Από την αρχή της πανδημίας έχει γίνει σαφές ότι ορισμένες ομάδες ασθενών διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο σοβαρής νόσησης, εισαγωγής στη ΜΕΘ ή θανάτου από την COVID-19.
Με την ηλικία, η λειτουργία του ανοσοποιητικού μας συστήματος φθίνει, ενώ παράλληλα εμφανίζονται και αρκετά χρόνια νοσήματα τα οποία μπορεί να επηρεάσουν την απόκριση του οργανισμού μας σε μία λοίμωξη. Η ηλικία αποτελεί σήμερα το σημαντικότερο παράγοντα που επηρεάζει τον κίνδυνο σοβαρής νόσησης ή θανάτου από COVID-19. Συγκεκριμένα, πάνω από το 70% των θανάτων από COVID-19 αφορούν άτομα ηλικίας άνω των 75 ετών.
Το φύλο και η παχυσαρκία είναι δύο ακόμα παράγοντες που επηρεάζουν τον κίνδυνο σοβαρής νόσησης και θανάτου από COVID-19. Η ηλικία και το φύλο αποτελούν δύο παράγοντες που δεν μπορούμε να επηρεάσουμε για να περιορίσουμε τον κίνδυνο COVID-19 (μη τροποποιήσιμοι). Ωστόσο, δεν ισχύει το ίδιο για την παχυσαρκία.
Ο δείκτης μάζας σώματος (ΔΜΣ) μας δίνει μία πρόχειρη εκτίμηση του σωματικού μας βάρους. Οι ασθενείς με ΔΜΣ πάνω από 25 θεωρούνται υπέρβαροι, ενώ αυτοί που έχουν ΔΜΣ πάνω από 30 είναι παχύσαρκοι.
Πρώιμες μελέτες έδειξαν ότι ένα σημαντικό ποσοστό των ασθενών με COVID-19 που νοσηλεύονται στη ΜΕΘ και ακολούθως διασωληνώνονται είναι υπέρβαροι ή παχύσαρκοι.
Μία έρευνα που δημοσιεύτηκε πέρσι στο επιστημονικό περιοδικό Nature ανέφερε μάλιστα ότι η παχυσαρκία αυξάνει σημαντικά τον κίνδυνο θανάτου από COVID-19. Συγκεκριμένα, οι ασθενείς με ΔΜΣ πάνω από 40 είχαν 92% αυξημένο κίνδυνο θανάτου συγκριτικά με αυτούς που είχαν ΔΜΣ εντός φυσιολογικών ορίων (18.5-25). Ωστόσο, οι περισσότεροι άνθρωποι δεν είναι τόσο υπέρβαροι. Αρκετοί από εμάς αμελήσαμε την άσκηση στην περίοδο των lockdown και ως αποτέλεσμα πήραμε μερικά κιλά. Μπορεί το γεγονός αυτό να επηρεάσει τον κίνδυνο σοβαρής COVID-19; Μία νέα μελέτη θέλησε να απαντήσει το παραπάνω ερώτημα.
Χρησιμοποιώντας ανώνυμα ιατρικά αρχεία από σχεδόν 7 εκατομμύρια ασθενείς ηλικίας 20-99 ετών από την Αγγλία, οι επιστήμονες εξερεύνησαν τον κίνδυνο σοβαρής COVID-19 σε όλο το εύρος της κλίμακας του ΔΜΣ.
Από τους 6.910.695 ασθενείς για τους οποίους υπήρχε καταγραφή του ΔΜΣ στα αρχεία, οι 13.503 νοσηλεύτηκαν για COVID-19, με τους 1.602 να εισάγονται τελικά στη ΜΕΘ και τους 5.479 να καταλήγουν κατά τη διάρκεια του 1ου κύματος της πανδημίας (Ιανουάριος-Μάιος 2020). Οι περισσότεροι από αυτούς τους ασθενείς ήταν άνω των 60 ετών (72% των νοσηλειών, 56% των νοσηλειών στη ΜΕΘ και 93% των θανάτων).
