Η ινομυαλγία και οι θυρεοειδοπάθειες (ιδιαίτερα ο υποθυρεοειδισμός) έχουν αρκετά κοινά συμπτώματα, ενώ και για τις δύο νόσους η διάγνωση είναι συνήθως δύσκολη. Επιπλέον, η παρουσία της μίας από τις δύο παραπάνω παθήσεις σε ένα ασθενή, αποτελεί προδιαθεσικό παράγοντα για την εμφάνιση της άλλης, ενώ όταν συνυπάρχουν έχουν συνήθως σοβαρότερα συμπτώματα. Δεν αποτελεί έκπληξη, επομένως, το γεγονός ότι πιθανώς υπάρχει σύνδεση ανάμεσα στις δύο νόσους. Η αυτοανοσία, η δυσλειτουργία του υποθαλάμου, οι ιογενείς και οι βακτηριακές λοιμώξεις είναι μερικοί μόνο παράγοντες που έχουν προταθεί από τους ερευνητές για την ερμηνεία της παραπάνω σύνδεσης.
Περιεχόμενα:
Επιδημιολογία
Τόσο ο υποθυρεοειδισμός όσο και η ινομυαλγία είναι ιδιαίτερα κοινές παθήσεις.
Σύμφωνα με εκτιμήσεις, ο υποθυρεοειδισμός επηρεάζει σχεδόν το 5% του πληθυσμού, αν και στην πραγματικότητα ο αριθμός των ασθενών είναι μεγαλύτερος καθώς αρκετοί ασθενείς δεν διαγιγνώσκονται ποτέ.
Αντίστοιχα, η ινομυλγία εμφανίζεται σε συχνότητα περίπου 2%.
Συνύπαρξη των Δύο Παθήσεων
Όπως προαναφέρθηκε, ο υποθυρεοειδισμός και η ινομυαλγία συχνά συνυπάρχουν στον ίδιο ασθενή. Σύμφωνα με μία έρευνα, η συχνότητα της ινομυαλγίας στο γενικό πληθυσμό είναι 2-7%, ωστόσο επηρεάζει σχεδόν το 30-40% των ασθενών με υποθυρεοειδισμό. Ιδιαίτερα με τη χρήση των νέων κριτηρίων για τη διάγνωση της ινομυαλγίας, το ποσοστό αυτό ενδέχεται να είναι ακόμα υψηλότερο.
Στους ασθενείς που πάσχουν από υποθυρεοειδισμό, η ινομυαλγία εμφανίζεται με αυξημένη συχνότητα στους παχύσαρκους, σε όσους έχουν θετικά αντισώματα έναντι της θυρεοειδικής υπεροξειδάσης, καθώς και αυτούς που υποφέρουν για αρκετά χρόνια από θυρεοειδοπάθειες.
Ομοιότητες στην Επιδημιολογία
Ο υποθυρεοειδισμός και η ινομυαλγία επηρεάζουν επίσης παρόμοιους πληθυσμούς:
- Φύλο: Και οι δύο παθήσεις είναι συχνότερες στις γυναίκες.
- Ηλικία: Και οι δύο παθήσεις είναι συχνότερες στην αναπαραγωγική και τη μέση ηλικία (αν και μπορεί να εμφανιστούν σε οποιαδήποτε ηλικία).
Πιθανά Αίτια
Η θυρεοειδίτιδα Hashimoto είναι μία αυτοάνοση νόσος κατά την οποία τα αυτοαντισώματα προκαλούν βλάβες στους ιστούς του θυρεοειδούς. Για την ινομυαλγία, αντιθέτως, ακόμα δεν γνωρίζουμε αρκετά σχετικά με την αιτιολογία της και το θέμα αυτό έχει οδηγήσει σε έντονες αντιπαραθέσεις.
Ορισμένοι υποστηρίζουν ότι τόσο η αυτοάνοση θυρεοειδίτιδα όσο και η ινομυαλγία είναι αποτέλεσμα ενός κοινού μηχανισμού που αυξάνει τον κίνδυνο και για τις δύο νόσους, ωστόσο ακόμα αυτό δεν έχει αποδειχθεί.
