Νεφρολιθίαση (Πέτρες στα Νεφρά): Συχνότερα Είδη και Αντιμετώπιση

Η νεφρολιθίαση (πέτρες στα νεφρά) είναι μία πάθηση που επηρεάζει την ανθρωπότητα από τα αρχαία χρόνια. Υπάρχουν αναφορές σε αυτή από την εποχή της αρχαίας Αιγύπτου καθώς και της αρχαίας Ελλάδας. Ο Ιπποκράτης μάλιστα είχε αναφεθεί στους ασθενείς της νεφρολιθίασης ως «αυτοί που υποφέρουν από την πέτρα».

Ποιοι Κινδυνεύουν από τη Νεφρολιθίαση και Γιατί;

Ο κίνδυνος νεφρολιθίασης στο σύνολο της διάρκειας ζωής ενός ατόμου είναι σχεδόν 9%. Φαίνεται ωστόσο ότι ορισμένοι παράγοντες, όπως η κλιματική αλλαγή, μπορεί να αυξήσουν τον συγκεκριμένο κίνδυνο. Καθώς το κλίμα γίνεται συνεχώς θερμότερο, η πιθανότητα αφυδάτωσης αυξάνεται με αποτέλεσμα να αυξάνεται και ο αντίστοιχος κίνδυνος σχηματισμού νεφρολίθων. Οι νεφρόλιθοι ανήκουν συνήθως σε μία από τις 4 παρακάτω κατηγορίες: οξαλικού ή φωσφορικού ασβεστίου, ουρικού οξέος, στρουβίτη και κυστίνης.

Ένας κοινός παράγοντας κινδύνου για όλα τα είδη των νεφρολίθων είναι η αφυδάτωση. Οποιοσδήποτε διατρέχει αυξημένο κίνδυνο νεφρολιθίασης πρέπει να να προσέχει ιδιαίτερα την κατανάλωση υγρών. Μία τυχαιοποιημένη μελέτη έδειξε ότι η κατανάλωση τουλάχιστον 2 λίτρων νερού ημερησίως, μειώνει την πιθανότητα εμφάνισης νεφρολίθων στο μισό. Σύμφωνα με τις οδηγίες του American Urological Association για τη διαχείριση της νεφρολιθίασης, οι ασθενείς που παρουσιάζουν νεφρολίθους πρέπει να πίνουν τουλάχιστον 2.5 λίτρα νερό την ημέρα.

Οι ασθενείς με συμπτώματα νεφρολιθίασης πρέπει να παραπέμπονται σε ουρολόγο. Η αρχική εκτίμηση περιλαμβάνει συνήθως εξετάσεις αίματος και ούρων, καθώς και απεικονιστικές εξετάσεις.

Πέτρες Οξαλικού ή Φωσφορικού Ασβεστίου

Οι πέτρες ασβεστίου αποτελούν το συχνότερο είδος νεφρολίθων. Αποτελούνται από οξαλικό ή φωσφορικό ασβέστιο. Όπως προαναφέρθηκε, η επαρκής πρόσληψη υγρών έχει ιδιαίτερη σημασία για την πρόληψη των νεφρολίθων. Μία τυχαιοποιημένη κλινική μελέτη διαπίστωσε ότι οι ασθενείς με νεφρολίθους από ασβέστιο δεν πρέπει να περιορίσουν την κατανάλωση ασβεστίου από τη διατροφή. Αν και η παραπάνω παρατήρηση αποτελεί ίσως έκπληξη, η έρευνα κατέληξε ότι οι ασθενείς αυτοί πρέπει να συνεχίσουν τη συνιστώμενη ημερήσια κατανάλωση ασβεστίου (1000mg/ημέρα για τις γυναίκες κάτω των 50 ετών και τους άνδρες κάτω των 70, και 1200mg/ημέρα για τις γυναίκες άνω των 50 και τους άνδρες άνω των 70). Ο λόγος είναι ότι το ασβέστιο προσδένεται στο οξαλικό στο έντερο και δεν επιτρέπει την απορρόφησή του από αυτό, επομένως λιγότερη ποσότητα φτάνει στα ούρα και μειώνεται ο κίνδυνος νεφρολιθίασης. Ιδανικά, το ασβέστιο πρέπει να προέρχεται από το φαγητό. Επικοινωνήστε με τον γιατρό σας πριν πάρετε συμπληρώματα ασβεστίου και αυξήστε την κατανάλωση υγρών στην ποσότητα που χρειάζεται.

