Η βρογχίτιδα είναι η φλεγμονή των βρόγχων. Οι βρόγχοι είναι δύο μεγάλοι αεραγωγοί που συνδέουν την τραχεία με τους πνεύμονες. Το συχνότερο σύμπτωμα της βρογχίτιδας είναι η παραγωγή πηχτής βλέννης, η οποία μπορεί να είναι και αποχρωματισμένη. Η βρογχίτιδα μπορεί να είναι οξεία ή χρόνια.

Η οξεία βρογχίτιδα είναι αρκετά συχνή και είναι συνήθως αποτέλεσμα κάποιας λοίμωξης του αναπνευστικού συστήματος. Η χρόνια βρογχίτιδα είναι πιο σοβαρή πάθηση και αντιπροσωπεύει μία χρόνια φλεγμονή των βρόγχων. Για την τελευταία συνήθως ενοχοποιείται το κάπνισμα.

Η οξεία βρογχίτιδα συνήθως υποχωρεί σε 7-10 ημέρες χωρίς επιπλοκές, ωστόσο ο βήχας μπορεί να διαρκέσει περισσότερο.

Αν έχετε επαναλαμβανόμενα επεισόδια βρογχίτιδας, το πιθανότερο είναι ότι έχετε χρόνια βρογχίτιδα και πρέπει να απευθυνθείτε σε ένα γιατρό. Η χρόνια βρογχίτιδα είναι μία από τις παθήσεις που περιλαμβάνονται στην χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια.

Συμπτώματα

Τα συμπτώματα τόσο της οξείας όσο και της χρόνιας βρογχίτιδας περιλαμβάνουν:

  • Βήχα
  • Παραγωγή βλέννης (πτυέλων) η οποία μπορεί να είναι καθαρή, λευκή, κίτρινη ή πράσινη. Σπανιότερα μπορεί να έχει προσμίξεις αίματος
  • Αίσθημα κόπωσης
  • Δύσπνοια
  • Χαμηλό πυρετό και ρίγος
  • Στηθάγχη

Αν έχετε οξεία βρογχίτιδα, μπορεί να παρουσιάσετε συμπτώματα κρυολογήματος, όπως ήπια κεφαλαλγία ή μυαλγίες. Τα συμπτώματα αυτά υποχωρούν μέσα σε μία εβδομάδα, ωστόσο μπορεί να παρουσιάστε επίσης βήχα που παραμένει για αρκετές εβδομάδες.

Η χρόνια βρογχίτιδα ορίζεται ως παραγωγικός βήχας που διαρκεί τουλάχιστον τρεις μήνες, με επαναλαμβανόμενα επεισόδια υποτροπών για τουλάχιστον 2 χρόνια.

Αν έχετε χρόνια βρογχίτιδα, μπορεί να υπάρχουν περίοδοι όπου τα συμπτώματά σας παρουσιάζουν επιδείνωση. Η επιδείνωση αυτή αποτελεί συνήθως συνέπεια κάποια οξείας λοίμωξης η οποία συνυπάρχει με τη χρόνια βρογχίτιδα.

Πότε πρέπει να επισκεφθείτε τον γιατρό;

Πρέπει να επισκεφθείτε τον γιατρό σας αν ο βήχας:

  • Έχει διάρκεια μεγαλύτερη των τριών εβδομάδων
  • Δεν σας επιτρέπει να κοιμηθείτε
  • Συνοδεύεται από υψηλό πυρετό (πάνω από 38 C)
  • Συνοδεύεται από παραγωγή αποχρωματισμένης βλέννης
  • Συνοδεύεται από αιμόπτυση
  • Συνυπάρχει με συριγμό ή δύσπνοια

Αίτια

Η οξεία βρογχίτιδα είναι συνήθως ιογενής. Τυπικά, προκαλείται από τους ίδιους ιούς που ευθύνονται για τη γρίπη και το κοινό κρυολόγημα. Καθώς τα αντιβιοτικά δεν στοχεύουν ιούς, δεν πρέπει να χορηγούνται στην οξεία βρογχίτιδα.

