Οι ουρολοιμώξεις είναι βακτηριακές ή μυκητιασικές λοιμώξεις του ουροποιητικού συστήματος, στο οποίο περιλαμβάνονται οι νεφροί, οι ουρητήρες, η ουροδόχος κύστη και η ουρήθρα. Είναι ιδιαίτερα συχνές στους ηλικιωμένους, οι οποίοι παρουσιάζουν επίσης σοβαρότερα συμπτώματα από αυτές σε σχέση με τα άτομα νεαρότερης ηλικίας.
Τα συμπτώματα των ουρολοιμώξεων μπορεί να περιλαμβάνουν:
- Έντονη ανάγκη για ούρηση
- Αυξημένη διάρκεια ούρησης
- Αίσθημα καύσου, άλγος ή δυσφορία κατά την ούρηση
- Αίσθημα πίεσης στην κάτω κοιλία ή την πύελο
- Θολά, σκληρά ή δύσοσμα ούρα
- Αίσθημα ατελούς κένωσης της κύστης
- Πυρετό
- Άλγος στην κάτω κοιλία, τα πλευρά ή την πλάτη
- Αίμα στα ούρα
- Αίσθημα κόπωσης
- Ναυτία
- Έμετο
Οι ηλικιωμένοι έχουν επίσης αυξημένη πιθανότητα να παρουσιάσουν σύγχυση, παραλήρημα ή αλλαγές στη συμπεριφορά εκτός από τα παραπάνω συμπτώματα.
Περιεχόμενα:
Συμπτώματα στους Ηλικιωμένους
Σε ηλικιωμένους με αιφνίδια αλλαγή στη συμπεριφορά ή σύγχυση, ο γιατρός πρέπει πάντοτε να κάνει εξετάσεις για να διαπιστώσει αν υπάρχει ουρολοίμωξη. Οι αλλαγές στη συμπεριφορά που μπορεί να αποτελούν ένδειξη ουρολοίμωξης περιλαμβάνουν:
- Ανησυχία
- Ψευδαισθήσεις
- Κοινωνική απομόνωση
- Σύγχυση
Γιατί τα Συμπτώματα στους Ηλικιωμένους Διαφέρουν;
Δεν γνωρίζουμε με βεβαιότητα γιατί οι ηλικιωμένοι παρουσιάζουν επιπλέον συμπτώματα, όπως σύγχυση ή παραλήρημα σε σχέση με τα άτομα νεαρότερης ηλικίας. Μία θεωρία είναι ότι τα αγγεία που παρέχουν αίμα στον εγκέφαλο αποδυναμώνονται και επομένως είναι ευκολότερο για τη λοίμωξη να εισέλθει στο νευρικό σύστημα.
Αίτια
Τα βακτήρια και οι μύκητες που εισέρχονται στο ουροποιητικό σύστημα ευθύνονται για τις ουρολοιμώξεις. Αρκετές ουρολοιμώξεις είναι αποτέλεσμα λοίμωξης από την E. coli, ένα βακτήριο που βρίσκεται φυσιολογικά στα κόπρανα και μπορεί να εισέλθει στο ουροποιητικό σύστημα μέσω της ουρήθρας.
Παράγοντες Κινδύνου για τους Ηλικιωμένους
Οι παράγοντες που επηρεάζουν τον κίνδυνο ενός ηλικιωμένου να παρουσιάσει ουρολοίμωξη περιλαμβάνουν:
- Αλλαγές στο ανοσοποιητικό σύστημα
- Έκθεση σε διάφορα βακτήρια στο νοσοκομείο ή το γηροκομείο
- Ακράτεια ούρων
- Ιστορικό ουρολοιμώξεων
- Αλλαγές στη φυσιολογική λειτουργία του ουροποιητικού συστήματος, όπως για πράδειγμα η υπερτροφία του προστάτου στους άνδρες
- Παρουσία ουροκαθετήρα, δηλαδή ενός σωλήνα που συνδέει την ουροδόχο κύστη με μία εξωτερική σακούλα που επιτρέπει την απομάκρυνση των ούρων
Είναι σημαντικό ο γιατρός να γνωρίζει τους παραπάνω παράγοντες κινδύνου, καθώς και τις αλλαγές στις γνωστικές λειτουργίες που μπορεί να παραπέμπουν σε ουρολοίμωξη.
Επιπλοκές
Οι ουρολοιμώξεις είναι αρκετά κοινές, ωστόσο μπορεί να προκαλέσουν σοβαρές επιπλοκές εφόσον δεν αντιμετωπιστούν.
Νεφρικές Βλάβες
Οι ουρολοιμώξεις που δεν αντιμετωπίζονται μπορεί να επεκταθούν στους νεφρούς και να προκαλέσουν νεφρικές βλάβες ή νεφρική νόσο. Οι λοιμώξεις των νεφρών είναι ιδιαίτερα σοβαρές και συχνά χρειάζονται χορήγηση αντιβιοτικών ενδοφλεβίως και νοσηλεία.
