Μία ομάδα ερευνητών εξετάζει σήμερα στο εργαστήριο ένα μόριο που μπορεί να αντιμετωπίσει τον ιό του κοινού κρυολογήματος. Συγκεκριμένα, το μόριο αυτό αποτρέπει στα σωματίδια του ιού να χρησιμοποιήσουν τα ανθρώπινα κύτταρα.
Σύμφωνα με πρώιμα αποτελέσματα στο εργαστήριο το μόριο μπορεί να αποκλείσει αρκετά στελέχη του ιού που προκαλεί το κοινό κρυολόγημα. Η ομάδα σκοπεύει σύντομα να επιβεβαιώσει τα ίδια ευρήματα στα ζώα και στον άνθρωπο. Τα αποτελέσματα της αρχικής μελέτης έχουν δημοσιευτεί στο Nature Chemistry.
Για το κοινό κρυολόγημα ενοχοποιείται μία μεγάλη οικογένεια ιών που αριθμεί εκατοντάδες διαφορετικά μέλη, γεγονός που καθιστά σχεδόν αδύνατη την ανάπτυξη ανοσίας ή εμβολίου για το σύνολο αυτών. Επιπλέον, οι ιοί μεταλλάσσονται ταχέως με αποτέλεσμα να αναπτύσσουν ανθεκτικότητα στα νέα φάρμακα.
Για τους παραπάνω λόγους, οι περισσότερες αγωγές στο κοινό κρυολόγημα επικεντρώνονται στην ανακούφιση από τα συμπτώματα της λοίμωξης (όπως η καταρροή, ο πονόλαιμος και ο πυρετός), και στην αντιμετώπιση του ίδιου του ιού.
Ωστόσο ένα νέο μόριο, που αναπτύχθηκε από ερευνητές στο Imperial College of London, μπορεί να στοχεύσει τη Ν-μυριστοϋλτρανσφεράση (ΝΜΤ), μία πρωτεΐνη στα ανθρώπινα κύτταρα. Οι ιοί χρησιμοποιούν την πρωτεΐνη ΝΜΤ των ανθρωπίνων κυττάρων για να κατασκευάσουν το πρωτεϊνικό τους περίβλημα ή καψίδιο που προστατεύει το γονιδίωμα του ιού.
Όλα τα στελέχη του ιού χρειάζονται την ίδια αυτή πρωτεΐνη για να πολλαπλασιαστούν, επομένως το μόριο πρέπει να είναι αποτελεσματικό απέναντι σε όλη την οικογένεια των ιών. Επιπλέον, το μόριο δρα και εναντίον των ιών που σχετίζονται με αυτόν του κοινού κρυολογήματος, όπως ο ιός της πολιομυελίτιδας.
Καθώς το μόριο στοχεύει μία ανθρώπινη πρωτεΐνη και όχι τον ίδιο τον ιό, είναι εξαιρετικά απίθανο να δημιουργηθεί ανθεκτικότητα.
Ο καθηγητής Ed Tate, επικεφαλής της έρευνας, δήλωσε: «Το κοινό κρυολόγημα για τους περισσότερους από εμάς είναι μία απλή ενόχληση, ωστόσο μπορεί να προκαλέσει σοβαρές επιπλοκές σε ασθενείς με παθήσεις όπως το άσθμα και η χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια. Το φάρμακο που αναπτύσσουμε θα μπορούσε να προσφέρει σημαντικά οφέλη αν χορηγηθεί εγκαίρως και επομένως προσπαθούμε να το αναπτύξουμε σε εισπνεόμενη μορφή για να απορροφάται γρήγορα από τους πνεύμονες».
Στο παρελθόν είχαν γίνει προσπάθειες να αναπτυχθούν φάρμακα που στοχεύουν τα ανθρώπινα κύτταρα, ωστόσο τα περισσότερα από αυτά ήταν εξαιρετικά τοξικά. Οι ερευνητές στην παρούσα μελέτη έδειξαν ότι το νέο μόριο που αναπτύσσουν αποκλείει εντελώς αρκετά στελέχη του ιού χωρίς να επηρεάζει τη λειτουργία των ανθρωπίνων κυττάρων. Χρειάζονται, ωστόσο, περισσότερες μελέτες για να αποδειχθεί ότι δεν είναι τοξικό για άλλα όργανα του σώματος.
«Για να ελαχιστοποιήσουμε την πιθανότητα τοξικότητας πρέπει να βεβαιωθούμε ότι το φάρμακο χρησιμοποιείται μόνο εναντίον του ιού που προκαλεί το κοινό κρυολόγημα και όχι παρομοίων παθήσεων με διαφορετικά αίτια», είπε ο Tate.
Οι ερευνητές έψαχναν αρχικά για ουσίες που στοχεύουν την πρωτεΐνη ΝΜΤ στα παράσιτα της ελονοσίας. Εξετάζοντας ένα μεγάλο αριθμό, ανακάλυψαν δύο ουσίες οι οποίες παρατήρησαν ότι ήταν πολύ αποτελεσματικές όταν συνδυάζοντο.
Συνδυάζοντας τις δύο ουσίες, οι ερευνητές δημιούργησαν ένα μόριο, το οποίο ονόμασαν IMP-1088. Το μόριο αυτό είναι 100 φορές πιο αποτελεσματικό από τα προηγούμενα μόρια που στόχευαν πρωτεΐνες στον άνθρωπο.
Βιβλιογραφία: Imperial College of London