Οι πιο επικρατείς θεωρίες περιλαμβάνουν:
Αυτοανοσία
Ο αυτοάνοσος χαρακτήρας της θυρεοειδίτιδας Hashimoto υποστηρίζεται από την παρουσία των αυτοαντισωμάτων έναντι της θυρεοειδικής υπεροξειδάσης. Τα αντισώματα αυτά παρατηρούνται σε όλους σχεδόν τους ασθενείς με θυρεοειδίτιδα Hashimoto, καθώς και σε κάποια υγιή άτομα, ιδιαίτερα στις γυναίκες. Μία έρευνα παρατήρησε οι ασθενείς με ινομυαλγία είχαν θετική εξέταση αντιθυρεοειδικών αντισωμάτων σε υψηλότερα ποσοστά σε σχέση με μία ομάδα ελέγχου. Οι συγγραφείς της ίδιας έρευνας τόνισαν ότι υπάρχουν αρκετές έρευνες που έχουν καταλήξει στα ίδια συμπεράσματα. Άλλοι επιστήμονες έχουν υποστηρίξει ότι η παρουσία αυτοανόσων παθήσεων αυξάνει των κίνδυνο εμφάνισης και των δύο νόσων.
Καταστολή του Υποθαλάμου
Ο υποθάλαμος είναι μία περιοχή του εγκεφάλου που είναι υπεύθυνη για τη διατήρηση της ομοιόστασης, της ρύθμισης του επιπέδου των ορμονών, του ύπνου, της θερμοκρασίας, της πείνας και του αυτονόμου νευρικού συστήματος.
Οι διαταραχές των μιτοχονδρίων στα κύτταρα του υποθαλάμου μπορεί να προκαλέσουν καταστολή του τελευταίου. Τα μιτοχόνδρια είναι μικρά οργανίδια που αποτελούν τα εργοστάσια παραγωγής ενέργειας του κυττάρου.
Αρκετοί ερευνητές πιστεύουν ότι η παραπάνω δυσλειτουργία του υποθαλάμου μπορεί να αποτελεί την αιτία και των δύο παραπάνω παθήσεων, καθώς μπορεί να προκαλέσει αρκετά από τα συμπτώματα τόσο του υποθυρεοειδισμού όσο και της ινομυαλγίας.
Ιογενείς ή Βακτηριακές Λοιμώξεις
Τόσο ο υποθυρεοειδισμός όσο και η ινομυαλγία μπορεί να εμφανιστούν μετά από λοίμωξη με τον ιό Epstein-Barr (μονοπυρήνωση) ή από νόσο του Lyme.
Ιδιαίτερα ο ιός Epstein-Barr έχει συνδεθεί με τις αυτοάνοσες παθήσεις, καθώς ένα κομμάτι του ιού ομοιάζει αρκετά φυσιολογικές πρωτεΐνες του οργανισμού με αποτέλεσμα να παράγονται αυτοαντισώματα ή να προκαλείται υπερλειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος.
Τραυματισμοί
Συχνά, ο υποθυρεοειδισμός και η ινομυαλγία μπορεί να εμφανιστούν μετά από ένα τραυματισμό. Οι τελευταίοι ενεργοποιούν το ανοσοποιητικό σύστημα, ενώ σε σπανιότερες περιπτώσεις μπορεί να προκαλέσουν αυτοανοσία μετά την επούλωση του τραύματος.
Ορμονικές Διαταραχές
Άλλες ορμονικές διαταραχές, όπως για παράδειγμα η χαμηλή παραγωγή κορτιζόλης από τα επινεφρίδια, έχουν επίσης ενοχοποιηθεί ως αίτια των δύο νόσων.
