Υδροξυχλωροκίνη: Καμία Χρησιμότητα ως Προφυλακτική Αγωγή για τον COVID-19

Με το δεύτερο κύμα κρουσμάτων του COVID-19 να πλησιάζει όλο και περισσότερο, οι γιατροί αναζητούν συνεχώς νέες φαρμακευτικές στρατηγικές πρόληψης και αντιμετώπισης του ιού. Προς το παρόν, η ρεμδεσιβίρη και η δεξαμεθαζόνη έχουν επιβεβαιωμένη χρησιμότητα στους ασθενείς που νοσούν σοβαρά από τον ιό. Ωστόσο, σήμερα δεν υπάρχει ακόμα κάποιο φάρμακο με αποδεδειγμένη χρησιμότητα στα πρώιμα στάδια της νόσου ή ως προφυλακτική αγωγή για τον ιό.

Η υδοξυχλωροκίνη, ένα από τα φάρμακα που έχουν μελετηθεί περισσότερο για τον COVID-19, έχει αποδειχθεί εξίσου αναποτελεσματική με τα υπόλοιπα φάρμακα. Μετά από μία Γαλλική έρευνα στις αρχές της πανδημίας που είχε δείξει θετικά αποτελέσματα, όλες οι επόμενες μελέτες διαπίστωσαν ότι το φάρμακο δεν έχει χρησιμότητα στην αντιμετώπιση ή πρόληψη του COVID-19. Οι συζητήσεις σχετικά με την υδροξυχλωροκίνη ξεκίνησαν ξανά όταν μία έρευνα παρατήρησης διαπίστωσε ότι το φάρμακο ως μονοθεραπεία ή σε συνδυασμό με την αζιθρομυκίνη συνδέθηκε με μειωμένη θνησιμότητα των νοσηλευομένων ασθενών. Ωστόσο, καθώς η έρευνα δεν ήταν ικανή να αποδείξει σχέση αιτίας-αποτελέσματος, το μόνο που κατάφερε ήταν να δημιουργήσει περισσότερες αντιπαραθέσεις σχετικά με το ανθελονοσιακό φάρμακο.

Προκειμένου να εκτιμηθεί πέραν αμφιβολίας η αποτελεσματικότητα του φαρμάκου έπρεπε να γίνουν τυχαιοποιημένες ελεγχόμενες μελέτες. Μία τυχαιοποιημένη μελέτη που εξέτασε τη χρησιμότητα της υδροξυχλωροκίνης ως προφυλακτική αγωγή μετά την έκθεση στον ιό δεν διαπίστωσε οφέλη από το φάρμακο. Ωστόσο, οι περισσότεροι εθελοντές της παραπάνω έρευνας δεν είχαν επιβεβαιωμένη με PCR λοίμωξη από COVID-19, επομένως τα αποτελέσματα της έρευνας δεν θεωρήθηκαν ισχυρά.

Σε μία νέα τυχαιοποιημένη μελέτη που εξέτασε την υδροξυχλωροκίνη ως προφυλακτική αγωγή σε επαγγελματίες υγείας πριν την έκθεση στον ιό, επίσης δεν παρατηρήθηκαν οφέλη.

Οι εθελοντές χωρίστηκαν σε δύο ομάδες εκ των οποίων η μία έλαβε υδροξυχλωροκίνη για 8 εβδομάδες, ενώ η άλλη placebo για την ίδια διάρκεια. Τα ποσοστά μολύνσεων δεν ήταν διαφορετικά ανάμεσα στις δύο ομάδες (6.3% έναντι 6,6%), όπως ανέφεραν οι επιστήμονες στο επιστημονικό περιοδικό JAMA Internal Medicine.

Η παραπάνω έρευνα ήταν η πρώτη τυχαιοποιημένη μελέτη που εξετάζει την αποτελεσματικότητα της υδροξυχλωροκίνης ως προφυλακτική αγωγή για τον COVID-19 σε εθελοντές χωρίς ιστορικό έκθεσης στον ιό. Όπως υποστήριξαν οι επιστήμονες, αν και το φάρμακο είναι αποτελεσματικό στην αντιμετώπιση νόσων όπως ο συστηματικός ερυθηματώδης λύκος και η ελονοσία, δεν έχει χρησιμότητα στην πρόληψη του COVID-19.

