Δύο νέες έρευνες που δημοσιεύτηκαν τις τελευταίες ημέρες ασχολούνται με το σύστημα ρενίνης-αγγειοτενσίνης, ειδικότερα τον υποδοχέα του ACE2, και το ρόλο που αυτό παίζει στη λοίμωξη COVID-19.
Σύμφωνα με ειδικούς απ’όλο τον κόσμο, οι επιδράσεις του ιού στο σύστημα ρενίνης-αγγειοτενσίνης μπορούν να εξηγήσουν γιατί τόσο οι ασθενείς με καρδιαγγειακές παθήσεις όσο και οι άνδρες διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο από τον COVID-19.
Η πρώτη έρευνα δημοσιεύτηκε στο European Heart Journal και εξέτασε ασθενείς με καρδιακή ανεπάρκεια. Όπως διαπιστώθηκε, οι άνδρες είχαν πολύ υψηλότερα επίπεδα του ενζύμου ACE2 στο πλάσμα σε σχέση με τις γυναίκες.
Καθώς γνωρίζουμε ότι ο SARS-CoV-2 αλληλεπιδρά με τους υποδοχείς του ACE2, η παρατήρηση αυτή μπορεί πιθανώς να εξηγήσει γιατί οι άνδρες έχουν χειρότερη πρόγνωση σε σχέση με τις γυναίκες μετά από μία λοίμωξη με τον ιό.
Η έρευνα έδειξε επίσης ότι ούτε οι αναστολείς του ACE ούτε οι αποκλειστές του υποδοχέα της αγγειοτενσίνης (ARBs) σχετίζονται με υψηλότερες συγκεντρώσεις του ACE2 στο πλάσμα.
Η δεύτερη έρευνα δημοσιεύτηκε στο New England Journal of Medicine και εξέτασε τη σύνδεση ανάμεσα σε δύο κατηγορίες φαρμάκων (τους αναστολείς του ACE και τα ARBs) και τον ιό της γρίπης Α σε ένα μεγάλο δείγμα ασθενών από τη Μεγάλη Βρετανία.
Όπως δήλωσαν οι επιστήμονες, ο ιός της γρίπης Α χρησιμοποιεί τον υποδοχέα του ACE2 για να προκαλέσει βλάβες στους πνεύμονες, αντίστοιχα με τον COVID-19.
«Αν κατανοήσουμε τον κοινό μηχανισμό ανάμεσα στη γρίπη και τον SARS θα μπορέσουμε να απαντήσουμε στο ερώτημα σχετικά με τον τρόπο που επηρεάζεται η πορεία ορισμένων αναπνευστικών λοιμώξεων από τους αναστολείς του ACE και τα ARBs», υποστήριξαν.
Τα αποτελέσματα της έρευνάς τους έδειξαν ότι στη διάρκεια των 8.7 ετών που εξετάστηκε, οι ασθενείς που είχαν λάβει αναστολείς του ACE είχαν χαμηλότερα ποσοστά λοιμώξεων από γρίπη σε σχέση με αυτούς που δεν είχαν λάβει τα παραπάνω φάρμακα.
Μία δεύτερη ανάλυση διαπίστωσε ότι όσο μεγαλύτερη ήταν η διάρκεια λήψης των αναστολέων του ACE, τόσο χαμηλότερος ήταν ο κίνδυνος λοίμωξης από γρίπη. Παρόμοια αποτελέσματα παρατηρήθηκαν και για τα ARBs.
«Η σύνδεση που παρατηρήσαμε για τη γρίπη πιθανώς αποδίδεται σε μηχανισμούς που είναι κοινοί με τους κορονοϊούς, όπως ο SARS-CoV-2», είπαν οι επιστήμονες.
Ο COVID-19 Ενεργοποιεί το Σύστημα Ρενίνης-Αγγειοτενσίνης;
Σε ένα άρθρο που συνόδευσε την έρευνα του European Heart Journal, ο Gavin Oudit, MD, από το Πανεπιστήμιο της Αλμπέρτα και ο Mark Pfeffer, MD, από το Brigham and Women’s Hospital στη Βοστόνη υποστήριξαν ότι οι μελλοντικές έρευνες πρέπει να υπολογίσουν τα επίπεδα των πεπτιδίων της αγγειοτενίσης και του ACE2 στο πλάσμα, καθώς και τη δραστηριότητα του COVID-19 στους ασθενείς, καθώς έτσι θα μπορεί να εκτιμηθεί άμεσα η κατάσταση του συστήματος ρενίνης-αγγειοτενσίνης. Με τον τρόπο αυτό θα είναι ευκολότερο να καθοδηγήσουμε τις θεραπευτικές παρεμβάσεις.
