Πανδημία COVID-19: Πώς Συγκρίνεται με τις Προηγούμενες Μεγάλες Επιδημίες;

Καθώς τα περιστατικά του νέου κορονοϊού συνεχίζουν να αυξάνονται παγκοσμίως, αρκετοί αναρωτιούνται αν αυτή είναι η μεγαλύτερη πανδημία που έχουμε αντιμετωπίσει στην πρόσφατη ιστορία.

Στις αρχές του αιώνα,  ανθρωπότητα βρέθηκε αντιμέτωπη με τον ιό της Ισπανικής γρίπης ο οποίος επηρέασε σχεδόν το 1/3 του παγκοσμίου πληθυσμού πριν τελικά περιοριστεί.

Αργότερα, ωστόσο, εμφανίστηκαν και άλλες επιδημίες, όπως αυτή του SARS το 2003, η επιδημία του Η1Ν1 το 2009, καθώς και η επιδημία του ιού Ebola.

Τελικά, καταφέραμε να αντιμετωπίσουμε όλες τις παραπάνω, ωστόσο, ο βαθμός εξάπλωσης καθώς και η θνησιμότητα καθεμιάς από αυτές εξαρτώνται από αρκετούς παράγοντες, όπως για παράδειγμα όσο καλά τηρούμε τα μέτρα υγιεινής, καθώς και πόσο γρήγορα κυκλοφορεί ένα φάρμακο ή εμβόλιο.

Πανδημία της Γρίπης του 1918

Η εποχική γρίπη με την υψηλότερη θνησιμότητα είναι η Ισπανική γρίπη του 1918, η οποία επηρέασε σχεδόν το 1/3 του παγκοσμίου πληθυσμού.

Το στέλεχος της γρίπης που προκάλεσε την παραπάνω πανδημία ήταν νέο με αποτέλεσμα κανένας ασθενής να μην έχει αντισώματα γι’αυτό. Επιπλέον, τα υψηλότερα ποσοστά θνησιμότητας από τον ιό παρατηρήθηκαν στις ηλικίες κάτω των 50, κάτι που είναι γενικά συνήθιστο για τη γρίπη.

Την εποχή εκείνη, οι επιστήμονες δεν γνώριζαν ότι οι ιοί μπορεί να προκαλέσουν νόσηση, ενώ δεν υπήρχαν και αντιιικά ή εμβόλια για τη γρίπη, ούτε αντιβιοτικά για την αντιμετώπιση των δευτερογενών βακτηριακών λοιμώξεων.

Η ζωή ήταν επίσης πολύ διαφορετική σε σχέση με σήμερα, καθώς ο πλανήτης βρισκόταν εν μέσω ενός παγκοσμίου πολέμου. Ως αποτέλεσμα, οι στρατιώτες μετέφεραν τον ιό σε όλα τα μήκη και πλάτη της γης. Τέλος, οι περισσότεροι άνθρωποι δεν τηρούσαν τα μέτρα υγιεινής, γεγονός που συνέβαλε σε μεγάλο βαθμό στην εξάπλωση του ιού.

  • Χαρακτηριστικά Συμπτώματα: Πυρετός, ναυτία, μυαλγίες, διάρροια
  • Πρώτο Περιστατικό: Μάρτιος 1918
  • Σύνολο Περιστατικών: 500 εκατομμύρια
  • Σύνολο Θανάτων: Πάνω από 50 εκατομμύρια
  • Τρόπος Μετάδοσης: Με σταγονίδια της αναπνοής
  • Ευπαθείς Ομάδες: Ενήλικες ηλικίας 20-40 ετών
  • Διαθέσιμες Θεραπείες: Καμία, δεν υπήρχαν αντιιικά ή αντιβιοτικά εκείνη την εποχή
  • Διαθέσιμα Εμβόλια: Κανένα
  • Τέλος της Πανδημίας: Καλοκαίρι του 1919, πιθανώς λόγω των θανάτων και της εμφάνισης ανοσίας της αγέλης

Εποχική Γρίπη

Η γρίπη προκαλεί επιδημίες ετησίως, ωστόσο δεν μπορούμε να γνωρίζουμε εκ των προτέρων πόσο σοβαρή ή εκτεταμένη θα είναι μία επιδημία.

Καθώς τα στελέχη μεταλλάσσονται συνεχώς, δεν μπορούμε να προβλέψουμε εύκολα το στέλεχος που θα κυκλοφορήσει περισσότερο κάθε χρόνο. Αντίθετα με τον COVID-19, υπάρχουν σήμερα εμβόλια και αντιιικά φάρμακα που μπορούν να περιορίσουν την εξάπλωση και τη σοβαρότητα της νόσησης από τη γρίπη.