Η συχνότερη αιτία της χρόνιας βρογχίτιδας είναι το κάπνισμα. Η μόλυνση του αέρα καθώς και η σκόνη ή τα τοξικά αέρια στο περιβάλλον μπορούν επίσης να συμβάλλουν στην εμφάνιση της νόσου.

Παράγοντες κινδύνου

Παράγοντες που μπορεί να αυξήσουν τον κίνδυνο να εμφανίσετε βρογχίτιδα περιλαμβάνουν:

  • Το κάπνισμα. Οι ενεργητικοί ή παθητικοί καπνιστές διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο τόσο χρόνιας όσο και οξείας βρογχίτιδας.
  • Αποδυναμωμένο ανοσοποιητικό σύστημα. Αυτό μπορεί να είναι αποτέλεσμα κάποιας άλλης οξείας λοίμωξης, όπως το κοινό κρυολόγημα, ή κάποιας χρόνιας νόσου που καταστέλλει το ανοσοποιητικό σύστημα. Οι ηλικιωμένοι και τα παιδιά μικρής ηλικίας είναι πιο ευάλωτα στις λοιμώξεις.
  • Έκθεση σε ουσίες στο χώρο εργασίας. Ο κίνδυνος εμφάνισης βρογχίτιδας είναι αυξημένος αν στο χώρο εργασίας σας υπάρχουν ουσίες που ερεθίζουν τους πνεύμονες. Παραδείγματα τέτοιων ουσιών είναι τα σιτηρά ή τα υφάσματα καθώς και τα χημικά αέρια.
  • Γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση. Επαναλαμβανόμενα επεισόδια μπορεί να προκαλέσουν ερεθισμό και να αυξήσουν την πιθανότητα εμφάνισης βρογχίτιδας.

Επιπλοκές

Αν και ένα επεισόδιο βρογχίτιδας δεν είναι λόγος ανησυχίας, σε ορισμένους ασθενείς μπορεί να οδηγήσει σε πνευμονία. Τα επαναλαμβανόμενα επεισόδια βρογχίτιδας, ωστόσο, αποτελούν συνήθως ένδειξη χρόνιας αποφρακτικής πνευμονοπάθειας.

Πρόληψη

Για να μειώσετε την πιθανότητα βρογχίτιδας ακολουθήστε τις παρακάτω συμβουλές:

  • Αποφύγετε το κάπνισμα. Όπως προαναφέρθηκε, το κάπνισμα αυξάνει τον κίνδυνο βρογχίτιδας.
  • Εμβολιαστείτε. Αρκετά περιστατικά οξείας βρογχίτιδας αποτελούν επιπλοκή του ιού της γρίπης. Το αντίστοιχο εμβόλιο μπορεί να σας προστατεύσει από τη γρίπη. Ο εμβολιασμός για κάποιους ιούς που προκαλούν πνευμονία μπορεί επίσης να προσφέρει οφέλη.
  • Πλένετε τα χέρια σας. Για να αποφύγετε τον κίνδυνο μόλυνσης από κάποιο ιό, πλένετε συχνά τα χέρια σας με σαπούνι ή αντισηπτικό διάλυμα.
  • Φορέστε μάσκα. Αν έχετε χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια, φορέστε μάσκα στη δουλειά αν εκτίθεστε σε σκόνη ή αέρια.

Διάγνωση

Κατά τις πρώτες ημέρες της νόσησης είναι δύσκολο να ξεχωρίσει η βρογχίτιδα από το κοινό κρυολόγημα. Κατά τη φυσική εξέταση, ο γιατρός θα χρησιμοποιήσει ένα στηθοσκόπιο για να ακροαστεί τους πνεύμονές σας.