Ο Oudit, ένας επιστήμονας με σημαντικό έργο στη μελέτη του ACE2, ανέπτυξε μάλιστα μία θεωρία με την οποία υποστηρίζει ότι ο SARS-CoV-2 ασκεί τις αρνητικές του επιδράσεις μέσω της υπερβολικής ενεργοποίησης του συστήματος ρενίνης-αγγειοτενσίνης.
Όπως εξήγησε, τα υψηλότερα επίπεδα του ACE2 στο πλάσμα, συνδέονται συνήθως με χαμηλότερα επίπεδα ιστών. «Το ACE2 στους ιστούς είναι ωφέλιμο. Αποτελεί τον φυσικό αναστολέα του συστήματος ρενίνης-αγγειοτενσίνης, καθώς διασπά την επιβλαβή αγγειοτενσίνη ΙΙ στην προστατευτική αγγειοτενσίνη 1-7», τόνισε.
«Το ένζυμο ADAM-17 αποτελεί κλειδί για τη ρύθμιση των επιπέδων του ACE2 στο πλάσμα. Το ένζυμο αυτό, το οποίο είναι περισσότερο ενεργό στους άνδρες παρά στις γυναίκες, αποκόπτει το ACE2 από τους ιστούς, σχηματίζοντας έτσι ACE2 στο πλάσμα. Πιστεύουμε σήμερα ότι ο SARS-CoV-2 ενεργοποιεί το ένζυμο ADAM-17», σημείωσε.
Η ενεργοποίηση του ADAM-17 είναι επιβλαβής με δύο τρόπους, όπως σημείωσε ο Oudit. «Προκαλεί υπερβολική φλεγμονώδη απόκριση και μειώνει την καρδιοπροστατευτική δράση του ACE2 στους ιστούς».
Ο επιστήμονας πιστεύει επίσης ότι το ACE2 έχει αναδειχθεί λανθασμένα ως ένοχος στις λοιμώξεις COVID-19. «Ναι μεν ο ιός προσδένεται στο ACE2 για να εισέλθει στα κύτταρα, ωστόσο χρειάζεται ένα μικρό μόλις αριθμό μορίων για το σκοπό αυτό. Τα υψηλά επίπεδα του ACE2 έχουν προστατευτική δράση για την καρδιαγγειακή νόσο».
«Ενεργοποιώντας το ADAM-17 ο ιός προκαλεί μείωση των επιπέδων του ACE2 στους ιστούς και αύξησή του στο πλάσμα. Η μείωση του ACE2 στους ιστούς οδηγεί σε υπερβολική ενεργοποίηση του συστήματος ρενίνης-αγγειοτενσίνης σε αυτούς, γεγονός που προκαλεί επιδείνωση της καρδιαγγειακής νόσου», εξήγησε ο Oudit.
Ο επιστήμονας υποστήριξε επίσης ότι έχουν κυκλοφορήσει διάφορες λανθασμένες αντιλήψεις για τον COVID-19, πολλές από τις οποίες αφορύν τους ανστολείς του ACE και τα ARBs. «Τα μέχρι σήμερα δεδομένα δείχνουν ότι τα φάρμακα αυτά είναι περισσότερο ωφέλιμα παρά επιβλαβή. Αρκετές κλινικές δοκιμές έχουν επιβεβαιώσει το παραπάνω γεγονός».
«Σήμερα πιστεύουμε ότι ο ιός προκαλεί υπερβολική ενεργοποίηση του συστήματος ρενίνης-αγγειοτενσίνης. Αυτό μπορεί πιθανώς να εξηγήσει γιατί οι ασθενείς με προϋπάρχουσες καρδιαγγειακές νόσους έχουν χειρότερη πρόγνωση, αλλά και γιατί οι αναστολείς του ACE και τα ARB έχουν προστατευτική δράση».
Σχετικά με τη δεύτερη έρευνα που εξέτασε τη γρίπη, ο Oudit δήλωσε ότι: «Ο ιός της γρίπης ενεργοποιεί επίσης το σύστημα ρενίνης-αγγειοτενσίνης. Η έρευνα ουσιαστικά δείχνει ότι κι εδώ οι αναστολείς του ACE και τα ARBs έχουν προστατευτική δράση».
Βιβλιογραφία: Medscape
Φωτογραφία: NIAID