Κοινά Συμπτώματα
Υπάρχουν αρκετά κοινά συμπτώματα ανάμεσα στον υποθυρεοειδισμό και την ινομυαλγία. Αυτά περιλαμβάνουν:
- Αίσθημα κόπωσης, εξάντληση και ύπνος που δεν ξεκουράζει
- Μυαλγίες και αρθραλγίες
- Διαταραχές των γνωστικών λειτουργιών (θόλωση της σκέψης)
- Άγχος και κατάθλιψη
Συμπτώματα που είναι συχνότερα στον Υποθυρεοειδισμό |
Συμπτώματα που είναι συχνότερα στην Ινομυαλγία |
| · Αύξηση του σωματικού βάρους
· Λέπτυνση των τριχών · Δυσκοιλιότητα · Ξηροδερμία · Διαταραχές της εμμήνου ρύσεως |
· Κεφαλαλγίες
· Παραισθησίες · Μυϊκοί σπασμοί · Διαταραχές των γνωστικών λειτουργιών |
Οι αυτοάνοσες θυρεοειδοπάθειες συχνά προκαλούν επιδείνωση των συμπτωμάτων της ινομυαλγίας. Η ινομυαλγία μπορεί επίσης να επιδεινώσει τα συμπτώματα του υποθυρεοειδισμού ή να μειώσει την αποτελεσματικότητα της θεραπείας υποκατάστασης.
Διάγνωση
Τόσο ο υποθυρεοειδισμός όσο και η ινομυαλγία είναι παθήσεις που παραμένουν συχνά αδιάγνωστες.
Υποθυρεοειδισμός
Η διάγνωση του υποθυρεοειδισμού ξεκινά συνήθως με μία εξέταση TSH. Ωστόσο, αρκετοί ειδικοί υποστηρίζουν ότι μία φυσιολογική εξέταση TSH δεν αρκεί για να αποκλειστεί η διάγνωση θυρεοειδοπάθειας, ιδιαίτερα σε ασθενείς με οικογενειακό ιστορικό αυτοάνοσης θυυρεοειδοπάθειας (όπως η θυρεοειδίτιδα Hashimoto ή η νόσος του Graves).
Συχνά, χρειάζεται να γίνουν περαιτέρω εξετάσεις οι οποίες περιλαμβάνουν την ολική και ελεύθερη Τ4, την ολική και ελεύθερη Τ4 καθώς και εξετάσεις θυρεοειδικών αντισωμάτων.
Σύμφωνα με τη θεωρία του κυτταρικού υποθυρεοειδισμού, οι φυσιολογικές τιμές της TSH δεν αποτελούν απαραίτητα ένδειξη ότι υπάρχουν επαρκείς ποσότητες Τ3 στο αίμα.
Η Τ4 μετατρέπετια σε Τ3, δηλαδή την ενεργό μορφή της ορμόνης σε κυτταρικό επίπεδο. Η θεωρία αυτή υποστηρίζει ότι η έλλειψη της Τ3 (λόγω βλαβών στην παραπάνω διαδικασία μετατροπής) μπορεί να μην επαρκεί για να διατηρηθεί ο φυσιολογικός μεταβολισμός των κυττάρων.
Αν και αυτό δεν έχει ακόμα αποδειχθεί, γνωρίζουμε ότι τα συμπτώματα του υποθυρεοειδισμού μπορεί να διατηρηθούν παρά τα φυσιολογικά επίπεδα της TSH, αλλά να μειώνονται όταν καταστέλλεται η TSH, γεγονός που υποστηρίζει εμμέσως αυτή τη θεωρία.
Ινομυαλγία
Η διάγνωση της ινομυαλγίας είναι συνήθως κλινική και βασίζεται στο άλγος, την κόπωση και την έκπτωση των γνωστικών λειτουργιών. Καθώς ο υποθυρεοειδισμός μπορεί να προκαλέσει παρόμοια συμπτώματα αν δεν αντιμετωπιστεί, είναι δύσκολο να διαπιστώσουμε αν τα συμπτώματα αποδίδονται στην ινομυαλγία ή τον υποθυρεοειδισμό.
Πριν τη διάγνωση της ινομυαλγίας πρέπει πάντοτε να γίνονται εξετάσεις θυρεοειδούς. Αν διαπιστωθεί η παρουσία αυτοάνοσης θυρεοειδίτιδας, πρέπει αρχικά να χορηγείται θεραπεία για την τελευταία και να εξετάζεται αν ο πόνος υποχώρησε. Αν κάποιος παίρνει ήδη θεραπεία υποκατάστασης θυρεοειδών ορμονών και παρουσιάζει συμπτώματα ινομυαλγίας, η επαναφορά των ορμονών σε φυσιολογικά επίπεδα πρέπει να γίνει πριν τη διάγνωση της ινομυαλγίας.