Τρόφιμα με υψηλή περιεκτικότητα σε οξαλικό (όπως οι ξηροί καρποί, το σπανάκι, το τσάι και η σοκολάτα) μπορεί να αυξήσουν την ποσότητα του τελευταίου στα ούρα. Αν διατρέχετε αυξημένο κίνδυνο νεφρολιθίασης, περιορίστε την κατανάλωση των παραπάνω τροφίμων.

Οι πέτρες φωσφορικού ασβεστίου είναι λιγότερο κοινές σε σχέση με αυτές οξαλικού ασβεστίου. Τα αίτια των πρώτων περιλαμβάνουν τον υπερπαρθυρεοειδισμό, τη νεφρική σωληναριακή οξέωση και τις ουρολοιμώξεις. Είναι σημαντικό να κατανοήσουμε ότι οι παραπάνω παθήσεις ενοχοποιούνται συνήθως για το σχηματισμό νεφρολίθων φωσφορικού ασβεστίου.

Η επαρκής ενυδάτωση μπορεί να βοηθήσει στην πρόληψη της επανεμφάνισης των νεφρολίθων από ασβέστιο. Επιπλέον, τα θειαζιδικά διουρητικά όπως η υδροχλωροθειαζίδη, μπορούν να ενισχύσουν την απορρόφηση ασβεστίου από τους νεφρούς, μειώνοντας τον κίνδυνο σχηματισμού νεφρολίθων. Το κιτρικό κάλιο είναι ένα ακόμα φάρμακο που προσδένεται στο ασβέστιο και επομένως βοηθά στην πρόληψη των νεφρολίθων.

Πέτρες Ουρικού Οξέος

Στους περισσότερους ασθενείς με πέτρες ουρικού οξέος δεν παρτηρείται αυξημένη παραγωγή της συγκεκριμένης ουσίας. Αυτό που συμβαίνει είναι ότι τα ούρα τους έχουν αυξημένη οξύτητα με αποτέλεσμα τα φυσιολογικά επίπεδα του ουρικού οξέος να διαλύονται στα ούρα και να γίνετια κρυσταλλοποίησή τους σε νεφρολίθους. Η προσαρμογή του pH των ούρων, συνήθως με κιτρικό κάλιο, μειώνει τον κίνδυνο σχηματισμού νεφρολίθων και βοηθά στη διάλυση αυτών που υπάρχουν ήδη. Το διττανθρακικό νάτριο μπορεί επίσης να χρησιμοποηθεί για την αλκάλωση των ούρων. Ορισμένοι ασθενείς με νεφρόλιθους ουρικού οξέος παράγουν υψηλά επίπεδα της συγκεκριμένης ουσίας. Στους ασθενείς αυτούς συνίσταται συνήθως περιορισμός στην κατανάλωση ζωϊκών πρωτεϊνών και χορηγείται αλοπουρινόλη.

Πέτρες από Στρουβίτη

Οι πέτρες από στρουβίτη αποτελούνται από φωσφορικό αμμώνιο του μαγνησίου και σχετίζονται με αλκαλικά ούρα. Η συχνότερη αιτία νεφρολίθων από στρουβίτη είναι οι βακτηριακές λοιμώξεις που αυξάνουν το pH των ούρων σε ουδέτερο ή αλκαλικό. Το ακετοϋδροξαμικό οξύ μπορεί να βοηθήσει στη μείωση του pH των ούρων και των επιπέδων της αμμωνίας.

Πέτρες από Κυστίνη

Η κυστινουρία είναι μία γενετική νόσος. Οδηγεί σε υψηλά επίπεδα κυστίνης (ενός αμινοξέος) στα ούρα, τα οποία μπορεί να οδηγήσουν σε σχηματισμό νεφρολίθων. Οι περισσότερες πέτρες από κυστίνη μπορούν να αντιμετωπιστούν με αύξηση της πρόσληψης υγρών και φάρμακα που αλλάζουν το pH των ούρων. Αν οι παραπάνω προσεγγίσεις δεν επαρκούν, μπορεί να χορηγηθούν και άλλα φάρμακα.

Συμπέρασμα

Οι ασθενείς που πάσχουν από νεφρολιθίαση πρέπει να θυμούνται ότι η καλή ενυδάτωση είναι η πιο ασφαλής και αποτελεσματική θεραπεία για το σχηματισμό νεφρολίθων. Είναι σημαντικό να γίνεται πάντοτε συζήτηση με τον γιατρό σχετικά με τη σωστή προσέγγιση στην εκτίμηση, θεραπεία και πρόληψη του σχηματισμού νέων νεφρολίθων.

Βιβλιογραφία: Harvard Health

Ακολουθήστε μας στο Google News για την έγκυρη επιστημονική ενημέρωσή σας, έγκαιρα!

Μην χάσετε:
Σχετικά Αρθρα