Ο Κίνδυνος Αρχίζει να Αυξάνεται από το Άνω Όριο του Φυσιολογικού Βάρους
Όπως διαπίστωσε η μελέτη, οι ασθενείς με ΔΜΣ 23 είναι αυτοί που διατρέχουν το χαμηλότερο κίνδυνο σοβαρής COVID-19. Από το σημείο αυτό, κάθε αύξηση του ΔΜΣ κατά μία μονάδα, συνδέεται με 5% αυξημένο κίνδυνο νοσηλείας, 10% αυξημένο κίνδυνο εισαγωγής στη ΜΕΘ και 4% αυξημένο κίνδυνο θανάτου από COVID-19.
Κατά την ανάλυση των αποτελεσμάτων τους, οι επιστήμονες έκαναν προσαρμογή για μία σειρά παράγοντες που επηρεάζουν τον κίνδυνο COVID-19, όπως η ηλικία, το φύλο, η φυλή και τα χρόνια νοσήματα, μεταξύ των οποίων και ο διαβήτης τύπου 2. Οι ασθενείς με ΔΜΣ κάτω από 23, μεταξύ των οποίων και οι ελλιποβαρείς (ΔΜΣ<18.5), είχαν επίσης αυξημένο κίνδυνο νοσηλείας και θανάτου από COVID-19, πιθανώς λόγω της αδυναμίας που συνδέεται με το χαμηλό σωματικό βάρος.
Όπως διαπίστωσε η μελέτη, οι επιδράσεις της παχυσαρκίας στον κίνδυνο σοβαρής COVID-19 ήταν πιο εμφανείς στην ηλικιακή ομάδα 20-39 ετών και περιορισμένες στις ηλικίες άνω των 60. Το αυξημένο σωματικό βάρος επηρέαζε ελάχιστα τον κίνδυνο σοβαρής νόσησης από COVID-19 στους ηλικιωμένους άνω των 80 ετών.
Ο αυξημένος κίνδυνος νοσηλείας για κάθε επιπλέον μονάδα ΔΜΣ ήταν 9% για τα άτομα ηλικίας 20-39 ετών, 8% για τις ηλικίες 40-59 ετών, 4% για τις ηλικίες 60-79 ετών και 1% για τους ηλικιωμένους 80-99 ετών. Ο αυξημένος κίνδυνος θανάτου για κάθε επιπλέον μονάδα ΔΜΣ στις παραπάνω ηλικιακές ομάδες ήταν 17%, 13%, 3% και 0%, αντίστοιχα.
Τα άτομα νεαρότερης ηλικίας έχουν γενικά ηπιότερα συμπτώματα από COVID-19 και πολύ χαμηλότερο κίνδυνο θανάτου σε σχέση με τους ασθενείς μεγαλυτέρων ηλικιών. Ωστόσο, ένας νεαρός ενήλικας με ΔΜΣ πάνω από 30 διατρέχει σημαντικά αυξημένο κίνδυνο σοβαρής COVID-19 σε σχέση με ένα άτομο ίδιας ηλικίας που έχει φυσιολογικό ΔΜΣ.
Αρκετοί Λόγοι για να Χάσουμε Βάρος
Η παρούσα μελέτη, με βάση το σχεδιασμό της, δεν είναι δυνατό να αποδείξει ότι η απώλεια βάρους μειώνει τον κίνδυνο σοβαρής COVID-19, σίγουρα δείχνει ότι αυτό κατά πάσα πιθανότητα συμβαίνει. Φυσικά δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η απώλεια βάρους έχει και άλλα οφέλη.
Συνολικά, η απώλεια βάρους μπορεί να περιορίσει την επιβάρυνση του συστήματος υγείας τόσο από τα περιστατικά COVID-19, όσο και από παθήσεις όπως η καρδιαγγειακή νόσος, ο διαβήτης τύπου 2 και ορισμένες μορφές καρκίνου.