έχουν αντενδείξεις για φυσική άσκηση, ωστόσο αυτό πρέπει να εξετάζεται σε ατομικό επίπεδο.
Οι ασκήσεις που θεωρούνται ασφαλείς για τις αρθρώσεις περιλαμβάνουν το περπάτημα, το κολύμπι, την ποδηλασία και ορισμένες ομαδικές ασκήσεις, σημείωση η Χούτμαν.Αντίστοιχα με τις νέες οδηγίες του EULAR, το CDC επίσης συνιστά ότι οι ενήλικες πρέπει να κάνουν ασκήσεις ενδυνάμωσης τουλάχιστον 2 φορές την εβδομάδα.
Το μεγαλύτερο εμπόδιο που αντιμετωπίζει ο γιατρός στην ενημέρωση του ασθενούς με αρθρίτιδα είναι ο χρόνος και, τουλάχιστον για μερικούς, το αίσθημα ότι δεν γνωρίζουν αρκετά για τη φυσική άσκηση, έτσι ώστε να τη συστήσουν, υποστηρίζει η Χούτμαν.
«Το λιγότερο που μπορεί να κάνει ο γιατρός είναι να ρωτήσει τον ασθενή τι είδους άσκηση κάνει και, εφόσον δεν ασκείται, να τον παροτρύνει να ξεκινήσει», κατέληξε η Χούτμαν.
Βιβλιογραφία: Medscape
Φωτογραφία: Giuseppe Milo (CC BY 2.0)