Σήψη
Μία άλλη επιπλοκή των ουρολοιμώξεων είναι η σήψη. Η σήψη είναι μία δυνητικά απειλητική για τη ζωή κατάσταση κατά την οποία η λοίμωξη επεκτείνεται στην κυκλοφορία του αίματος και στη συνέχεια στον υπόλοιπο οργανισμό. Η σήψη που δεν αντιμετωπίζεται μπορεί να οδηγήσει σε σηπτικό σοκ και τελικά θάνατο.
Η σήψη μπορεί να προκαλέσει και άλλες επιπλοκές όπως δυσλειτουργία ορισμένων οργάνων, ακρωτηριασμούς, καθώς και διαταραχές χρονίου πόνου. Ακόμα και αν κάποιος λάβει θεραπεία για τη σήψη, αυτό δεν διασφαλίζει ότι δεν θα εμφανιστούν επιπλοκές.
Διάγνωση
Αν ο γιατρός υποψιάζεται ότι ο ασθενής έχει ουρολοίμωξη, θα ζητήσει δείγμα ούρων το οποίο θα εξεταστεί στο εργαστήριο.
Η καλλιέργεια ούρων μπορεί να διαπιστώσει ποια είναι τα βακτήρια που προκαλούν τη λοίμωξη. Αν ο γιατρός γνωρίζει τα βακτήρια που ενοχοποιούνται για την ουρολοίμωξη είναι ευκολότερο να επιλέξει την κατάλληλη θεραπευτική αγωγή.
Μία πάθηση γνωστή ως ασυμπτωματική βακτηριουρία είναι επίσης ιδιαίτερα κοινή στην τρίτη ηλικία. Η ασυμπτωματική βακτηριουρία εμφανίζεται όταν υπάρχουν βακτήρια στα ούρα, αλλά δεν προκαλούν σημεία ή συμπτώματα λοίμωξης.
Θεραπεία
Η τυπική θεραπεία των ουρολοιμώξεων είναι τα αντιβιοτικά, τα οποία καταστρέφουν τα βακτήρια που ευθύνονται για τη λοίμωξη. Ο γιατρός μπορεί να χορηγήσει επίσης αντιμυκητιασικά φάρμακα σε περίπτωση που ενοχοποιείται κάποιος μύκητας για τη λοίμωξη.
Είναι σημαντικό να ακολουθήσετε ακριβώς την αντιβιοτική ή αντιμυκητιασική θεραπεία σύμφωνα με τις οδηγίες του γιατρού, ακόμα κι αν αρχίσετε να νιώθετε καλύτερα πριν την ολοκλήρωσή της. Αυτό διασφαλίζει ότι θα καταστραφούν όλα τα λοιμώδη βακτήρια.
Αντιψυχωσικά Φάρμακα
Αν η ουρολοίμωξη προκαλεί σοβαρό παραλήρημα ή σύγχυση, ο γιατρός θα χορηγήσει αντιψυχωσικά φάρμακα μέχρι αυτή να υποχωρήσει. Τα αντιψυχωσικά φάρμακα περιορίζουν την ανησυχία και την ευερεθιστότητα, καθώς και τον κίνδυνο τραυματισμού σε κάποιον που παρουσιάζει τα παραπάνω συυμπτώματα.
Ενδοφλέβια Αντιβιοτικά
Οι περισσότερες σοβαρές ουρολοιμώξεις, ιδιαίτερα αυτές που οδηγούν σε σήψη, σηπτικό σοκ ή λοίμωξη των νεφρών, μπορεί να απαιτούν νοσηλεία και χορήγηση ενδοφλεβίων αντιβιοτικών. Οι ασθενείς με σήψη ή σηπτικό σοκ έχουν συχνά και άλλες επιπλοκές που απαιτούν επίσης επείγουσα αντιμετώπιση.
Πρόληψη
Όσοι διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο ουρολοιμώξεων, και ιδιαίτερα οι ηλικιωμένοι, πρέπει να λάβουν τα απαραίτητα βήματα για την πρόληψή τους.
Οι μέθοδοι πρόληψης των ουρολοιμώξεων περιλαμβάνουν:
- Κατανάλωση υγρών
- Αποφυγή της καφεΐνης και του αλκοόλ
- Προσεκτικός καθαρισμός των γεννητικών οργάνων μετά την ούρηση ή την αφόδευση
- Άμεση αλλαγή της πάνας ακράτειας μετά την ούρηση
Οι ηλικιωμένοι που ζουν σε γηροκομεία ή κέντρα μακροπρόθεσμης φροντίδας εξαρτώνται συχνά από άλλους για τα μέτρα πρόληψης των ουρολοιμώξεων. Είναι σημαντικό το προσωπικό των κέντρων αυτών να γνωρίζει τις μεθόδους πρόληψης των ουρολοιμώξεων και να αναγνωρίζει τα σημεία και συμπτώματα των λοιμώξεων αυτών.
Φωτογραφία: Steven Depolo (CC BY 2.0)