Η ανθυγιεινή διατροφή με πατατάκια και junk food προκάλεσε τύφλωση σε έναν έφηβο από την Αγγλία. Ο έφηβος αυτός επισκέφθηκε αρχικά τον γιατρό της οικογενείας του στην ηλικία των 14 ετών παραπονούμενος για αίσθημα κόπωσης. Οι εξετάσεις έδειξαν ότι έχει αναιμία και χαμηλά επίπεδα βιταμίνης Β12. Ο έφηβος έτρωγε μόνο συγκεκριμένα τρόφιμα και απέφευγε εντελώς άλλα, ωστόσο δεν είχε κάποιο άλλο πρόβλημα με την υγεία του.
Ο γιατρός χορήγησε ενέσεις βιταμίνης Β12 και τον συμβούλευσε να βελτιώσει τη διατροφή του. Στα 15 του, ο έφηβος είχε παρουσιάσει έκπτωση της ακοής και διαταραχές της όρασης. Ο γιατρός τον παρέπεμψε σε έναν ωτορινολαρυγγολόγο κι έναν οφθαλμίατρο, ωστόσο κανένας από τους δύο δεν κατάφερε να διαγνώσει κάποιο αίτιο για τα συμπτώματα του εφήβου.
Στα 17, η όραση του εφήβου είχε επιδεινωθεί, σχεδόν σε σημείο τύφλωσης. Ο έφηβος μεταφέρθηκε στο Bristol Eye Hospital όπου εξετάστηκε από ειδικό νευρο-οφθαλμίατρο. Αυτός έθεσε τη διάγνωση οπτικής νευροπάθειας (βλάβης στο οπτικό νεύρο) και περαιτέρω εξετάσεις έδειξαν ότι τα αίτια της νόσου ήταν διατροφικά. Ο έφηβος είχε αρκετές μικροθρεπτικές ανεπάρκειες, μεταξύ των οποίων χαμηλά επίπεδα βιταμίνης Β12 (είχε σταματήσει τις ενέσεις), βιταμίνης D, χαλκού και σεληνίου, καθώς και υψηλά επίπεδα ψευδαργύρου. Η περιεκτικότητα των οστών σε μεταλλικά στοιχεία ήταν επίσης ιδιαίτερα χαμηλή, πιθανώς ως αποτέλεσμα της ανεπάρκειας βιταμίνης D.
Ο έφηβος δήλωσε ότι τρώει μόνο συγκεκριμένα τρόφιμα από τότε που πήγαινε δημοτικό και αποφεύγει εντελώς ορισμένες κατηγορίες τροφίμων. Όπως ανέφερε, τα γεύματά του ήταν κυρίως πατάτες από ένα κοντινό μαγαζί, ενώ έτρωγε συχνά σνακ όπως πατατάκια, λευκό ψωμί, επεξεργασμένο ζαμπόν και λουκάνικο.
Παρά το γεγονός ότι έλαβε συμπληρώματα διατροφής για να αντιμετωπιστούν οι διατροφικές του ανεπάρκειες, η όραση του εφήβου δεν βελτιώθηκε.
Το περιστατικό του εφήβου δημοσιεύτηκε στο Annals of Internal Medicine. Οι επιστήμονες συμπέραναν ότι η κακή διατροφή του εφήβου σε συνδυασμό με την περιορισμένη πρόσληψη βιταμινών και μετάλλων είχε ως αποτέλεσμα να εμφανσιτεί διατροφική οπτική νευροπάθεια, δηλαδή μία δυσλειτουργία του οπτικού νεύρου το οποίο παίζει σημαντικό ρόλο στην όραση. Η νόσος αυτή αποτελεί σπάνια αλλά σοβαρή επιπλοκή από διάφορες διατροφικές ανεπάρκειες.
Οι ανεπάρκειες βιταμίνης Β1 (θειαμίνη), βιταμίνης Β2 (ριβοφλαβίνη), βιταμίνης Β3 (νιασίνη), βιταμίνης Β6 (πυριδοξίνη), βιταμίνης Β9 (φολικό οξύ), βιταμίνης Β12 (κοβαλαμίνη), σιδήρου, ασβεστίου, μαγνησίου και χαλκού μπορούν στο σύνολό τους να προκαλέσουν οπτική νευροπάθεια και συχνά παραμένου αδιάγνωστες αν ο γιατρός δεν γνωρίζει τη διατροφή του ασθενούς.
Η νόσος μπορεί να αντιμετωπιστεί αν διαγνωστεί εγκαίρως. Ωστόσο, αν δεν χορηγηθεί θεραπεία, μπορεί να προκαλέσει μόνιμες βλάβες στο οπτικό νεύρο, κάτι που συνέβη στην περίπτωση του εφήβου.
Διατροφικές Ανεπάρκειες
Οι διατροφικές ανεπάρκειες είναι ιδιαίτερα κοινές σήμερα. Σύμφωνα με εκτιμήσεις σχεδόν 2 δισεκατομμύρια άτομα παγκοσμίως έχουν κάποια διατροφική ανεπάρκεια. Ιδιαίτερα στις αναπτυσσόμενες χώρες, η φτώχια και η ανεπαρκής πρόσληψη τροφής αποτελούν τα κύρια αίτια για τις περισσότερες μικροδιατροφικές ανεπάρκειες. Οι τελευταίες μπορεί, ωστόσο, να εμφανιστούν και στις ανεπτυγμένες χώρες. Σε αυτές, οι παράγοντες που ενοχοποιούνται συχνότερα για την εμφάνισή τους περιλαμβάνουν τη δυσαπορρόφηση (δηλαδή εντερικά προβλήματα που παρεμβαίνουν στην απορρόφηση των θρεπτικών ουσιών στο στόμαχο), διάφορα φάρμακα ή την κακή διατροφή, η οποία συχνά συνδυάζεται με κατανάλωση αλκοόλ και κάπνισμα.
Τα διατροφικά αίτια είναι σχετικά σπάνια στις ανεπτυγμένες χώρες, αν και συχνά η κατανάλωση συγκεκριμένων μόνο τροφίμων στην παδική ηλικία αποτελεί προγνωστικό παράγοντα για τη συνέχιση της συμπεριφοράς αυτής στην ενήλικη ζωή και την εμφάνιση διατροφικής ανεπάρκειας αργότερα. Επιπλέον, οι αλλαγές στη διατροφή τα τελευταία χρόνια μπορεί να αυξήσουν τη συχνότητα των περιστατικών οπτικής νευροπάθειας. Για παράδειγμα, η αντικατάσταση των υγιεινών τροφίμων από junk food καθώς και η διατροφή vegan που γίνεται όλο και πιο δημοφιλής, μπορεί να αυξήσουν τα ποσοστά ανεπάρκειας βιταμίνης D και βιταμίνης Β12, καθώς το ψάρι, το κρέας, τα αυγά και τα γαλακτοκομικά προϊόντα αποτελούν τις κύριες πηγές των βιταμινών αυτών. Χωρίς συμπληρώματα διατροφής ή ενισχυμένα τρόφιμα, η αυστηρή διατροφή vegan μπορεί να προκαλέσει μη αναστρέψιμη τύφλωση.
Οι περισσότεροι από εμάς γνωρίζουμε για τη σύνδεση ανάμεσα στην κατανάλωση junk food και την καρδιαγγειακή υγεία, την παχυσαρκία και τον καρκίνο. Το πρόσφατο αυτό περιστατικό μας δείχνει ότι η ανθυγιεινή διατροφή μπορεί να έχει σημαντικές επιδράσεις και στην όραση.
Βιβλιογραφία: The Conversation