Ένας 19χρονος άνδρας από τη Γερμανία παρουσίασε διαβήτη τύπου 1 λίγες εβδομάδες μετά τη μόλυνση με τον ιό SARS-CoV-2, σύμφωνα με μια νέα έρευνα που δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό Nature Metabolism.
Ο ασθενής προσήλθε στα επείγοντα του νοσοκομείου με διαβητική κετοξέωση, χαμηλή γλυκόζη αίματος και αυξημένη HbA1c. Πριν από περίπου 2 μήνες είχε θετικές εξετάσεις αντισωμάτων για τον COVID-19, όπως ανέφερε ο επικεφαλής της έρευνας Matthias Laudes, MD από τη Γερμανία.
Ωστόσο, ο ασθενής δεν είχε τα τυπικά αντισώματα για το διαβήτη τύπου 1 που ανιχνεύονται στο αίμα, όπως παρατήρησαν οι επιστήμονες.
Δεν ήταν επίσης δυνατό να στοιχειοθετηθεί σχέση αιτίας-αποτελέσματος ανάμεσα στον COVID-19 και το διαβήτη τύπου 1. Ωστόσο, καθώς οι υποδοχείς του ACE2, τους οποίους χρησιμοποιεί ο SARS-CoV-2 για να εισέλθει στα κύτταρα εκφράζονται στα β-κύτταρα του παγκρέατος, «πιστεύουμε ότι ο COVID-19 μπορεί να επηρεάσει αρνητικά τη λειτουργία του παγκρέατος» και να επηρεάσει την έκκριση ινσουλίνης, όπως υποστήριξε ο Laudes και οι συνεργάτες του.
«Οι διαβητολόγοι πρέπει να γνωρίζουν ότι υπάρχει πιθανότητα να παρουσιαστεί ινσουλινοεξαρτώμενος διαβήτης ως οξεία επιπλοκή στους ασθενείς που μολύνονται με τον SARS-CoV-2», έγραψαν.
Η λοίμωξη με συγκεκριμένους ιούς, μεταξύ των οποίων οι εντεροϊοί, οι ροταϊοί, ο ιός της παρωτίτιδας και ο κυτταρομεγαλοϊός, έχει συνδεθεί στο παρελθόν με εμφάνιση διαβήτη τύπου 1. Προκλινικά μοντέλα και έρευνες in vitro έχουν δείξει επίσης ότι σε ορισμένες περιπτώσεις ακόμα και η γρίπη μπορεί να προκαλέσει διαβήτη τύπου 1.
Αναφορικά με τον COVID-19, ο Laudes και οι συνεργάτες του αναφέρθηκαν σε προηγούμενες έρευνες που έδειξαν ότι η οξεία διαβητική κετοξέωση συνδέεται με τη λοίμωξη από COVID-19, καθώς και «στατιστικώς σημαντική» αύξηση στα περιστατικά διαβητικής κετοξέωσης στα παιδιά και τους εφήβους από τη Γερμανία κατά τη διάρκεια της πανδημίας. Κατά συνέπεια, υποστήριξαν ότι «ένας μεγάλος αριθμός ασθενών», έχει παρουσιάσει υπεργλυκαιμία μετά τη λοίμωξη με COVID-19, «ανεξαρτήτως αν είχαν ιστορικό διαβήτη».
Ο ασθενής της παρούσας έρευνας προσήλθε στα επείγοντα με αίσθημα κόπωσης και έχοντας χάσει σχεδόν 12.5 κιλά μέσα σε λίγες εβδομάδες. Είχε επίσης πολυδιψία τους προηγούμενους 2 μήνες και νυκτουρία 2-3 φορές κάθε νύχτα, καθώς διαλείπον άλγος στην αριστερή κοιλία μετά από κάθε γεύμα. Δεν ανέφερε πυρετό ή στηθάγχη.
Οι εργαστηριακές εξετάσεις έδειξαν ότι τα επίπεδα της γλυκόζης ήταν 30.6 mmol/L, το πεπτίδιο C 0.62 μg/L και η HbA1c 16.8%, ενώ ο ασθενής είχε θετικές κετόνες ούρων και γλυκοζουρία. Ωστόσο, ο ασθενής δεν είχε αντισώματα για τα κύτταρα των νησιδίων, τη δεκαρβοξυλάστη του γλουταμινικού οξέος, την τυροσινική φωσφατάση, την ισνουλίνη ή το μεταφορέα του ψευδαργύρου 8. Το γεγονός αυτό, σύμφωνα με τον Laudes και τους συνεργάτες του δείχνει ότι ο 19χρονος είχε κάποια μορφή διαβήτη τύπου 1 αρνητική για αυτοαντισώματα.
Ο ασθενής είχε οικογενειακό ιστορικό διαβήτη τύπου 1 θετικού σε αυτοαντισώματα (μία εξαδέλφη της μητέρας του), ενώ και η γιαγιά του είχε διαβήτη τύπου 2, καθώς και γενότυπο HLA DR1-DR3-DQ2, ο οποίος σχετίζεται με «ελαφρώς αυξημένο» κίνδυνο εμφάνισης διαβήτη τύπου 1 σε σχέση με το γενικό πληθυσμό.
Το ιστορικό COVID-19 στο οικογενειακό περιβάλλον του ασθενούς είχε επίσης ενδιαφέρον. Οι γονείς του παρουσίασαν συμπτώματα COVID-19 στις 16 Μαρτίου, ενώ ο ίδιος εμφάνισε συμπτώματα διαβήτη στις 6 Απριλίου. Ο 19χρονος είχε θετικές εξετάσεις για IgG αντισώματα του SARS-CoV-2, όχι όμως και για IgM στις 19 Απριλίου και επισκέφθηκε τα επείγοντα στις 5 Μαΐου.
Μία παρατήρηση που πιθανώς αποκλείει το ενδεχόμενο ο COVID-19 να προκάλεσε διαβήτη αφορά τα επίπεδα των HbA1c. Τα τελευταία ήταν εξαιρετικά υψηλά, που σημαίνει ότι ασθενής είχε υπεργλυκαιμία για μεγάλο διάστημα. Ωστόσο, η έρευνα δεν μπορεί να αποκλείσει την οξεία εμφάνιση διαβήτη τύπου 1 εξ’ αιτίας του ιού, γεγονός που υποστηρίζεται από την εμφάνιση των συμπτωμάτων λίγο μετά τη λοίμωξη από SARS-CoV-2.
Οι επιστήμονες υποστήριξαν ότι μελλοντικές έρευνες θα πρέπει να εξετάσουν ειδικά ασθενείς που παρουσιάζουν ανεπάρκεια των β κυττάρων και ινσουλινοεξαρτώμενο διαβήτη μετά τη λοίμωξη με COVID-19, γεγονός που «θα αποκαλύψει αν ο ιός μπορεί να επάγει κυτταρολυτικούς μηχανισμούς που οδηγούν σε εμφάνιση διαβήτη τύπου 1».