Επιπλέον, αρκετοί άνθρωποι έχουν μερική ανοσία στη γρίπη από προηγούμενα χρόνια, καθώς έχουν αντιμετωπίσει άλλα στελέχη της γρίπης στο παρελθόν.

Αντίθετα, κανένας δεν έχει ανοσία για τον COVID-19 σήμερα και ο ιός είναι περισσότερο μεταδοτικός από τη γρίπη.

  • Χαρακτηριστικά Συμπτώματα: Πυρετός, βήχας, πονόλαιμος, αίσθημα κόπωσης
  • Σύνολο Περιστατικών Ετησίως: Το 9% του πληθυσμού ή περίπου 1 δις λοιμώξεις
  • Σύνολο Θανάτων Ετησίως: 291.000-646.000, η θνησιμότητα είναι περίπου 0.1%
  • Τρόπος Μετάδοσης: Με σταγονίδια της αναπνοής, κάθε ασθενής μεταδίδει τη νόσο σε 1.3 άτομα
  • Ευπαθείς Ομάδες: Ηλικιωμένοι και ανοσοκατεσταλμένοι
  • Διαθέσιμες Θεραπείες: Αντιιικά φάρμακα (Tamiflu, Relenza, Rapivab, Xofluza)
  • Διαθέσιμα Εμβόλια: Αρκετές επιλογές που προσφέρουν ανοσία σε διαφορετικά στελέχη

Σοβαρό Οξύ Αναπνευστικό Σύνδρομο-SARS (2002-2004)

Ο SARS-CoV είναι ένας άλλος κορονοϊός του αναπνευστικού συστήματος που ξεκίνησε από την Κίνα και εξαπλώθηκε ταχέως μέσω αναπνευστικών σταγονιδίων. Αν και η θνησιμότητα του SARS ήταν υψηλότερη από αυτή του COVID-19, ο τελευταίος έχει ήδη κοστίσει τη ζωή σε περισσότερα άτομα.

Η αναζήτηση των επαφών ήταν ιδιαίτερα αποτελεσματική στην επιδημία του SARS, καθώς τα συμπτώματα ήταν σοβαρά και επομένως ήταν ευκολότερο να ταυτοποιηθούν οι ασθενείς και να μπουν σε καραντίνα.

Επιπλέον, ο SARS-CoV δεν είχε την ικανότητα να εξαπλώνεται εύκολα στον άνθρωπο, γεγονός που τελικά οδήγησε στην εξάλειψή του.

  • Χαρακτηριστικά Συμπτώματα: Πυρετός, αναπνευστικά συμπτώματα, βήχας, αίσθημα κακουχίας
  • Πρώτο Περιστατικό: Νοέμβριος 2002 στην επαρχία Guangdong της Κίνας
  • Σύνολο Περιστατικών: 8.098 σε 29 χώρες
  • Σύνολο Θανάτων: 774, θνησιμότητα 15%
  • Τρόπος Μετάδοσης: Με σταγονίδια της αναπνοής και μέσω μολυσμένων επιφανειών
  • Ευπαθείς Ομάδες: Οι ασθενείς άνω των 60 ετών είχαν 55% υψηλότερο ποσοστό θνησιμότητας
  • Διαθέσιμες Θεραπείες: Καμία, αν και τα αντιιικά ήταν αποτελεσματικά σε κάποιους ασθενείς
  • Διαθέσιμα Εμβόλια: Ένα εμβόλιο αναπτύχθηκε λίγο πριν το τέλος της επιδημίας
  • Τέλος της Πανδημίας: Ιούλιος 2003

Πανδημία του Η1Ν1 (2009)

Το 2009, το στέλεχος Η1Ν1 της γρίπης εμφανίστηκε για πρώτη φορά και άρχισε να εξαπλώνεται καθώς δεν υπήρχε εμβόλιο εκείνη την εποχή.

Αντίστοιχα με τον COVID-19, κανένας δεν είχε ανοσία στην αρχή της επιδημίας. Αν και υπήρχαν αντιιικά για να διευκολύνουν την ανάρρωση των ασθενών, ο ιός προκάλεσε συνολικά περίπου 284.000 θανάτους μέχρι να αναπτυχθεί τελικά ένα εμβόλιο (τέλος του 2019).

