Νέα δεδομένα ερευνών δείχνουν ότι ο ύπνος ρυθμίζει ένα μηχανισμό που προστατεύει τις αρτηρίες από τη σκλήρυνση. Η ανακάλυψη αυτή ενισχύει τη θεωρία ότι η καλή ποιότητα του ύπνου είναι σημαντική για την καρδιαγγειακή υγεία.
Μία ομάδα επιστημόνων από το Γενικό Νοσοκομείο της Μασαχουσέτης, συνεργαζόμενη με επιστήμονες από άλλα ερευνητικά κέντρα, εξέτασε την αθηροσκλήρωση σε πειραματόζωα.
Η αθηροσκλήρωση είναι η διαδικασία μέσω της οποίας σχηματίζονται πλάκες ή λιπώδεις εναποθέσεις, στο εσωτερικό των αρτηριών, γεγονός που προκαλεί στένωση και δυσκαμψία σε αυτές. Η κατάσταση αυτή έχει συνδεθεί με μία σειρά παθήσεων, όπως η καρδιαγγειακή νόσος.
Εξετάζοντας πειραματόζωα οι επιστήμονες παρατήρησαν ότι τα ποντίκια που παρουσίασαν διαταραχές του ύπνου είχαν περισσότερες και μεγαλύτερες πλάκες στις αρτηρίες τους σε σχέση με τα ποντίκια που είχαν καλή ποιότητα και διάρκεια ύπνου.
Τα ποντίκια με τις διαταραχές της ποιότητας ή διάρκειας του ύπνου είχαν επίσης υψηλότερα επίπεδα φλεγμονωδών κυττάρων στην κυκλοφορία του αίματος και μειωμένη παραγωγή υποκρετίνης, μίας ορμόνης του εγκεφάλου που ελέγχει την εγρήγορση.
Μετά τη χορήγηση συμπληρωμάτων υποκρετίνης, οι επιστήμονες διαπίστωσαν μείωση στον αριθμό των φλεγμονωδών κυττάρων και περιορισμό της αθηροσκλήρωσης.
Αν και τα αποτελέσματα της έρευνας θα πρέπει να επιβεβαιωθούν και σε ανθρώπους εθελοντές, προς το παρόν φαίνεται ότι ο ύπνος επηρεάζει την καρδιαγγειακή υγεία ρυθμίζοντας την παραγωγή υποκρετίνης στον εγκέφαλο.
Η έρευνα δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό Nature.
«Ανακαλύψαμε ότι μία ορμόνη του εγκεφάλου ρυθμίζει την παραγωγή των φλεγμονωδών κυττάρων στο μυελό των οστών προστατεύοντας έτσι τα αγγεία από τις βλάβες», όπως τόνισε ο επικεφαλής της έρευνας Filip K. Swirski, PhD.
Ύπνος, Υγεία και Αθηροσκλήρωση
«Ο ύπνος είναι ιδιαίτερα σημαντικός για τη διατήρηση της υγείας», σημείωσαν οι επιστήμονες, ωστόσο σήμερα εκατομμύρια άνθρωποι παγκοσμίως έχουν μειωμένη διάρκεια ή ποιότητα ύπνου.
Μία στατιστική μελέτη του 2014 διαπίστωσε ότι το 35% των ενηλίκων κοιμούνται λιγότερο από 7 ώρες την ημέρα.
Η έλλειψη ύπνου έχει συνδεθεί από διάφορες έρευνες με μία σειρά προβλήματα υγείας, όπως η παχυσαρκία, ο διαβήτης τύπου 2, η κατάθλιψη και η καρδιαγγειακή νόσος. Ωστόσο, οι υποκείμενοι βιολογικοί μηχανισμοί της σύνδεσης του ύπνου με τις παραπάνω παθήσεις δεν έχουν εξερευνηθεί επαρκώς.
Επομένως, ο Dr Swirski και οι συνεργάτες του αποφάσισαν να εξετάσουν πως επηρεάζεται η καρδιαγγειακή υγεία από τον ύπνο, εστιάζοντας περισσότερο στην αθηροσκλήρωση.
Οι πλάκες που εμφανίζονται στην αθηροσκλήρωση αποτελούνται από ασβέστιο, μόρια λιπών, χοληστερόλη και άλλες ουσίες. Καθώς οι πλάκες συσσωρεύονται, περιορίζεται η ροή του αίματος που περιέχει θρεπτικές ουσίες και οξυγόνο.
Η αθηροσκλήρωση μπορεί να προκαλέσει διάφορες παθήσεις, όπως η στεφανιαία νόσος, η οποία συνδέεται με αθηροσκληρωτικές βλάβες στα αγγεία της καρδιάς.
Οι Διαταραχές του Ύπνου Αυξάνουν τον Κίνδυνο Αθηροσκλήρωσης
Χρησιμοποιώντας ποντίκια τα οποία είχαν γενετική προδιάθεση για την εμφάνιση αθηροσκλήρωσης, οι επιστήμονες χώρισαν τα ποντίκια σε δύο ομάδες. Η μία ομάδα είχε φυσιολογικό ύπνο, ενώ στα ποντίκια της άλλης ομάδας οι επιστήμονες προκάλεσαν διαταραχές του ύπνου.
Συγκριτικά με τα ποντίκια που έκαναν φυσιολογικό ύπνο, τα ποντίκια που είχαν διαταραχές του ύπνου παρουσίασαν μεγαλύτερες πλάκες τόσο σε μέγεθος όσο και σε αριθμό.
Τα ποντίκια με τις διαταραχές του ύπνου είχαν επίσης διπλάσια επίπεδα ορισμένων φλεγμονωδών λευκών αιμοσφαιρίων στο μυελό των οστών, ενώ διαπιστώθηκε ότι ο υποθάλαμός τους παρήγαγε μικρότερες ποσότητες υποκρετίνης.
Τα ποντίκια της παραπάνω ομάδας στα οποία είχαν χορηγηθεί συμπληρώματα υποκρετίνης, παρουσίασαν αθηροσκλήρωση αργότερα σε σχέση με τα ποντίκια που δεν έλαβαν τα παραπάνω συμπληρώματα.
Όπως σημείωσαν οι επιστήμονες, η υποκρετίνη ρυθμίζει την παραγωγή των κυττάρων του αίματος στο μυελό των οστών μέσω της CSF1, μίας σηματοδοτικής πρωτεΐνης.
Η αύξηση στα λευκά αιμοσφαίρια και η επιτάχυνση της αθηροσκλήρωσης στα ποντίκια με τις διαταραχές του ύπνου αποδόθηκαν από τους ερευνητές στη μείωση της υποκρετίνης και την αύξηση της CSF1.
Οι επιστήμονες σημείωσαν επίσης ότι ο φυσιολογικός ύπνος προστατεύει τα αγγεία από τις αθηροσκληρωτικές βλάβες ρυθμίζοντας την παραγωγή της υποκρετίνης στον υποθάλαμο.
Ο Μichael Twery, PhD, διευθυντής της Έρευνας για τις Διαταραχές του Ύπνου από το National Heart, Lung and Blood Institute των ΗΠΑ, δήλωσε ότι η παρούσα μελέτη «αναδεικνύει τους μοριακούς μηχανισμούς που συνδέουν τους παράγοντες κινδύνου της καρδιαγγειακής υγείας με την ποιότητα του ύπνου».