Σημείωσαν επίσης ότι η έρευνα τερματίστηκε πρόωρα πριν εξεταστούν και οι 200 εθελοντές. Μετά τη δεύτερη ανάλυση, ενώ υπήρχαν ήδη δεδομένα για 100 εθελοντές, 4 ασθενείς από την ομάδα της υδροξυχλωροκίνης και 3 από την ομάδα του placebo είχαν θετικές εξετάσεις για τον ιό, επομένως ένας ελεγκτικός οργανισμός που παρακολουθούσε την πορεία της έρευνας συνέστησε να τερματιστεί η τελευταία.

Οι Λεπτομέρειες της Έρευνας

Στη μελέτη PATCH (Prevention and Treatment of COVID-19 With Hydroxychloroquine), όπως ονομάστηκε, έλαβαν μέρος γιατροί και νοσηλευτές που εργάζονται για 20 ώρες την εβδομάδα ή περισσότερο σε νοσοκομεία, οι οποίοι δεν είχαν ιστορικό λοίμωξης με τον SARS-CoV-2 ούτε συμπτώματα τις 2 εβδομάδες πριν την έναρξη της έρευνας.

Συνολικά, 132 εθελοντές (μέση ηλικία 33, 69% γυναίκες, 83% άνδρες) έλαβαν είτε 600mg υδροξυχλωροκίνης ημερησίως είτε placebo για 8 εβδομάδες. Πάνω από το 50% των εθελοντών δούλευαν στα επείγοντα νοσοκομείων, ενώ το 37% σε παθολογικές κλινικές. Τα 2/3 των εθελοντών ήταν νοσηλευτές.

Κάθε εθελοντής έκανε RT-PCR με ρινοφαρυγγικό δείγμα στην αρχή της έρευνας, καθώς και στις 4 και 8 εβδομάδες. Λόγω του φόβου ότι η υδροξυχλωροκίνη μπορεί να προκαλέσει καρδιακές αρρυθμίες στα σοβαρά περιστατικά του COVID-19, οι εθελοντές έκαναν επίσης τακτικά ηλεκτροκαρδιογραφήματα.

Στις 8 εβδομάδες, 12 εθελοντές από την ομάδα της υδροξυχλωροκίνης και 10 εθελοντές από την ομάδα του placebo είχαν σταματήσει την αγωγή, επομένως εξετάστηκαν τα δεδομένα μόνο από τους υπολοίπους εθελοντές.

Από τους συνολικά 8 εθελοντές που είχαν θετικές εξετάσεις για τον SARS-CoV-2, κανένας δεν χρειάστηκε να νοσηλευτεί. Όλοι ήταν είτε ασυμπτωματικοί είτε παρουσίασαν ήπια συμπτώματα.

Οι εθελοντές που έπαιρναν υδροξυχλωροκίνη παρουσίασαν συχνότερα ανεπιθύμητες ενέργειες συγκριτικά με την ομάδα που έπαιρνε placebo (45% έναντι 26%). Η συχνότερη ανεπιθύμητη ενέργεια ήταν η διάρροια (32% έναντι 12%). Δεν παρατηρήθηκε διαφορά στις ανεπιθύμητες ενέργειες από την καρδιά ανάμεσα στις δύο ομάδες.

Ένας από τους περιορισμούς της έρευνας ήταν ο μικρός αριθμός εθελοντών. Επίσης, οι ερευνητές δεν γνώριζαν σε ποιο βαθμό εκτέθηκε ο κάθε εθελοντής στον ιό.

Τα χαμηλά ποσοστά μολύνσεων στην έρευνα αποδόθηκαν στα μέτρα πρόληψης, όπως για παράδειγμα η χρήση μάσκας, η κοινωνική αποστασιοποίηση και το τακτικό πλύσιμο των χεριών.

Ακολουθήστε μας στο Google News για την έγκυρη επιστημονική ενημέρωσή σας, έγκαιρα!

Μην χάσετε:
Σχετικά Αρθρα