  • Χαρακτηριστικά Συμπτώματα: Πυρετός, ρίγος, βήχας, μυαλγίες
  • Πρώτο Περιστατικό: Ιανουάριος 2009
  • Σύνολο Περιστατικών: Περίπου το 24% του παγκοσμίου πληθυσμού
  • Σύνολο Θανάτων: Πάνω από 284.000, θνησιμότητα σχεδόν 0.02%
  • Ευπαθείς Ομάδες: Το 47% των παιδιών ηλικίας 5-19 παρουσίασε συμπτώματα, ενώ το αντίστοιχο ποσοστό ήταν μόλις 11% για τους ηλικιωμένους άνω των 65
  • Διαθέσιμες Θεραπείες: Αντιιικά (οσελταμιβίρη και ζαναμιβίρη)
  • Διαθέσιμα Εμβόλια: Η έρευνα για την ανάπτυξη ενός εμβολίου ξεκίνησε τον Απρίλιο του 2009 και το εμβόλιο κυκλοφόρησε το Δεκέμβριο του 2009
  • Τέλος της Πανδημίας: Αύγουστος 2010

Ιός Ebola (2014-2016)

Ο ιός Ebola είχε αρκετά υψηλά ποσοστά θνησιμότητας (50%). Ωστόσο, καθώς η μετάδοσή του γινόταν κυρίως με σωματικά υγρά, όπως ο ιδρώτας και το αίμα στα τελευταία στάδια της νόσου, δεν κατάφερε να εξαπλωθεί όσο ο COVID-19.

Επιπλέον, καθώς τα συμπτώματά του ήταν αρκετά σοβαρά, η ταυτοποίηση των ασθενών ήταν αρκετά εύκολη.

  • Χαρακτηριστικά Συμπτώματα: Πυρετός, μυαλγίες, αίσθημα αδυναμίας, διάρροια, έμετος
  • Πρώτο Περιστατικό: Δεκέμβριος 2013 στη Γουινέα, η πρώτη επιδημία εμφανίστηκε το Μάρτιο του 2014
  • Σύνολο Περιστατικών: 28.652 σε 10 χώρες
  • Σύνολο Θανάτων: 11.325, η θνησιμότητα ήταν σχεδόν 50%
  • Τρόπος Μετάδοσης: Με σωματικά υγρά (αίμα, ιδρώτας, κόπρανα) και στενή επαφή. Ο ιός ήταν περισσότερο λοιμώδης στα τελευταία στάδια της νόσου
  • Ευπαθείς Ομάδες: Το 20% των περιστατικών εμφανίστηκε σε παιδιά
  • Διαθέσιμες Θεραπείες: Καμία, στους ασθενείς γινόταν υποστηρικτική αγωγή με ενδοφλέβια χορήγηση υγρών
  • Διαθέσιμα Εμβόλια: Κανένα
  • Τέλος της Πανδημίας: Μάρτιος 2016

SARS-CoV-2 (2019)

Γνωρίζουμε πλέον ότι ο νέος κορονοϊός μεταδίδεται ευκολότερα από τη γρίπη, ενώ και τα ποσοστά θνησιμότητας είναι υψηλότερα.

Ένας παράγοντας που καθιστά δύσκολο τον περιορισμό της πανδημίας είναι ότι αρκετά περιστατικά είναι ασυμπτωματικά ή παρουσιάζουν ήπια συμπτώματα και επομένως είναι δύσκολο να ταυτοποιηθούν και να περιοριστούν.

  • Χαρακτηριστικά Συμπτώματα: Βήχας, πυρετός, δύσπνοια, το 80% παρουσιάζει ήπια συμπτωματολογία
  • Πρώτο Περιστατικό: Δεκέμβριος 2019 στο Wuhan της Κίνας
  • Σύνολο Περιστατικών: Πάνω από 3.500.000
  • Σύνολο Θανάτων: Πάνω από 250.000, θνησιμότητα περίπου 3.4%
  • Τρόπος Μετάδοσης: Με σταγονίδια της αναπνοής ή άλλα σωματικά υγρά. Κάθε φορέας μεταδίδει τον ιό σε 2.2 άτομα.
  • Ευπαθείς Ομάδες: Ενήλικες άνω των 65 με υποκείμενα νοσήματα. Τα παιδιά δεν νοσούν ή παρουσιάζουν ήπια συμπτώματα (2.4% του συνόλου των περιστατικών)
  • Διαθέσιμες Θεραπείες: Καμία, χορηγείται υποστηρικτική αγωγή, αναλγητικά και αντιπυρετικά για τον περιορισμό των συμπτωμάτων ή αντιβιοτικά για την αντιμετώπιση της δευτερογενούς βακτηριακής πνευμονίας.
  • Διαθέσιμα Εμβόλια: Σύμφωνα με τις παρούσες εκτιμήσεις θα χρειαστούν περίπου 12-18 μήνες

Ακολουθήστε μας στο Google News για την έγκυρη επιστημονική ενημέρωσή σας, έγκαιρα!

Μην χάσετε:
Σχετικά Αρθρα