Παχυσαρκία και Καρκίνος: Αιτιολογική Συσχέτιση

Το Παγκόσμιο Ταμείο Έρευνας για τον Καρκίνο εκτιμά ότι το 20% των καρκίνων που διαγιγνώσκονται παγκοσμίως είναι αποτέλεσμα αυξημένου σωματικού βάρους, μειωμένης σωματικής άσκησης, υπερβολικής κατανάλωσης αλκοόλ και κακής διατροφής. Οι παράγοντες αυτοί συνήθως συνυπάρχουν στο ίδιο άτομο και συμβάλουν ο καθένας ξεχωριστά στον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου. Τη μεγαλύτερη επίπτωση πάντως φαίνεται ότι έχει το αυξημένο σωματικό βάρος και η παχυσαρκία.

Η παχυσαρκία συνδέεται ξεκάθαρα με αρκετές μορφές καρκίνου όπως:

  • Του μαστού (σε γυναίκες μετά την εμμηνόπαυση)
  • Του παχέος εντέρου
  • Του ενδομητρίου
  • Του οισοφάγου
  • Των νεφρών
  • Του παγκρέατος

Αυξάνει ακόμη την πιθανότητα εμφάνισης άλλων μορφών καρκίνου όπως:

  • Της χοληδόχου κύστης
  • Του ήπατος
  • Του μη-Hodgkin λεμφώματος
  • Του τραχήλου
  • Των ωοθηκών
  • Το πολλαπλό μυέλωμα
  • Διάφορες επιθετικές μορφές καρκίνου του προστάτη

Επιπλέον, η μεγάλη περιφέρεια μέσης, ανεξαρτήτου σωματικού βάρους, έχει συνδεθεί με αυξημένο κίνδυνο καρκίνου του παχέος εντέρου καθώς και καρκίνου του παγκρέατος, του ενδομητρίου και του μαστού (σε γυναίκες μετά την εμμηνόπαυση).

Ο μηχανισμός πάντως με τον οποίο η παχυσαρκία συνδέεται με τον καρκίνο δεν είναι ακόμα γνωστός. Για παράδειγμα, γνωρίζουμε ότι το αυξημένο σωματικό βάρος συνδέεται με εμφάνιση καρκίνου του μαστού μετά την εμμηνόπαυση, ωστόσο δεν ισχύει το ίδιο πριν από αυτή. Οι λόγοι γι’αυτό είναι ακόμα άγνωστοι.

Η ηλικία στην οποία αναπτύχθηκε η παχυσαρκία αποτελεί επίσης παράγοντα κινδύνου. Για αρκετές μορφές καρκίνου, η παχυσαρκία στην παιδική ηλικία και την νεαρή ενήλικη ζωή είναι πιο επικίνδυνη από την παχυσαρκία που αναπτύχθηκε στις μεγαλύτερες ηλικίες. Για παράδειγμα, διάφορες έρευνες έχουν δείξει ότι οι γυναίκες που ήταν παχύσαρκες στην εφηβική ηλικία έχουν αυξημένη πιθανότητα εμφάνισης καρκίνου των ωοθηκών σε σχέση με αυτές που πήραν βάρος αργότερα.

Πώς επηρεάζει η παχυσαρκία την πιθανότητα εμφάνισης καρκίνου;

Το αυξημένο σωματικό βάρος επηρεάζει την καρκινογένεση με διάφορους μηχανισμούς, κάποιοι από τους οποίους είναι ειδικοί για συγκεκριμένες μορφές καρκίνου. Η παχυσαρκία μπορεί να παρεμβαίνει:

  • Στη λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος και τη φλεγμονή
  • Στα επίπεδα ορμονών όπως η ινσουλίνη και τα οιστρογόνα
  • Σε παράγοντες που ρυθμίζουν τον κυτταρικό πολλαπλασιασμό, όπως ο παράγοντας IGF-1
  • Σε πρωτεΐνες που επηρεάζουν τον τρόπο με τον οποίο το σώμα χρησιμοποιεί ορισμένες ορμόνες, όπως την SHBG

Η απώλεια βάρους μειώνει τον κίνδυνο καρκίνου;

Το ερώτημα αυτό δεν μπορεί να απαντηθεί ακόμα με ασφάλεια, καθώς τα δεδομένα από έρευνες είναι περιορισμένα. Ωστόσο, νέα στοιχεία έρχονται συνεχώς στο φως τα οποία δείχνουν ότι η απώλεια βάρους μειώνει τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του μαστού (μετά την εμμηνόπαυση), κάποιων επιθετικών μορφών καρκίνου του προστάτη και πιθανώς άλλων ειδών καρκίνου.

Κάποιες αλλαγές που συμβαίνουν κατά την απώλεια βάρους συνιστούν ότι, όντως, αυτή μειώνει την πιθανότητα εμφάνισης καρκίνου. Για παράδειγμα, τα παχύσαρκα ή υπέρβαρα άτομα που χάνουν βάρος, παρουσιάζουν αρχικά μειωμένα επίπεδα ορισμένων ορμονών που σχετίζονται με την πιθανότητα εμφάνισης καρκίνου, όπως η ινσουλίνη, τα οιστρογόνα και τα ανδρογόνα.

Αν και ακόμα έχουμε πολλά να μάθουμε για τον τρόπο με τον οποίο η απώλεια βάρους συνδέεται με την πιθανότητα εμφάνισης καρκίνου, οι υπέρβαροι ή παχύρασκοι άνθρωποι πρέπει να υποστηρίζονται όταν αποφασίζουν να χάσουν κιλά. Εκτός από την μείωση στην πιθανότητα εμφάνισης καρκίνου, η απώλεια βάρους προστατεύει επίσης από την καρδιακή νόσο και το διαβήτη. Η απώλεια ακόμα και λίγων κιλών προσφέρει οφέλη και είναι μία καλή αρχή.

Πηγή: American Cancer Society

Ακολουθήστε μας στο Google News για την έγκυρη επιστημονική ενημέρωσή σας, έγκαιρα!

Μην χάσετε:
Σχετικά Αρθρα