Σε ορισμένες περιπτώσεις, ο γιατρός μπορεί να χρειαστεί επίσης τις ακόλουθες εξετάσεις:

  • Ακτινογραφία θώρακος. Η ακτινογραφία θώρακος μπορεί να δείξει αν ο βήχας είναι αποτέλεσμα πνευμονίας ή κάποιας άλλης πάθησης. Αυτό έχει ιδιαίτερη σημασία αν είστε καπνιστής.
  • Εξέταση πτυέλων. Τα πτύελα είναι η βλέννη που παράγεται από τους πνεύμονες. Εξετάζονται για να διαπιστωθεί αν πάσχετε από κάποια νόσο που μπορεί να αντιμετωπιστεί με αντιβιοτικά.
  • Σπιρομέτρηση και λειτουργικές δοκιμασίες πνευμόνων. Κατά την εξέταση αυτή εκπνέετε σε ένα μηχάνημα που λέγεται σπιρόμετρο. Υπολογίζεται έτσι η χωρητικότητα των πνευμόνων και η ταχύτητα εκπνοής. Η εξέταση αυτή ανιχνεύει σημεία άσθματος ή εμφυσήματος.

Θεραπεία

Τα περισσότερα περιστατικά βρογχίτιδας παρουσιάζουν βελτίωση χωρίς θεραπεία, συνήθως σε 1-2 εβδομάδες.

Φάρμακα

Καθώς η βρογχίτιδα προκαλείται συνήθως από ιούς, δεν πρέπει να χορηγούνται αντιβιοτικά. Ωστόσο, αυτά μπορεί να χορηγηθούν αν ο γιατρός διαγνώσει μία βρογχίτιδα βακτηριακής αιτιολογίας.

Σε ορισμένες περιπτώσεις ο γιατρός μπορεί να χορηγήσει άλλα φάρμακα, όπως:

  • Φάρμακα για το βήχα. Αν ο βήχας δεν σας επιτρέπει να κοιμηθείτε, ο γιατρός μπορεί να σας χορηγήσει αντιβηχικά τα οποία θα λαμβάνετε πριν τον ύπνο.
  • Άλλα φάρμακα. Αν έχετε αλλεργίες, άσθμα ή χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ), ο γιατρός μπορεί να σας συστήσει να χρησιμοποιήσετε inhaler ή άλλα φάρμακα για τον περιορισμό της φλεγμονής και τη διάνοιξη των αεραγωγών.
Τι μπορείτε να κάνετε μόνοι σας

Με τα παρακάτω μέτρα μπορείτε να περιορίσετε ή να αντιμετωπίσετε τα συμπτώματα της βρογχίτιδας:

  • Αποφύγετε τις ουσίες που ερεθίζουν τους πνεύμονες. Μην καπνίζετε. Φορέσετε μάσκα αν ο αέρας είναι μολυσμένος ή θα εκτεθείτε σε αέρια που ερεθίζουν τους πνεύμονες, όπως η μπογιές ή τα καθαριστικά με έντονη οσμή.
  • Χρησιμοποιήστε έναν υγραντήρα. Ο θερμός, υγρός αέρας βοηθά στην αντιμετώπιση του βήχακαι τη διάλυση της βλέννης στους αεραγωγούς. Βεβαιωθείτε ότι καθαρίζετε τον υγραντήρα σύμφωνα με τις οδηγίες του κατασκευαστή έτσι ώστε να αποφύγετε το σχηματισμό βακτηρίων ή μυκήτων σε αυτόν.
  • Φορέστε μάσκα όταν βγαίνετε έξω. Αν ο κρύος αέρας επιδεινώνει το βήχα σας και προκαλεί δύσπνοια, προστατευτείτε από αυτόν όταν βγαίνετε έξω.

Βιβλιογραφία: MayoClinic

Φωτογραφία: Vlada Karpovich

Ακολουθήστε μας στο Google News για την έγκυρη επιστημονική ενημέρωσή σας, έγκαιρα!

Μην χάσετε:
Σχετικά Αρθρα