Η δομή της χρωματίνης, δηλαδή του συνδυασμού DNA και πρωτεϊνών που σχηματίζουν τα χρωμοσώματα, μπορεί να επηρεάσει τόσο τη γονιδιακή έκφραση όσο και ορισμένους «αναγνώστες» της χρωματίνης που παίζουν σημαντικό ρόλο στην παρακολούθηση της δομής αυτής ως απόκριση σε εξωτερικά ερεθίσματα.
Οι μεταλλάξεις σε έναν από τους παραπάνω αναγνώστες, συγκεκριμένα τον SP140, συνδέονται με αυξημένο κίνδυνο για διάφορα αυτοάνοσα νοσήματα, μεταξύ των οποίων και η νόσος του Crohn. Μία νέα έρευνα από τις ΗΠΑ που δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό Cell προσφέρει σημαντικά δεδομένα για τους μηχανισμούς της παραπάνω σύνδεσης, προτείνοντας παράλληλα ορισμένους νέους θεραπευτικούς στόχους.
Ο SP140 εκφράζεται αποκλειστικά στα κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος, όπως τα μακροφάγα, μία συγκεκριμένη ομάδα κυττάρων που περικλείουν και καταστρέφουν τα παθογόνα, απομακρύνουν τα νεκρά κύτταρα και ενισχύουν τη δράση άλλων ανοσιακών κυττάρων.
Πρωτεϊνικές αναλύσεις από την επιστημονική ομάδα της παρούσας μελέτης έδειξαν ότι ο SP140 μπορεί να καταστείλει τις τοποϊσομεράσες (ΤΟΡ), μία κατηγορία ενζύμων που βοηθούν το DNA να ξεδιπλωθεί κατά τη διάρκεια της αντιγραφής του.
Οι επιστήμονες παρατήρησαν επίσης ότι τόσο τους ανθρώπους όσο και στα ποντίκια, η απώλεια του SP140 έχει ως αποτέλεσμα την αύξηση της δραστηριότητας των TOP, με αποτέλεσμα να εμφανίζονται μία σειρά παθολογίες στα μακροφάγα, γεγονός που τελικά προκαλεί βλάβες στο έντερο. Η αναστολή των TOP μπορεί να αποτρέψει την εμφάνιση των παραπάνω βλαβών σε πειραματόζωα με συμπτώματα νόσου του Crohn, προσφέροντας έτσι μία νέα προσέγγιση για την αντιμετώπιση μίας νόσου που θεωρείται ανίατη σήμερα.
«Εξετάζοντας δείγματα από ασθενείς καθώς και πειραματόζωα με νόσο του Crohn καταφέραμε να αναδείξουμε τη σημαντικότητα της δράσης των γονιδίων στην πορεία της νόσου. Η μελέτη μας δείχνει επίσης ότι οι αλλαγές στη δομή του DNA μπορεί να επηρεάσουν την έκφραση των γονιδίων ως απόκριση σε διάφορα εξωτερικά ερεθίσματα. Σημαντικότερα, αποκαλύψαμε το ρόλο των επιγενετικών παραγόντων στην εμφάνιση παθήσεων όπως η νόσος του Crohn, καθώς και άλλων αυτοάνοσων παθήσεων που παρουσιάζουν αύξηση τα τελευταία χρόνια», καταλήγει η ομάδα.
Αυτή τη στιγμή ήδη έχουν ξεκινήσει αρκετές κλινικές δοκιμές που εξετάζουν διάφορους αναστολείς των TOP για την αντιμετώπιση του καρκίνου. Τα αποτελέσματα της παρούσας μελέτης δείχνουν ότι τα παραπάνω φάρμακα έχουν πιθανώς χρησιμότητα και στην αντιμετώπιση της νόσου του Crohn.
Φωτογραφία: cottonbro