Ακόμα κι αν είχατε φυσιολογικές εξετάσεις θυρεοειδούς στο παρελθόν, αν παρατηρήσετε ότι τα συμπτώματα της ινομυαλγίας επιδεινώνονται ή δεν ανταποκρίνονται στη θεραπεία, ζητήστε στον γιατρό σας να επαναλάβετε τις εξετάσεις του θυρεοειδούς.
Διαφορική Διάγνωση
Ένα γεγονός που προκαλεί ακόμα μεγαλύτερη σύγχυση είναι ότι και άλλες παθήσεις προκαλούν συμπτώματα που ομοιάζουν την ινομυαλγία και τον υποθυρεοειδισμό. Οι πιθανές αυτές διαγνώσειες καθιστούν ακόμα δυσκολότερη τη διάγνωση των παραπάνω παθήσεων.
Οι παθήσεις που πρέπει να περιλαμβάνονται στη διαφορική διάγνωση της ινομυαλγίας και του υποθυρεοειδισμού περιλαμβάνουν:
- Αναιμία
- Κατάθλιψη ή/και άγχος
- Ανεπάρκεια βιταμίνης D
- Νεφρικές Παθήσεις
- Ηπατικές Παθήσεις
- Λοιμώξεις
- Υπνική άπνοια
- Ορμονικές διαταραχές
- Άλλες αυτοάνοσες παθήσεις (όπως ο λύκος)
Αντιμετώπιση της Ινομυαλγίας και του Υποθυρεοειδισμού
Εκτός από τη λήψη των φαρμάκων που συνέστησε ο γιατρός, υπάρχουν και άλλα μέτρα που μπορείτε να πάρετε για να βελτιώσετε την ποιότητα της ζωής σας αν πάσχετε από ινομυλαγία ή υποθυρεοειδισμό.
Φυσική Άσκηση
Αν και η κόπωση της ινομυαλγίας και του υποθυρεοειδισμού μειώνουν την επιθυμία για άσκηση, η τελευταία προσφέρει αρκετά οφέλη.
Στους ασθενείς με υποθυρεοειδισμό η άσκηση αυξάνει τα επίπεδα της ενέργειας, βελτιώνει τη διάθεση και αυξάνει το μεταβολισμό, γεγονός που βοηθά στην απώλεια βάρους.
Στην ινομυαλγία, ωστόσο, δεν ισχύει το ίδιο. Αν και η μέτρια άσκηση μπορεί να προσφέρει κάποια οφέλη, η έντονη άσκηση μπορεί να προκαλέσει επιδείνωση των συμπτωμάτων και αίσθημα κακουχίας.
Περιορισμός του Στρες
Η διαχείριση του στρες είναι σημαντική για όλους τους ασθενείς, αλλά έχει ιδιαίτερη σημασία για τους ασθενείς που πάσχουν από ινομυαλγία ή υποθυρεοειδισμό. Το έντονο στρες μπορεί να επιδεινώσει σημαντικά τα συμπτώματα των παραπάνω παθήσεων.
Καθώς δεν είναι δυνατό να αποφύγουμε όλους τους στρεσογόνους παράγοντες, οι ερευνητές εξετάζουν νέες μεθόδους για την αύξηση της συναισθηματικής αντοχής, δηλαδή την ικανότητα να αντιμετωπίζουμε στρεσογόνες καταστάσεις.
Αύξηση του Ύπνου
Τόσο η ινομυαλγία όσο και ο υποθυρεοειδισμός μπορεί να προκαλέσουν διαταραχές του ύπνου όπως αϋπνία και νυχτερινή εφίδρωση. Οι διαταραχές του ύπνου μπορεί επίσης να επιδεινώσουν τα συμπτώματα των παραπάνω δύο νόσων.
Καταλαβαίνουμε, επομένως, ότι είναι σημαντικό για τους ασθενείς που πάσχουν από ινομυαλγία ή υποθυρεοειδισμό να κοιμούνται αρκετά. Αν έχετε οποιαδήποτε απορία σχετικά με τον ύπνο ή ποιες ενέργειες πρέπει να κάνετε για να βελτιώσετε την ποιότητα ή την ποσότητά του, επικοινωνήστε με τον γιατρό σας.